Αμοιβαιότητα υπό το Πρίσμα  του Διεθνούς Δημοσίου Δικαίου και ιδιαιτέρως του Διεθνούς Συμβατικού Δικαίου

Αμοιβαιότητα , Reciprocity, Reciprocite, Reciprocidad

Αν και πρόκειται για γνώσεις minimum  περί των  διεθνών διακρατικών σχέσεων ,  έχω την εντύπωση, ότι αυτές δεν είναι και τόσο γνωστές σε ιθύνοντες πολιτικούς του ΣΥΡΙΖΑ. Οπως φαίνεται  οι μαρξιστικές-λενινιστικές ιδεοληπτικές αγκυλώσεις, ο αριστεροστρεφής υπερεξυπνακισμός καθώς και η εύκολη πολυετής «επαναστατική» ρητορεία έχουν μειώσει τη νοητική ικανότητα. Γι αυτό παραθέτω παρακάτω υπό τον φακό του Διεθνούς Συμβατικού Δικαίου μερικές απαραίτητες εξηγήσεις.

Ενας από τους σημαντικότερους όρους της νομικής σκέψης του Δυτικού Κύκλου Πολιτισμού είναι το „do ut des“ , το οποίο σημαίνει „ δίδω για να δώσεις“, και πιό απλά , „κάνω κάτι για σένα,για να κάνεις και συ κάτι για μένα“.
Μαζί με το Ρωμαϊκό Δίκαιο στο οποίο στηρίζονται σχεδόν όλοι οι νομικοί όροι Δικαίου, έχουμε παραλάβει απο τους αρχαίους Ρωμαίους και την έννοια αυτή.
Η αμοιβαιότητα είναι η γενική βάση κάθε συμβολαίου, συνθήκης κτλ. ιδιαιτέρως στα πεδία των διεθνών οικονομικών και χρηματιστικών σχέσεων. Πρόκειται για ένα αυτονόητο φαινόμενο.

Αλλά στην δεκαετία του 70 του περασμένου αιώνα έχει δημιουργηθεί και ένας άλλος όρος , η „Mη Αμοιβαιότητα“( Non Reciprocity , No Reciprocidad ) πράγμα που έχουν απαιτήσει οι αναπτυσσόμενες χώρες και ειδικά οι φτωχές. Στην ουσία  οι χώρες αυτές επιθυμούσαν βοήθεια και αλληλεγγύη χωρίς αντιστάθμισμα. Εν μέρει είχαν σε σπουδαίες διεθνείς συμβάσεις , π.χ. στα πλαίσια του Διεθνούς Δικαίου της Θαλάσσης επιτυχία ( μη αμοιβαιότητα, προνομιούχα μεταχείριση κτλ. ).

Tο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει όμως εισαγάγει κάτι το τελείως νέο στις διεθνείς σχέσεις : μη αμοιβαιότητα επί τη βάσει μίας συγκεκριμένης συμφωνίας (αμοιβαιότητα) ως κανόνας των συμβάσεων με τα αναπτυσσόμενα κράτη.
Είναι αξιοσημείωτο, ότι στην ελληνική περίπτωση ενεργούν από κοινού το ΔΝΤ , η ΕΕ και η Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα. Η ονομασία, Τρόϊκα ή Θεσμοί ή κάτι άλλο  έχει μόνον συμβολική σημασία.

Οι απαιτήσεις για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι η εφαρμογή της αμοιβαιότητας στις γνωστές συμφωνίες, για την οποία ισχύει η αρχή „pacta sunt servanda“ ( „ συμφωνίες δέον να τηρούνται“).
Δεν ενδιαφέρει ουδόλως τους χρηματοδότες που στην νεοελληνική παράδοση τέτοιες αρχές δεν είναι γνωστές.

Η Πορτογαλλία και προ αυτής η Τουρκία, η Βραζιλία και άλλες χώρες  (π.χ. η Ιρλανδια) έχουν υλοποιήσει τα καθήκοντά τους  έναντι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ή  έναντι της ΕΕ και της Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας πραγματοποιώντας τις απαραίτητες δομικές αλλαγές, ενώ η Ελλάδα δεν έκανε σχεδόν τίποτα το ουσιώδες. Υπό την αριστερή κυβέρνηση συνεχίζεται αυτονοήτως αυτή η ολέθρια αρνητική στάση.

Ιδέ  εκτενέστερα εδώ στο Μπλογκ  τα ειδικά σχόλια  «Βona fides , Pacta sunt servanda, Clausula rebus sic stantibus», «Νέα Κυβέρνηση , υποχρεώσεις  από  διεθνείς  συμφωνίες»,  «Αντιμεταρρυθμισμός ως εγγενής διαχρονική παθογένεια»,  ”Ευρωπαϊκή Ενωση, αλληλεγγύη”,  «Διαχρονική  έλλειψη  φερεγγυότητας» κτλ.

Παρατήρηση :
Δύο μεταπτυχιακοί μου υπεράσπισαν το 1986 την διδακτορική διατριβή τους επί των θεμάτων Αμοιβαιότητα και Μη-Αμοιβαιότητα.

Δημοσιευθέν από το 2012 συχνά στις σπουδαιότερες ελληνικές εφημερίδες ( ηλεκτρονική έκδοση (τελευταία στην Καθημερινή, 14.3.17)