Ευρώπη, Βορράς -Νότος, Ιστορία,
Νοοτροπία, Σύγκριση

Μία συστηματική Θεώρηση, λίαν απαραίτητη,
γιατί υπάρχει κίνδυνος να διολισθήσουμε σε μορφωτικό και πολιτισμικό επίπεδο ψευτοφιλόσοφων και ψευτοθεολόγων

Προϊστορία

Η Ευρώπη έχει εποικιστεί από τον homo sapiens sapiens περίπου προ 42 χιλιάδων
ετών, ο οποίος προερχόταν από τη Μέση Ανατολή μέσω της Νότιας Ευρώπης. Υστερα από την βαθμιαία υποχώρηση των παγετώνων προ 12 χιλιάδων ετών έχει λάβει χώραν ο εποικισμός της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης έχοντας πάλι ως αφετηρία τη Νότια Ευρώπη. Οι „Πρωτοευρωπαίοι“ (terminus scientificus) ήταν
κυνηγοί, αλιείς και τροφοσυλλέκτες.

Στην εποχή μεταξύ του 5500 και 5000 π.Χ. έχει συντελεσθεί και στην Ευρώπη ( στη Μέση Ανατολή ήδη το 9000 π.Χ.!) η Αγροτική Επανάσταση, της οποίας φορείς ήταν αγροτικοί πληθυσμοί προερχόμενοι από τη Μικρά Ασία. Αυτοί έχουν αναμειχθεί με τους
Πρωτοευρωπαίους.

Μεταξύ του 4000 και 3500 π.Χ.έφθασαν στην Ευρώπη, προερχόμενοι από τις νότιες ρωσικές στέπες, οι πολεμικοί κτηνοτρόφοι „Ινδοευρωπαίοι“(επικρατούσα άποψη μεταξύ των ειδικών αρχαιολόγων), οι οποίοι έχουν αναμειχθεί με τους ειρηνόφιλους γεωργικούς πληθυσμούς. Από αυτή την ανάμειξη προέρχονται οι σημερινοί Ευρωπαίοι, οι οποίοι έχουν στο DNA τους το φιλειρηνικό στοιχείο των αγροτών
αλλά και το επιθετικό των„Ινδοευρωπαίων“.

Αρχαιότητα

Ο εκπολιτισμός των Ευρωπαίων ξεκίνησε από την Κρήτη (Μινωϊκός πολιτισμός) και έχει συνεχισθεί με τους Αχαιούς (Μυκηναϊκός πολιτισμός). Ιδιαιτέρως ύστερα από τον 8οαι. ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός έχει επεκταθεί σε όλα τα παράλια της Μεσογείου και του Εύξεινου Πόντου. Έχοντας τον 7οαι. π.Χ. ως αφετηρία τη Σικελία και την Κάτω Ιταλία ( Magna Graecia:Μεγάλη Ελλάδα ) ο ελληνικός πολιτισμός
άρχισε να επιδρά στους Ετρούσκους και αργότερα και στους Ρωμαίους, δηλαδή από τον Νότο προς τον Βορρά.

Από τον 6οαι. π.Χ ο ελληνικός πολιτισμός άρχισε να εξαπλώνεται από την περιοχή της Μασσαλίας (Gallia Graeca: Ελληνική Γαλλία) προς τον Βορρά σε όλες τις μεγάλες περιοχές των πολυάριθμων κελτικών φύλων.

Ύστερα από την κατάκτηση της Ελλάδας από το Imperium Romanum (Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία) οι πολιτισμικοί μαθητές των Ελλήνων, οι Ρωμαίοι έχουν διαδώσει τον ελληνικό πολιτισμό καθώς και τον δικό τους πολιτισμό (νόμους, διοικητικό σύστημα, αρχιτεκτονική, κατασκευή διεθνών οδών και γεφύρων, υδραγωγεία (Aquaeduct ) κτλ. ) στους αρχαίους Γάλλους και Γερμανούς.

Ηδη από τον 2οαι. π.Χ. έχει αντιστραφεί βαμιαία η κατεύθυνση της μετακίνησης των λαών. Οι φτωχοί και πολιτισμικά καθυστερημένοι λαοί (π.χ. οι Τεύτονες,Teutonen) του γερμανικού Βορρά είχαν ανέκαθεν την επιθυμία να ποελάσουν στο Νότο, όπου υπήρχαν σε αφθονία τρόφιμα, πλούτος, πολιτισμός και πρωτίστως ήλιος.

Μεταξύ του 4ου και του 6ου αι.μ.Χ. αυτά κατόρθωσαν στα πλαίσια της μεγάλης μετακίνησης των πολυάριθμων αρχαίων γερμανικών φύλων να καταλάβουν και να μετατρέψουν την αρχαία Γαλλία σε Frankenreich (Βασίλειο των Φράγκων) και αργότερα σε France. Το γερμανικό φύλο των Λoμβάρδων (Langobarden) προτίμησε να μείνει στη Βόρεια Ιταλία, στην πρώην Gallia Cisalpina (Γαλλία ενδώθεν των Αλπεων), όπου έχουν συγχωνευθεί με τους Κελτορωμαίους . Εξ ου και οι ψηλόσωμοι, ξανθοί και
δυναμικοί Βορειοϊταλοί.

„Respublica Christiana“

Αυτή η έκφραση σημαίνει στην ουσία της χριστιανικός ευρωπαϊκός Μεσαίωνας, ο οποίος δεν ήταν και τόσο „σκοτεινός“, όπως μερικοί νομίζουν. Στην εποχή του Μεσαίωνα έχουν διαδραματισθεί σημαντικές και πολυεπίπεδες ζυμώσεις, οι οποίες προετοίμασαν συστηματικά την αργότερη πολιτισμική, οικονομική και διπλωματική άνοδο της Ευρώπης. Στα πανεπιστήμια διδάσκονταν Αριστοτέλης και Πλάτων καθώς
και Ρωμαϊκό δίκαιο.

Στην Αγγλία έχει το 1215 συνταχθεί η περίφημη Magna Charta Libertatum (Μεγάλη Χάρτα των Δικαιωμάτων). Ο μεγάλος φιλόσοφος και θεολόγος Thomas de Aquin ( Θωμάς Ακινάτης, “Summa theologica”,”Summa contra gentiles”) έχει εδραιώσει μέσω θεολογικών επιχειρημάτων τον 13οαι. την ιδέα του ατόμου, την απαραίτητη προüπόθεση για τον citoyen (πολίτης) τον 18oαι. Διατί ου Βυζαντινοί Θεολόγοι δεν είχαν τέτοια επίτευξη;

Ο Γερμανός μοναχός Martin Luther κήρυξε τον 16ο αι. στον „διάβολο“ Πάπα στη Ρώμη την οξεία θρησκευτική αντιπαράθεση και δημιούργησε τον Προτεσταντισμό, ο οποίος έπαιξε όχι μόνον στην Ευρώπη, αλλά και παγκοσμίως ένα καθοριστικό ρόλο.

Αυτός έχει αναβιβάσει την εργατικότητα σε ανώτερη ηθική αρχή και ιερόν καθήκον κάθε χριστιανού. Ο Καλβίνος, άλλος μεγάλος προτεστάντης, ο οποίος έδρασε πρωτίστως στην Ολλανδία, έχει διατυπώσει πέραν τούτου τον κανόνα της επίτευξης:
Ιδιαιτέρως αυτοί, οι οποίοι έχουν οικονομικές επιτυχίες και δη αποκτούν κέρδος, θα εισέλθουν στον παράδεισο (sic).

Ηδη από τον 9o/10oαι. η Venezia (Ενετία) άρχισε να εξελίσσεται σε ναυτική και
εμπορική υπερδύναμη αναλαμβάνοντας σχεδόν όλο το εμπόριο μεταξύ της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής, αλλά ύστερα από τη δυναμική εμφάνιση της Οθωμανικής μεγαλοδύναμης στην Ανατολική Μεσόγειο τον 15οαι. και τη διακοπή της συνηθισμένης εμπορικής οδού άρχισε να καταρρέει και την έχει διαδεχθεί η μικρή μεν, αλλά ναυτική μεγαλοδύναμη Πορτογαλλία, την οποία πάλι έχει διαδεχθεί η Ισπανία ως ναυτική και στρατιωτική μεγαλοδύναμη.

Αναγέννηση ( Rinascimento )

Αυτή ήταν ένα δώρο του Νότου (Ιταλία) στο Βορρά. Για δεύτερη φορά ο Νότος έχει μετατραπεί σε πολυφασικό φωτοδότη της Ευρώπης. Επί τη βάσει του αρχαίου ελληνικού πνεύματος, το οποίο φυσικά έχει περαιτέρω εξελιχθεί, μεταβλήθηκε η Βόρεια Ιταλία και πρωτίστως η Φλωρεντία στο σπουδαιότερο πολιτισμικό κέντρο της Ευρώπης.

Οποιος απο την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη είχε τα απαραίτητα οικονομικά μέσα, ταξίδευε στη Βόρεια Ιταλία για να σπουδάσει μουσική, ζωγραφική, αρχιτεκτονική, αλλά και φιλοσοφία και νομικά. Ταυτόχρονα πήγαιναν πολυάριθμοι ειδικοί από τη Βόρεια Ιταλία σε άλλες χώρες για να δώσουν τα φώτα του ιταλικού πολιτισμού.

Ετσι οι Ιταλοί έγιναν οι δάσκαλοι της Ευρώπης, ώσπου οι Γάλλοι να αναλάβουν τον 16ο/17oαι. έως στις αρχές του 20ουαι. την πολιτισμική ηγεμονία της Ευρώπης.

Ενώ η καθολική Ισπανία καταλήστευε τη Λατινική Αμερική και όμως δεν ήταν σε θέση να επενδύσει σε μίαν υγιή οικονομία, ένα μεγάλο μέρος του χρυσού περνούσε στην ΚΑΛΒΙΝΙΣΤΙΚΗ Ολλανδία, όπου έτσι και επί τη βάσει του παγκοσμίου εμπορίου έχει
δημιουργηθεί το πρώτο καπιταλιστικό κράτος του κόσμου (Εμπορικός Καπιταλισμός).

Προ της Γαλλίας έχουν διαδραματισθεί σημαντικές πολιτικές και νομικές εξελίξεις στην Αγγλία (Habea-Corpus- Act το 1679, Bill of Rights το 1689). Στη δυναμικότατη Αγγλία έχουν διατυπωθεί οι όροι „fundamental laws“(„βασικά δικαιώματα“), „civil liberties“(«ελευθερίες του πολίτου“) και „rights of men“ („δικαιώματα του ανθρώπου“), διεθνώς ύστερα απο τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο στον ΟΗE τα „human rights“  („ανθρώπινα δικαιώματα“). Η Αγγλία έχει εγκαθιδρύσει πέραν τούτου και τον Παρλαμενταρισμό (Κοινοβουλευτισμό).

Αλλά το crescento της πολιτικοκοινωνικής εξέλιξης της Ευρώπης ήταν η Αστική Επανάσταση και η Declaration des Droits de l Homme et du Citoyen το 1789 στη Γαλλία. Εκεί έχει γεννηθεί το αστικό κράτος.

Οι Ευρωπαίοι δεν μελετούσαν μόνον τα έργα των αρχαίων Ελλήνων ως φιλόλογοι όπως στο Βυζάντιο ή ως Ουμανιστές (Ανθρωπιστές), αλλά προσπαθούσαν ταχέως να αξιοποιήσουν τις γνώσεις για τις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας.

Βασιζόμενοι π.χ. στις γνώσεις των σοφιστών περί του φύσει δίκαιον (ius naturae ή ius naturalis ) εφεύραν το ius rationis (δίκαιον του ορθού λόγου = ορθολογισμού), το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί επιτυχέστατα ως διανοητική „ατομική βόμβα“ κατά του απολυταρχικού φεουδαλισμού και της καθυστερημένης Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Ακριβώς αυτός ο ορθολογισμός προσδίδει στον Δυτικό Κύκλο Πολιτισμό ακόμη και τώρα μεγάλη ανωτερότητα έναντι των άλλων Κύκλων Πολιτισμού. Ολοι οι Θεολόγοι καθώς και μερικοί καθολικοί και ορθόδοξοι Φιλόσοφοι καταπολεμούν εδώ και 200 έτη λυσσωδώς τον κοσμοϊστορικό Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό και τις πνευματικές επιτεύξεις του. Ακριβώς το ίδιο κάνουν και μωαμεθανοί μουλάδες, αγιατόλαχ και οι ισλαμικοί Θεολόγοι. Οι εχθροί της Δύσης τώρα τελευταία αναφέρουν τη Μετανεωτερικότητα, χωρίς να ξέρουν καλά περί τίνος πρόκειται. Εν τω μεταξύ έχει διατυπωθεί και η Νεωτερικότητα της Μετανεωτερικότητας. Από τον 16ο έως τον 19οαι. στις διεθνείς ευρωπαϊκέςς σχέσεις έχει εφαρμοσθεί το περιβόητο Justum potentiae aequilibrium europaeum (Δίκαια ευρωπαϊκή ισορροπία των δυνάμεων) με συνεχώς εναλλασσόμενες συμμαχίες (πρώην φίλος, σήμερα εχθρός και σε μερικά χρόνια το αντίθετο), αλλά με μίαν ιδιαιτερότητα: η Αγγλία ήταν πάντα το „βαρύδιο“ της παλάντσας.

Ενώ οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες έκαναν μεταξύ τους πολέμους, η Αγγλία κατόρθωσε να εγκαθιδρύσει τη μεγαλύτερη αυτοκρατορία στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Στις διεθνείς σχέσεις ίσχυε το Jus publicum europaeum (Δημόσιο ευρωπαϊκό δίκαιο) με τα εξής χαρακτηριστικά στοιχεία: το Jus ad belllum (Δικαίωμα πολέμου, δηλαδή κήρυξη πολέμου και κατακτήσεις) , „δίκαιο της πυγμής“ ,τα „λεόντεια „ σύμφωνα και την αποικιοκρατία.

Ο Βορράς έχει αναλάβει από τα τέλη του 18ου αι. μέσω της Βιομηχανικής Επανάστασης και της εμπέδωσης του καπιταλισμού στην ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΚΗ Αγγλία επί τη βάσει του λιθάνθρακα και της „συσσώρευσης του κεφαλαίου „ ( Karl Marx ) από τις πολυάριθμες αποικίες τα πρωτεία. Με σχετικά μεγάλη καθυστέρηση ακολούθησε η επίσης πρωτίστως ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΚΗ Γερμανία, αλλά στα τέλη του 19ου αι. έχει διαδραματισθεί η μετάβαση του καπιταλισμού στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο με τα γνωστά αποτελέσματα (δύο παγκόσμιοι πόλεμοι).

Το οικονομικό χάσμα μεταξύ του Βορρά και του πλέον καθυστερημένου Νότου, τα Βαλκάνια ζούσαν ούτως ή άλλως επί αιώνες σε άλλον αστερισμό, έχει σχηματισθεί βαθμιαία και έχει επιταχυνθεί ύστερα από την κατάρρευση της αποικιοκρατίας και κατόπιν ύστερα από την κρατική επανένωση της Γερμανίας, η οποία έχει εξελιχθεί σε πραγματική οικονομική και
βιομηχανική υπερδύναμη στην Ευρώπη, ενώ οι πάλαι τότε υπερδυνάμεις Αγγλία και Γαλλία πήραν την πολύπλευρη κατιούσα. Είναι λοιπόν αυτονόητο, ότι η Γερμανία είναι, ανεξάρτητα αν το επιδιώκει, η ηγετική μεγαλοδύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Οι κλιματικές συνθήκες, η παράδοση και η θρησκεία έχουν επιδράσει σημαντικά και στη διαμόρφωση της διαφορετικής νοοτροπίας μεταξύ των Βορείων και των Νοτίων ευρωπαϊκών λαών. Εδώ πρόκειται για νηφάλιες διαπιστώσεις στηριζόμενες σε γνώσεις των εν τω μεταξύ υπερεξελιγμένων νευρωεπιστημών, οι οποίες όπως φαίνεται λαμβάνονται ουδόλως υπ όψη από μερικούς
καθυστερημένους οπαδούς της Αριστεράς, οι οποίοι επισημαίνουν μόνον τον κοινωνικό παράγοντα στη διαμόρφωση του εθνοχαρακτήρα. Απο το άλλο μέρος είναι μη επιστημονικό, να αναφέρεται μόνον ο ρόλος των νευρώνων. Η διαλεκτική μεθοδολογία  (Hegel, Marx) απαιτεί τη θεώρηση όλων των προαναφερθέντων παραγόντων σε στενότατη αλληλεξάρτηση και αλληλοεπίδραση.

Παρακάτω αναφέρονται μόνον τα πιό σπουδαία χαρακτηριστικά στοιχεία της νοοτροπίας:

(Προτεσταντικός) Βορράς:

εργατικότητα ως τρόπος ανθρώπινης αυτοπραγμάτωσης, δυναμικότητα, αντοχή, ισχυρή
θέληση, υπομονή, επιμονή, πειθαρχία, αυτοπειθαρχία, οργανοτικότητα, συστηματικότητα, μεθοδικότητα, αποτελεσματικότητα, κοινωνική, κρατική, νομική
και περιβαλλοντική συνείδηση, συνείδηση της υπευθυνότητας για το σύνολο και προτεραιότητα του γενικού (commune bonum) έναντι του ατομικού συμφέροντος κτλ.

Νότος (Νότιες ευρωπαϊκές χώρες, τα Βαλκάνια και άλλες χώρες με ορθόδοξη παράδοση, Ελλάς):

Αρχή της απόλαυσης της ζωής, κανόνας της ήσσονος προσπάθειας (φυγοπονία), έλλειψη δυναμικότητας, αντοχής, ισχυρής θέλησης, υπομονής, επιμονής, πειθαρχίας και αυτοπειθαρχίας, οργανοτικότητας, συστηματικότητας, μεθοδικότητας,
αποτελεσματικότητας, κοινωνικής, κρατικής, νομικής και περιβαλλοντικής συνείδησης, της υπευθυνότητας, διαφθορά ως εγγενής διαχρονική εθνική
παθογένεια κτλ. (τα αντίθετα του Βορρά)

Εν κατακλείδι: Η νοοτροπία των Βορείων Ευρωπαίων ανταποκρίνεται ιδανικά στις απαιτήσεις της καπιταλιστικής οικονομίας και του αστικού κράτους, ενώ η νοοτροπία των Νοτίων είναι σε γενικές γραμμές ιδανική για την απόλαυση της ζωής, αλλά τελείως ακατάλληλη για τις απαιτήσεις της σύγχρονης ζωής.