Τί σημαίνει Γενοκτονία ;
Ποιός αποφασίζει περί του αν υφίσταται η περίπτωση της γενοκτονίας ;
Υπάρχει ένας διεθνώς αναγνωρισμένος ορισμός της Γενοκτονίας ή εξαρτάται
το περιεχόμενό της από την άποψη των ειδικών διεθνολόγων ή των
ιστορικών ;
Υπάρχουν διεθνή ντοκουμέντα, τα οποία εμπεριέχουν τον ορισμό της ;
Αν υπάρχουν τέτοια ντοκουμέντα, έχουν αυτά αναδρομική ισχύ;
Υπάρχουν σε διεθνή κλίμακα περιπτώσεις της Γενοκτονίας ;
Μπορούμε να χαρακτηρήσουμε την τραγωδία των Ποντίων ως Γενοκτονία ;
Αν η απάντηση είναι καταφατική, πως αυτό αποδεικνύεται ;
Αν όχι , είναι αποδείξεις αναγκαιότατες.
Αφετηρία της ενασχόλησης είναι η „Σύμβαση περί
της αποτροπής και της τιμωρίας του εγκλήματος της Γενοκτονίας“ από τον
Δεκέμβριο του 1948 . Είναι ενδιαφέρον να επισημάνουμε, ότι ένας
Pολωνοεβραίος νομικός έχει χρησιμοποιήσει το 1944 ως πρώτος τον όρο
Γενοκτονία και έχει διατυπώσει, αν και ανεπαρκώς, την σημασία της ως
„καταστροφή ενός έθνους ή μίας ομάδας“. Το 1946 η Γενική
Συνέλευση του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών ψήφισε την Απόφαση 96/1, η οποία
έχει επισημάνει, ότι „η Γενοκτονία είναι σύμφωνα με το Διεθνές Δημόσιο
Δίκαιο ένα έγκλημα, το οποίο αντιτίθεται στο πνεύμα και στους σκοπούς
των Ηνωμένων εθνών“.
Η Σύμβαση από το 1948 εμπεριέχει στο άρθρο ΙΙ τον εξής λίαν λεπτομερή ορισμό της Γενοκτονίας :
„Σε αυτήν την Σύμβαση Γενοκτονία σημαίνει μία από τις παρακάτω πράξεις, οι οποίες
γίνονται με την ΠΡΟΘΕΣΗ να εξοντώσουν μίαν εθνική, εθνοτική, φυλετική η
θρησκευτική ομάδα στο σύνολό της ή εν μέρει :
α) Να θανατώσει μέλη μίας τέτοιας ομάδας,
β Να προκαλέσει βαρέως σωματικές ή πνευματικές ζημίες σε μέλη μίας τέτοιας ομάδας,
γ ) Να δημιουργήσει για μίαν ομάδα τέτοιες συνθήκες ζωής, με την πρόθεση να επιφέρουν την σωματική καταστροφή στο σύνολό της ή εν μέρει,
δ ) Να λάβει μέτρα, τα οποία έχουν ως σκοπό την παρεμπόδιση γέννας σε μία τέτοια ομάδα,
ε ) Να μεταφέρει βιαίως παιδιά από μία ομάδα σε άλλην“ (δική μου μετάφραση από τα Αγγλικά).
Αυτή
η όντως διεθνής Σύμβαση ισχύει από τον Ιανουάριο του 1951 και έχει
ενσωματωθεί στο ενδοπολιτειακό (εσωτερικό) δίκαιο σχεδόν σε όλες τις
χώρες του κόσμου με εξαίρεση τις ΗΠΑ λόγω των Ινδιάνων και του Ιστραήλ
λόγω των Παλαιστινίων. Ο κύριος κανόνας του ντοκουμέντου ανήκει ούτως η
άλλως στην κατηγορία των νομικών αρχών του ius cogens ( αναγκαστικό
δίκαιο ) που σημαίνει, ότι έχει δεσμευτική ισχύ ανεξαιρέτως για όλα τα
κράτη, ανεξάρτητα από το εάν αυτά το έχουν υπογράψει η ίσως όχι.
Στα πανεπιστημιακά εγχειρίδια και ιδιαιτέρως στις πανεπιστημιακές διαλέξεις
αναφέρουμε πρωτίστως τις εξής περιπτώσεις γενοκτονίας:
Την Γενοκτονία ( Holocaust =Ολοκαύτωμα, οι Εβραίοι χρησιμοποιούν μόνο την
έννοια SHOAH ) κατά των Εβραίων της Ευρώπης εκ μέρους της
εθνικοσοσιαλιστικής Γερμανίας, την Γενοκτονία εκ μέρους της Τουρκίας
κατά των Αρμενίων , την Γενοκτονία εκ μέρους του Ιράκ ( Saddam Hussein )
κατά των Κούρδων, την Γενοκτονία στην Ουγκάντα ( Idi Amin ) κατά μίας
εθνικής μειονότητας ( όλοι έχουν σκοτωθεί) , την Γενοκτονία εκ μέρους
της Σερβίας κατά των Κοσοβάρων και την Γενοκτονία εκ μέρους των Hutu
κατά των Tutsi στην Ruanda.
Από την παγκόσμια ιστορία είναι γνωστές και άλλες περιπτώσεις γενοκτονίας, πρωτίστως η Γενοκτονία των Ινδιάνων στην Κεντρική και Νότια Αμερική εκ μέρους των Ισπανών
Conquistadores (Κατακτητές).
Εγείρεται το ερώτημα, εάν η Σύμβαση έχει αναδρομικήν ισχύ. Σύμφωνα με την Vienna Convention on the Law of Treaties ( Σύμβαση της Βιέννης περί του Δικαίου των Συμφωνιών ) , από το 1969, η οποία είναι η βάση του Διεθνούς Συμβατικού Δικαίου,
οι διεθνείς συμβάσεις δεν έχουν αναδρομική ισχύ, εκτός εαν τα κράτη -μέλη έχουν
ήδη συμφωνήσει περί αυτής (άρθρο 28 ).
Από αυτόν τον κανόνα απορρέει το συμπέρασμα, ότι η Σύμβαση από το 1948 δεν ισχύει για τις γενοκτονίες , οι οποίες έχουν διαπραγθεί στο παρελθόν. Αυτό όμως δεν
αποκλείει, ότι είναι δυνατόν να εφαρμόσουμε εκ των υστέρων το νόημα του
επίσημου ορισμού της Γενοκτονίας σε ανάλογες περιπτώσεις στο παρελθόν.
Καθημερινή (20.9.16)