Φοίνικες, Εθνότητα, Γλώσσα, Αλφάβητο

Φοίνικες, Εθνότητα Γλώσσα, Αλφάβητο 

Σύντομες παρατηρήσεις
1.Ως πρώτος ο Ομηρος αναφέρει το όνομα Φοίνικες.
2.Οι Φοίνικες ήταν μία βορειοδυτική εθνότητα, κράμα από γηγενείς (Χαναανίτες) και ευρωπαίους κατακτητές (“Λαοί της Θαλάσσης”).
3. Είχαν την δική τους γλώσσα συγγενή με τις άλλες δυτικοσημιτικές γλώσσες (Εβραϊκή, Αραμαιϊκή κλπ.). Οι Ρωμαίοι ονόμασαν αργότερα τους κατοίκους της Καρχηδώνας (Νεάπολις !) προερχόμενους από την Φοινίκη Punici. Μιλούσαν την φοινικική γλώσσα.
4. Το ελληνικό αλφάβητο στηρίζεται πρωτίστως στο στην εποχή εκείνη λίαν διαδεδομένο φοινικικό αλφάβητο, αλλά εμπεριέχει και ψηφία της Μινωϊκής (Γραμμική 2) καθώς και αρχαιότερων (προελληνικών) γραφών . Πρόκειται για το ψηφία φ, χ και ψ.
Πηγές
-H. Haarmann, Lexikon der untergegangenen Sprachen, München, 2004, S. 163-165.
-H. Freydank et alt., Der Alte Orient in Stichworten, Leipzig, S. 339/340.
Το Βήμα (3.7.15)
 ——————————————-

Φοινικική γλώσσα, Φοινικικό αλφάβητο

1. Φοινικική γλώσσα
Η φοινικική γλώσσα ανήκει στην υποοικογένεια των καναανιτικών γλωσσών (Ουγκαριτικά, Εβραϊκά, Μοαμπιτικά, Αμμουριτικά) , η οποία μαζί με τα Αραμαϊκά αποτελεί τον δυτικό κλάδο των σημιτικών γλωσσών.

Η Φοινίκη έχει  εξελιχθεί βαθμιαία ύστερα από την θαλασσοκράτειρα μινωϊκή Κρήτη σε δεύτερη θαλασσοκράτειρα και σε μεγαλύτερο εμπορικό κράτος σε όλην την Μεσόγειο. Αυτή η διαδικασία έχει εντατικοποιειθεί μέσω της αποικίας Καρχηδώνα ( Νεάπολις ).

Τοιουτοτρόπως έχει επεκταθεί ο πολιτισμός καθώς και η γλώσσα των Φοινίκων σχεδόν σε όλα τα παράλια της Μεσογείου εκτός από την Ελλάδα και την Κρήτη, αλλά εν μέρει και στην Κύπρο καθώς και στα παράλια της Νοτιοδυτικής Μικράς Ασίας.

Στην ιστορική εποχή έχουν τα Αραμαϊκά παραγκωνίσει τα Φοινικικά, τα οποία ήταν η επίσημη γλώσσα της Καρχηδόνας και όλων των νησιών της Δυτικής Μεσογείου έως την κατάκτηση και την τελεία καταστροφή   εκ μέρους της Ρώμης. Αν και τα αρχεία της πόλης έγιναν θύμα εμπρησμού , σώθηκαν ντοκουμέντα  γραμμένα στα Φοινικικά !

2. Φοινικικό αλφάβητο

Εδώ πρόκειται και για  ένα πρόβλημα μεθοδικής προσέγγισης : Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο, ότι ο μινωϊκός πολιτισμός, ο οποίος έχει εφεύρει την γραμμική γραφή Β, έχει προηγηθεί του φοινικικού πολιτισμού με την δική του γραφή μεν, αλλά από μία σύγκριση των δύο αλφαβήτων απορρέει το συμπέρασμα, ότι το φοινικό αλφάβητο εμπεριέχει και ψηφία του μινωϊκου αλφαβήτου.

Πέραν τούτου σημειώνονται και ψηφία της αιγυπτιακής ιερογλυφικής γραφής.  Ενώ όμως η γραμμική Β ήταν σε κάθε άποψη πολύ δύσκολη  συλλαβογραφική, κατόρθωσε  να  επικρατήσει το πιό πρακτικό και εύκολο φοινικικό συμφωνογραφικό  σύστημα όχι μόνον στον ελληνικό χώρο αλλά  και σε όλους τους πολιτισμούς της Μέσης Ανατολής , ακόμη και στην Βόρεια Ινδία.

Αλλά οι Ελληνες των ιστορικών χρόνων έχουν συνδιάσει τα φοινικικά  ψηφία με την σε φωνήεντα υπερπλούσια γλώσσα τους, κάτι που οι ειδικοί γλωσσολόγοι διεθνώς έχουν αξιολογήσει σαν γλωσσολογική ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ.

Εδώ δεν είναι ανάγκη να αναφέρουμε το πασίγνωστο, ότι το υπερεξελιγμένο ελληνικό αλφάβητο είναι και μέσω του ελληνογενούς λατινικού αλφάβητου η βάση για όλα τα αλφαβητικά συστήματα του Δυτικού Κύκλου Πολιτισμού.

Πηγές
-Lexikon der Alten Welt , Edit.Carl Andersen et alt., 3 Bände ) Band 2, S. 2033, 2313,  Band 3, S. 2729, 2730), ISBN 3 491 96036 3,Tübingen und Zürich, 2001. (Πληροφορία : Στο παρόν Στάνταρντ-Λεχικό (600 πυκνογραμμένες σελίδες) έχουν συνεργασθεί 236 εξέχοντες ειδικοί επιστήμονες (αρχαιολόγοι, ιστορικοί, φιλόλογοι) από πολλά πανεπιστήμια της Γερμανίας, Αυστρίας και της Ελβετίας). Πώς γράφονται τα λεξικά στην Ελλάδα ;
-Η. Haarmann, Weltgeschichte der Sprachen, Von der Frühzeit des Menschen bis zur Gegenwart, ISBN 978 3 406 60802 5, München,  2010, S. 112.
-F. Bodmer, Die Sprachen der Welt ( Orig. The Loom of Language) , ISBN 3  88059  880  0, S. 58-62.
-C. Faulmann, Schriftzeichen und Alphabete aller Zeiten und Völker, Wiesbaden, 2004 (1. Ed. Wien 1880), ISBN  3  937715  49  5, S.  77-80.
-H. Freydank et alt., Der Alte Orient in Stichworten, Leipzig, 1978, S. 339.
Το Βήμα (6.6.15 0
———————————————————
Die einzelnen Buchstaben
Die phönizischen Namen der Buchstaben werden häufig durch die fast gleich lautenden hebräischen Namen ersetzt.
ʔalf, Aleph

Aleph ist ein semitischer Guttural, ein Glottisverschluss wie in deutsch bearbeiten zwischen e und a, die hier keinen Diphthong bilden; erst im griechischen Alphabet wurde aus dem Zeichen der Vokal a, Alpha. Der Buchstabe leitet sich von der stilisierten Darstellung eines Stierkopfes (alef = Rind) her. Lateinische Entsprechung: A.
bēt, Beth

Beth ist ein Konsonant, der sich von der stilisierten Darstellung des Grundrisses eines Hauses (beth = Haus) herleitet. Im Griechischen wurde daraus der Buchstabe Beta. Lateinische Entsprechung: B.
gaml, Gimel

Das Gimel ist ein Konsonant, der sich von der stilisierten Darstellung eines Kamelrückens (gamel = Kamel) herleitet. Im Griechischen wurde daraus der Buchstabe Gamma. Lateinische Entsprechungen: C und G.
delt, Daleth

Das Daleth ist ein Konsonant, der sich von der Darstellung einer aufgeklappten Zelttür herleitet. Im Griechischen wurde daraus der Buchstabe Delta. Lateinische Entsprechung: D.
hē, He

He ist ein semitischer Guttural, aus dem erst im griechischen Alphabet der Vokal Epsilon wurde. Der Buchstabe leitet sich von der stilisierten Darstellung eines mit erhobenen Händen betenden Menschen her, wie noch heute weithin praktiziert. Lateinische Entsprechung: E.
wau, Waw

Waw ist ein Konsonant, der sich von der Darstellung eines Hakens oder eines Nagels herleitet. Im Griechischen wurden daraus die Buchstaben Digamma und Ypsilon. Lateinische Entsprechungen: F, U, V, W und Y.
zai, Zajin

Zajin ist ein Konsonant, der sich von der stilisierten Darstellung einer Waage oder einer Waffe herleitet. Im Griechischen wurde daraus der Buchstabe Zeta. Lateinische Entsprechung: Z.
ḥēt, Chet

Chet ist ein semitischer Guttural. Der Buchstabe leitet sich von der Darstellung eines Zaunes oder einer Haarsträhne her. Im Griechischen wurde daraus der Buchstabe Eta. Lateinische Entsprechung: H.
ṭēt, Tet

Tet ist ein Konsonant, der sich vermutlich von der Darstellung einer Garnrolle herleitet. Im Griechischen wurde daraus der Buchstabe Theta. Keine lateinische Entsprechung.
yōd, Jod

Jod ist ein semitischer Guttural, aus dem erst im griechischen Alphabet der Vokal Iota wurde. Der Buchstabe leitet sich von der Darstellung einer Hand (yod = Hand) her. Lateinische Entsprechungen: I und J.
kaf, Kaph

Kaph ist ein Konsonant, der sich vermutlich von der Darstellung einer geöffneten Hand herleitet. Im Griechischen wurde daraus der Buchstabe Kappa. Lateinische Entsprechung: K.
lamd, Lamed

Lamed ist ein Konsonant, der sich vermutlich von der Darstellung eines Stabes herleitet. Im Griechischen wurde daraus der Buchstabe Lambda. Lateinische Entsprechung: L.
mēm, Mem

Mem ist ein Konsonant, der sich von der Darstellung einer Wasserlinie herleitet. Im Griechischen wurde daraus der Buchstabe My. Lateinische Entsprechung: M.
nūn, Nun

Nun ist ein Konsonant, der sich vermutlich von der Darstellung einer Schlange oder eines Fisches herleitet. Im Griechischen wurde daraus der Buchstabe Ny. Lateinische Entsprechung: N.
semk, Samech

Samech ist ein Konsonant, der sich vermutlich von der Darstellung eines Stützpfeilers herleitet. Im Griechischen wurden daraus die Buchstaben Xi und Chi. Lateinische Entsprechung: X.
ʕain, Ajin

Ajin ist ein semitischer Guttural, aus dem erst im griechischen Alphabet die Vokale Omikron und Omega wurden. Der Buchstabe leitet sich von der stilisierten Darstellung eines Auges her. Lateinische Entsprechung: O.
pē, Pe

Pe ist ein Konsonant, der sich von der stilisierten Darstellung eines Mundes herleitet. Im Griechischen wurde daraus der Buchstabe Pi. Lateinische Entsprechung: P.
ṣädē, Zade

Zade ist ein Konsonant, der sich vermutlich von der Darstellung einer Heuschrecke herleitet. Dieser Buchstabe wurde als Sampi vorübergehend in das griechische Alphabet übernommen, später aber nur noch als Zahlzeichen verwendet. Keine lateinische Entsprechung.
qōf, Qoph

Qoph ist ein Konsonant, der sich von der stark stilisierten Darstellung eines sitzenden Äffchens mit herabhängendem Schwanz herleitet. Im Griechischen wurde daraus der Buchstabe Qoppa, der aber nur für seinen Zahlwert 90 beibehalten wurde. Lateinische Entsprechung: Q.
rōš, Resch
Resch ist ein Konsonant, der sich von der stilisierten Darstellung eines Menschenkopfes im Profil herleitet. Im Griechischen wurde daraus der Buchstabe Rho. Lateinische Entsprechung: R.
šin, Schin
Schin ist ein Konsonant, der sich vermutlich von der stilisierten Darstellung eines Zahnes herleitet. Im Griechischen wurde daraus der Buchstabe Sigma. Lateinische Entsprechung: S.
Taw ist ein Konsonant, dessen schriftliche Form ein Markierungszeichen ist. Im Griechischen wurde daraus der Buchstabe Tau. Lateinische Entsprechung: T.
Unicode

Αποτυχημένο Κράτος ( failed state )

Αποτυχημένο Κράτος ( failed state )

Τί είναι το failed state ? ΝΗΦΑΛΙΑ, Απάντηση σε έναν Ελληναρά

Σύμφωνα με την σύγχρονη επιστήμη του Διεθνούς Δημοσίου
Δικαίου καθώς και την Πολιτολογία (Πολιτική Επιστήμη) πολλά κράτη της Υποσαχάρειας Αφρικής είναι failed states (αποτυχημένα κράτη).

Η αφετηρία του σκεπτικού έγκειται στα τρία συστατικά στοιχεία κάθε κράτους : Εξουσία, Εδαφος και Πληθυσμός. Η
Εξουσία ως καθοριστικό στοιχείο αφορά πρωτίστως την επικράτηση των νόμων και την διασφάλιση της συντήρησης (σχετική ευημερία) του ιδίου πληθυσμού.

Τα χαρακτηριστικά στοιχεία ενός αποτυχημένου κράτους είναι τα εξής :
α) Το κράτος δεν είναι σε θέση με δικές του δυνάμεις να διασφαλίσει την συντήρηση του πληθυσμού. Στην Ελλάδα η σχετική ευημερία έχει ως καθοριστική βάση υπέρογκα δάνεια και όχι μίαν ιδία οικονομική βάση. Δηλαδή πρόκειται για μίαν ΕΙΚΟΝΙΚΗ ευημερία.
Αυτή η κατάσταση έχει ως λογική συνέπεια την απώλεια ενός τμήματος της κρατικής κυριαρχίας και ούτως ή άλλως της εθνικής αξιοπρέπειας.

β) Ο κρατικός μηχανισμός δεν λειτουργεί ή είναι τελείως ατελέσφορος και υπέρογκος και πέραν τούτου αποτελεί την μεγαλύτερη εστία  διαφθοράς, δηλαδή είναι όχι ευρωπαϊκός, αλλά ΤΡΙΤΟΚΟΣΜΙΚΟΣ.
γ) Δεν υφίσταται ένα κεντρικό κτηματολόγιο. Επίσης χαρακτηριστικό στοιχείο τριτοκοσμικών κρατικών μορφωμάτων.
δ) Δεν υπάσρχει  μία ενιαία ρύθμιση περί των μισθών και των συντάξεων.
ε) Δεν σημειώνεται ένας σύγχρονος φορολογικός μηχανισμός.

ζ) Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό στοιχείο ενός αφρικανικού failed state είναι η μη εφαρμογή της κρατικής εξουσίας σε όλην την επικράτεια. Στην Ελλάδα αποτελούν οι αναρχοαλήτες στον πανεπιστημιακό χώρο και οι οι αναρχοτρομοκράτες στα Εξάρχεια κράτος εν κράτει.
Ας υπενθυμίσουμε πέραν τούτου, τι έκαναν στις παρελθούσες δεκαετίες οι αναρχο- και μερικοί αλητοσυνδικαλιστές.

Συμπέρασμα : Η Ελλάδα αναδεικνύει ήδη μερικά στοιχεία ενός failed state.

Αναμφιβόλως δεν αποτελεί η Ελλάδα ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, αλλά ένα βαλκανοανατολίτικο κρατικό μόρφωμα με μερικά υπολλείμματα από την οθωμανική εποχή.

Κάποιος έχει διατυπώσει ευστοχότατα το εξής : Η Ελλάδα είναι “πτυελοδοχείο της Ευρώπης και καρπαζοεισπράκτορας του κόσμου”.
Κατά τα άλλα ισχύει το chacun a sa place.
Δημοσιευθέν από τον Ιούλιο 20015 συχνά στον ελληνικό τύπο πρωτίστως στην Καθημερινή και στο Βήμα.

Αλήθεια, Μεθοδολογικά Προβλήματα, Αντιπαράθεση με Χρήστο Γιανναρά

Αλήθεια,

Μεθοδολογικά Προβλήματα, Ακαδημαϊκή (όχι δικολαβική) Αντιπαράθεση (Θέσις, Αντίθεσις ) με Χρήστο Γιανναρά

Σοβαρά μεθοδοδολογικά προβλήματα

1.Το αντικείμενο του άρθρου είναι συγκεκριμένο και αναδεικνύει πτυχές
, οι οποίες κανονικά ανήκουν σε διαφορετικές επιστήμες (Πολιτολογία,
Κοινωνιολογία, Ιστορία, Εθνολογία, Φιλοσοφία ) , αλλά η θεώρηση του κ.
Γιανναρά στηρίζεται μάλλον στην γενική χριστιανική Ηθική. Αυτή όμως δεν
συμβάλλει ούτε στην εξεύρεση της ουσίας των υπαρχόντων προβλημάτων ,
ούτε στην επίλυσή των.

2.Η συγκεκριμένη προσέγγιση εμπεριέχει μερικές ήδη συχνά αναφερθείσες βασικές αδυναμίες :
α) Είναι άκρως ιδεαλιστική και έτσι σημειώνεται μόνον έμμεσα μία σύνδεση με τα προβλήματα.
β) Στην ουσία πρόκειται για μίαν απόλυτη αλήθεια (α και β έχουν πλατωνικές πηγές).
γ) Η θεώρηση είνα σχεδόν όπως σε όλα τα άρθρα του κ. Γιανναρά
ελληνοκεντρική , κάτι που αντιτίθεται στις αναγκαιότητες και απαιτήσεις
της αντικειμενικά υφισταμένης παγκοσμιοποιήσεως.

Σημειώνεται μία έλλειψη του μεθοδολογικού κανόνα της συγκριτικότητας.
Θα ήταν οπωσδήποτε αναγκαίο να συγκρίνουμε την Ελλάδα με τις άλλες
βαλκανικές χώρες καθώς και με τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Μία
σύγκριση με τα προηγμένα κράτη του Βορρά δεν είναι ούτε δυνατή ούτε
σκόπιμη , γιατί πρόκειται για δύο διαφορετικούς αστερισμούς.

Θα υπήρχε ένας επιτυχέστερος διάλογος με τον αρθρογράφο, εάν
διετύπωνε ένα πειστικό ορισμό της Αλήθειας. Τί εννοεί άραγε με την
έννοια Αλήθεια ; Από το κείμενο απορρέει το συμπέρασμα , ότι ο
αρθρογράφος χρησιμοποιεί αυτήν την βαρυσήμαντη έννοια πολύ υποκειμενικά
εν μέρει και βολονταριστικά.

Αν και δεν συνηθίζω να χρησιμοποιώ αποφθέγματα και παροιμίες, θα κάνω
σήμερα μίαν εξαίρεση αναφέροντας μία κινεζική παροιμία : «Υπάρχουν τρεις
αλήθειες : η δικιά μου αλήθεια, η δικιά σου αλήθεια και η αλήθεια».

Λοιπόν συνοπτικά περί την έννοια Αλήθεια .

Εδώ δεν πολυενδιαφέρουν οι πολλές θεωρίες και απόψεις περί την
Αλήθεια. Γενικά σημειώνονται η ιδεαλιστική και η υλιστική
(κοινωνιολογική), η μεταφυσική και η διαλεκτική βασική άποψη.

Περί την Αλήθεια

Αν και δεν συνηθίζω να χρησιμοποιώ αποφθέγματα και παροιμίες, θα κάνω σήμερα μίαν εξαίρεση αναφέρωντας μία κινεζική παροιμία : «Υπάρχουν τρεις αλήθειες : η δικιά μου αλήθεια, η δικιά σου αλήθεια και η αλήθεια».

Λοιπόν  συνοπτικά περί την έννοια  Αλήθεια . Εδώ δεν πολυενδιαφέρουν οι πολλές θεωρίες και απόψεις περί την Αλήθεια. Γενικά σημειώνονται η ιδεαλιστική και η υλιστική (κοινωνιολογική), η μεταφυσική και η διαλεκτική βασική άποψη.

Εχω διαπιστώσει, ότι ο αιώνιος Αριστοτέλης έχει θέσει στο έργο του Μεταφυσική τις βάσεις για τον κοινωνιολογικό ορισμό της Αλήθειας θεωρώντας την όχι ως ιδιότητα των αντικειμενικά υπαρχόντων πραγμάτων ή ιδεωδών οντοτήτων, αλλά πρωτίστως ως ΣΧΕΣΗ μεταξύ του λεχθέντος εκ μέρους ενός υποκειμένου και του θεωρουμένου αντικειμένου. Ο Αιστοτέλης επισημαίνει στην Μεταφυσική (Γ 7) : Είναι αληθές το λέγειν περί ενός υπάρχοντος, ότι αυτό υπάρχει και περί μη υπάρχοντος, ότι αυτό δεν υπάρχει. Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη η Αλήθεια έγκειται στην συμφωνία (ανταπόκριση) μεταξύ της γνώσης και της πραγματικότητας. Ετσι έχει επηρεάσει ο μέγας Φιλόσοφος σημαντικά την δυτική *υπάρχει και η πανάρχαια ινδική)Γνωσιοθεωρία.

Αλλά ο Τhomas  Aquinas έχει συνδέσει την αριστοτελική άποψη με τον ιδεαλισμό (ο αντίπαλός του Ibn Rushd (Averroes) την συνέδεσε με τον υλισμό) και την χριστιανική Θεολογία υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων , ότι «ο Θεός είναι η πρώτη και μεγίστη Αλήθεια» ( Summa theologica I, 16, 1; I, 79, 4). Η τοποθέτηση της ορθόδοξης Θεολογίας δεν είναι διαφορετική.

Το κοινό γνώρισμα όλων των ιδεαλιστικών απόψεων περί τηνΑλήθεια έγκειται στην εντόπισή της αποκλειστικά στην συνείδηση του υποκειμένου (ανθρώπου). Από αυτήν την άποψη διαφέρουν κάπως οι αντικειμενικές-ιδεαλιστικές θεωρίες περί την Αλήθεια, σύμφωνα με τις οποίες μία ιδέα κατέχει ήδη την ποιότητα ενός αντικειμένου, μίας οντότητας.

5. Θα αναφέρω μερικές  αντικειμενικά υφιστάμενες συγκεκριμένες Αλήθειες :

α) Η Ελλάδα είναι μία βαλκανοανατολίτικη χώρα με μίαν ανεπαρκώς αναπτυγμένη αστική τάξη και επίσης με μίαν αδύναμη εργατική τάξη.

β) Σε σύγκριση με τις προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες η Ελλάδα είναι από πολιτισμική άποψη μία καθυστερημένη χώρα στην πλειονότητα  χωρίς συνειδητά άτομα και πολίτες (έλλειψη της κοινωνικής, της κρατικής, της νομικής, της φορολογικής και ιδιαιτέρως τηε περιβαλλοντικής  συνείδησης).

γ) Οι Νεοέλληνες πολιτικοί ανταποκρίνονται στην καθυστερημένη χώρα. Στην Ευρώπη θα ήταν τέτοιοι πολιτικοί άνεργοι.

δ) Οι Νεοέλληνες είναι στην πλειονότητα σουρεαλιστές, επομένως δεν τους ενδιαφέρει η αντικειμενική Αλήθεια, αλλά η δικιά τους ερμηνεία της πραγματικότητας. Ετσι είναι αυτός το ιδανικό θύμα όλων των λαϊκιστών.

ε) Εχει επανειλλημμένα αποδειχθεί, ότι οι Νεοέλληνες εδ΄ω και 200 έτη δεν είναι σε θέση να επιτύχουν μίαν επίλυση των πολυάριθμων προβλημάτων τους. Επομένως χρειάζονται οπωσδήποτε βοήθεια από πιό αναπτυγμένες χώρες.

ζ) Ο υπερεξυπνακισμός είναι μία από τις διαχρονικές εγγενείς εθνικές παθογένειες, που εμποδίζει τους Νεοέλληνες να μάθουν από του επιτυχείς λαούς.

η) Ο βίος του Νεοέλληνα στηρίζεται σε δύο βασικούς κανόνες : α) κανόνας της απόλαυσης της ζωής και β) κανόνας της ήσσονος προσπάθειας.

Σύμφωνα  με τους εμπεδωτές της «θεωρίας» της μετανεωτερικότητας J.F.Lyotard, J. Derrida, εν μέρει και M. Foucault  η «μετα-αλήθεια» σημαίνει σε σχέση με τις «απόλυτες» αλήθειες του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού και τις «αιώνιες» αλήθειες των θρησκειών  την ΑΠΟΛΥΤΗ ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΑ της αλήθειας.

Εν τω μεταξύ σημαίνει η «μετα-αλήθεια» στην πολιτική την διαστρεύλωση και το ψεύδος, το οποίο παρουσιάζεται ως η μοναδική αλήθεια. Κατά τα άλλα θα τοποθετηθούμε μόνον ευκαιρίας δοθείσης  στο ενδιαφέρον και δύσκολο θέμα της Προνεωτερικότητας, της Νεωτερικότητας, της Μετανεωτερικότητας και της Νεωτερικότητας της Μετανεωτερικότητας κάπως πιό συστηματικά.

Καθημερινή ( 15. 6. 14 , 20.6.14, 18.7.15 ,22.2.17, 25.11.18)

 

Διεθνείς Σχέσεις, Μεθοδολογικά, Κανόνες, Αντιπαράθεση με Χρήστο Γιανναρά

Διεθνείς Σχέσεις, Μεθοδολογικά, Κανόνες, Αντιπαράθεση με Χρήστο Γιανναρά

Συστηματική ακαδημαϊκή αντιπαράθεση ( Αρθρο του κ. Χρήστου Γανναρά “Γεωπολιτική” της δουλοκτησίας στην Καθημερινή, 7.7.13 ) σε εκλαϊκευμένο επιστημονικό στιλ επί τη βάσh της Γενικής Μεθοδολογίας των βασικών και προγνωστικών επιστημονικών ερευνών.

Η τοποθέτησή μου δεν είναι ούτε έκθεση ιδεών, ούτε λογοτεχνικό κείμενο, ούτε δημοσιογραφικό άρθρο και βασίζεται στη νηφαλιότητα της σκέψης και του λόγου. Ηδη είχα τοποθετηθεί επί ενός  άρθρου του κ. Γιανναρά συστηματικά και εμπεριστατωμένα με επτά τεμάχια ( Μία ρεαλιστική „πολιτική ουτοπία“, Καθημερινή, 28. 5. 13 ) εφαρμόζωντας την προαναφερθείσα μεθοδολογία, αλλά με άλλο περιεχόμενο.

Κατ αρχάς θα ήθελα να κάνω μερικές κριτικές παρατηρήσεις :

α ) Και το σημερινό άρθρo του κ. Γιανναρά εμπεριέχει πολλές υπερβολές, τις οποίες δεν θέλω να χαρακτηρίσω.

β ) Το στυλ είναι απόλυτο υπό το νόημα της απόλυτης αλήθειας.

γ ) Υφίσταται μεν συνδυασμός των λέξεων, αλλά λείπει ενμέρει η λογική συνοχή.

δ ) Λείπει πέραν τούτου και μία πειστική μεθοδολογική προσέγγιση.

ε ) Διαπιστώνουμε μίαν τάση προς ναρκισσισμό και λαϊκισμό. Και τα δύο δεν αρμόζουν σε έναν καταξιωμένο πανεπιστημιακό.

ζ ) Η θεώρησή του είναι μονόπλευρη και δη θεολογική, ιδεαλιστική φιλοσοφική και στην ουσία ελληνοκεντρική.

η ) Είναι ακατανόητο να αγνοούνται καθοριστικά φαινόμενα των παρόντων διεθνών σχέσεων, όπως π.χ. η παγκοσμιοποίηση, ο νεοφιλελευθερισμός, οι άλλοι Κύκλοι πολιτισμού και τα πολυποίκιλα συμφέροντα των εθνών και των χωρών. Σύμφωνα με την Θεωρία των διεθνών σχέσεων υπάρχει μεταξύ της γεωπολιτικής και των συμφερόντων των κρατών μία ισχυρή αλληλουχία.

Εφαρμογή των κανόνων της μεθοδολογίας

Αντικειμενικότητα

Σύμφωνα με την Θεωρία της αντανάκλασης (Δημόκριτος) αντικατοπτρίζουμε τα φαινόμενα, τα οποία είναι αντικειμενικά που σημαίνει ότι αυτά εστιάζονται έξω από τον εγκέφαλο του ανθρώπου μεν, αλλά αυτός πρέπει να τα εξετάσει με τον απώτερο σκοπό να διεισδύσει στο punctum quaestionis ( πυρήνας ενός ζητήματος ) και να διαπιστώσει τί είναι αυτό. Ακριβώς αυτό το Τίείναι ο πυρήνας της Θεωρίας ήδη από την εποχή των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων. Ο Δημόκριτος ονομάζει το αποτέλεσμα της αντανάκλασης „σκοτεινή αλήθεια“ και συνιστά μίαν έρευνα εμβάθυνσης.

Αλλα πώς πραγματοποιείται μία τέτοια έρευνα ; Το Πώς είναι ο πυρήνας της Μεθοδολογίας (Παρμενίδης  (Ιδέ ιδιαιτέρως Karl R. Popper, The World of Parmenides- Essays on the Presocratic Enlightenment, New York, 1998 ).

Φαινόμενα, γεγονότα κλπ. μπορούν να ερμηνευθούν μεν, αλλά δεν επιτρέπεται μέσω ιδεοληψιών και επί τη βάση του υποκειμενισμού ή και χειρότερα του βολονταρισμού να παρερμηνευθούν ή και εκουσίως να διαστρεβλωθούν. Ο αιώνιος Αριστοτέλης έχει εφαρμόσει στα έργα του την εξής προσέγγιση : Πρώτα να θεωρούμε την φύση και την κοινωνία . Κατόπιν να διαβάσουμε, τί έγραψαν άλλοι περί αυτών. Και στο τέλος να βγάλουμε επί τη βάση των κανόνων της Λογικής συμπεράσματα.

Στην εποχή της παγκοσμιότητας σημειώνονται αλληλοεξαρτήσεις μεταξύ των οικονομιών όλων των χωρών, αλλά υπάρχουν και φτωχές χώρες , όπως η Ελλάδα, οι οποίες εξαρτώνται από άλλες χώρες ή διεθνείς οργανισμούς ( Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Ευρωπαϊκή Τράπεζα ), οι οποίοι αναμφιβόλως δεν είναι φιλανθρωπικά ιδρύματα.
Εάν η ΕΕ , το ΔΝΤ και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα δεν  διέθεταν αστρονομικά δάνεια στην Ελλάδα,  αυτή  δεν θα ήταν σε θέση θα χρηματοδοτήσει τους εργαζομένους και τους συνταξιούχους της , μια που στην διεθνή χρηματοπειστωτική αγορά ουδείς δεν ήθελε να της δώσει δάνεια, γιατί η Ελλάδα διεθνώς δεν κατέχει φερεγγυότητα ( Ιδέ στο Μπλογκ μου  το άρθρο „Διαχρονική έλλειψη φερεγγυότητας“).

Συνθετικότητα

Ο Αριστοτέλης ήταν ο πρώτος, ο οποίος έχει εφιστήσει την προσοχή στην συνθετικότητα των φαινομένων, κάτι που όπως φαίνεται είναι στα ελληνικά ΜΜΕ ανεπαρκώς γνωστό, γιατί οι ιδεοληψίες επιτρέπουν μόνο μονόπλευρες θεάσεις και έτσι επιδρούν άκρως αρνητικά στην σκέψη, η οποία τελικά έχει θολωθεί.

Η Αριστερά υπογραμμίζει την οικονομική πτυχή, η Δεξιά την πολιτική, η άκρα δεξιά βλέπει μόνον τους παράνομους μετανάστες, το ΚΚΕ βρίζει τον ιμπεριαλισμό και την πλουτοκρατία, ο κορυφαίος διανοητής Στέλιος Ράμφος τονίζει πρωτίστως την εικόνα του ανθρώπου στην νεοελληνική παράδοση και ο κ. Γιανναράς , ένας από τους κορυφαίους διανοουμένους και αρθρογράφους, ασχολείται με την ηθική και άλλες αρετές.

Εχω βιώσει πολλές φορές οξύτατες „συζητήσεις“ περί των αιτιών της κρίσης, εάν π.χ. αυτές είναι πολιτικού ( ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΜΑΡ ) ή οικονομικού ( ΚΚΕ ) χαρακτήρα. Από αυτήν την μονόδρομη τοποθέτηση απορρέουν διαφορετικές απόψεις περί της επίλυσης του υπάρχοντος προβλήματος.
Ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ ήταν πάντα  π.χ. πεπεισμένος , ότι τα προβλήματα επιλύονται με νόμους, καταγγελίες , με ανέξοδες αντιμνημονιακές ρητορίες και τριτοκοσμικές φαντασιώσεις (οικονομικός κρατισμός, μεγέθυνση του Δημοσίου κτλ.).

Αλλά στα άρθρ του κ. Γιανναρά δεν γίνεται λόγος για επίλυση των σύνθετων προβλημάτων μέσω επίσης συγκεκριμένων συνθέτων μέτρων και μεθόδων και αναφέρονται επανειλλημμένα η ηθική, η αγάπη μεταξύ   των ανθρώπων  και η απαραίτητη αυτοθυσία, δηλαδή ηθικολογίες και γενικολογίες.

Στην πραγματικότητα είναι οι αιτίες της γενικής κρίσης, ηθικές ( κατάπτωση των αξιών στην εποχή της Μεταπολίτευσης), πολιτικές ( λαϊκιστική και ψηφοθηρική πολιτική των υπερδανείων), οικογενειοκρατία, φαυλότητα και ανικανότητα της ψευτοελίτ ( Ιδέ εδώ στο Μπλογκ μου τη μελέτη „ Νεοέλλην άνήρ Πολιτικός, Αλήτης, Κάθαρμα, Μπάσταρδο“ ), εθνολογικές ( Ιδέ εδώ στο Μπλογκ μου τα άρθρα „Ελληνες και Γερμανοί, Εθνολογική σύγκριση“ και τη μελέτη „Deutsche und Griechen, Mentalität, Eine komparative Studie“ καθώς και τα άρθρα „Αδράνεια- Εθνοψυχολογία“, “Περί του νεοελληνικού Σουρεαλισμού“, „Νεοέλλην Βαλκανοανατολίτης“), και ιστορικές ( εγγενείς διαχρονικές παθογένειες εδώ και 200 έτη ! ) και άλλες.

Συστημικότητα

Από φιλοσοφική άποψη υφίστανται μεταξύ των προαναφερθέντων πτυχών αλληλοσυνδέσεις, αλληλοεξαρτήσεις και αλληλοεπιδράσεις. Αν φαντασθούμε έναν κύκλο, στον οποίο εστιάζονται σε ίδιες αποστάσεις πτυχές του προβλήματος υπό την ιδιότητα στοιχείων , τότε διαπιστώνουμε, ότι κάθε στοιχείο είναι με κάθε άλλο στενότατα συνδεδεμένο έτσι , ώστε να δημιουργείται μία νέα ενιαία οντότητα, η οποία εμπεριέχει μεγίστη δυναμικότητα και αναδεικνύει μίαν ανώτερη ποιότητα σε σύγκριση με τις ποιότητες των πρώην μεμονομένων στοιχείων.

Από τον συστημικό χαρακτήρα της κρίσης απορρέει το συμπέρασμα, ότι ευθύς εξ αρχής πρέπει να αρχίσει η βαθμιαία ενασχόληση με  όλες τις βασικές της πτυχές.
Γι αυτόν τον σκοπό είναι μία αναδιάρθρωση όλης της Ελλάδας η conditio sine qua non ( η τελείως απαραίτητη προϋπόθεση ) για να επιτευχθούν επί τέλους ο εκσυγχρονισμός και ο εξευρωπαϊσμός. Της. Δεν είμαστε όμως ονειροπόλοι. Ξέρουμε, ότι οι πολιτικοί παλαιοκομματικού τύπου δεν είναι σε θέση , ούτε επιθυμούν να πραγματοποιήσουν ριζικές μεταρρυθμίσεις. Μόνον μία νέα γενεά πολιτικών με γνήσια εθνική συνείδηση, με αρετές και με επιστημονική κατάρτιση θα μπορούσε να πραγματοποιήσει αυτό το όραμα. Εχει  ήδη αποδειχθεί, ότι  ούτε  η κυβέρνηςη της Ακρας (Ριζοσπαστικής) Αριστεράς είναι διατεθειμένη ή γενικά ικανή να υλοποιήσει τις απαραίτητες διαρθρωτκές μεταρρυθμίσεις.

Παγκοσμιοποίηση

Διαπιστώνουμε πολλές εκφάνσεις της παγκοσμιοποίησης όπως π.χ. τις οικονομικές αλληλοεξαρτήσεις, τον ολέθριο νεοφιλελευθερισμό με τα καταστροφικά hedge funds, τo διαδίκτυο με το Facebook, τις πολιτισμικές ( η ραγδαία εξάπλωση του American way of life με τα καλά , αλλά και με τα πολλά μειονεκτήματά του ) και την συνεργασία μεταξύ των επιστημόνων σε συνδασμό με την πολυγλωσσία.
Οι εθνοκεντρισμοί και οι γελοίες εθνικές ομφαλοσκοπήσεις, όπως π.χ. „περιούσιος λαός“, „ελληνικό δαιμόνιο“ και άλλα χαρίεντα ανήκουν πλεον σε παρελθούσες εποχές.

Αυτές οι εξελίξεις δεν έχουν όμως σχέση με τον υγιή πατριωτισμό, ο οποίος εργαλειοποιεί τον πατριωτισμό για ιδιοτελείς σκοπούς. Οι υπερπατριώτες ήταν στην ευρωπαϊκή ιστορία συνήθως επικίνδυνοι για την πατρίδα τους και την έχουν εν μέρει καταστρέψει.
Απαιτούνται γνώσεις και περί των άλλων ευρωπαϊκών λαών ( ιστορία, λογοτεχνία, εθνολογία, γλώσσα κλπ.) και πέραν τούτου και περί των άλλων Κύκλων πολιτισμού ( Κονφουκιανικός , Ισλαμικός και Ινδουϊστικός Κύκλος Πολιτισμού ).

Η μόρφωση ενός ανθρώπου εκλαμβάνει παγκόσμιες διαστάσεις. Κάθε λαός πρέπει να είναι διατεθειμένος να παραλάβει γνώσεις από άλλους λαούς, ιδίως από τους υπερεξελιγμένους και ας λησμονήσει τυχόν προβλήματα από το παρελθόν.
Οι εθνοκεντριστές έχουν ισχυρό εθισμό στην αυτοπεριχαράκωση, στην ξενοφοβία , στην κινδυνολογία και στην βαλκανοανατολίτικη συνωμοσιολογία.
Ας υπενθυμίσουμε, ότι οι πρόγονοί μας ήταν κατ αρχάς μαθητές των ανατολίτικων λαών με τους αρχαιότατους πολιτισμούς τους, αλλά κατόπιν κατόρθωσαν να τους υπερφαλαγγίσουν και να γίνουν δάσκαλοί τους.

Σχετικότητα

Εκτός από σπάνιες περιπτώσεις είναι όλα π. χ. η αλήθεια, η δικαιοσύνη , η ελευθερία, οι επιστημονικές γνώσεις, η πίστη, η αγάπη κλπ. σχετικά.
Αλλά το πρόβλημα στην Ελάδα έγκειται κυρίως στο ό,τι κόμματα της Αριστεράς και πολλοί συνδικαλιστές έχουν απόψεις περί της απόλυτης αλήθειας, της απόλυτης κοινωνικής δικαιοσύνης, της απόλυτης ελευθερίας κοκ.
Στην παγκόσμια ιστορία εχει όμως αποδειχθεί, ότι σε περίπτωση που έχουν τέτοιες κοινωνικές δυνάμεις αναλάβει τα ηνία της  πολιτικής εξουσίας, όχι μόνον όλα αυτά έχουν μεταλλαχθεί σε σχετικούς όρους , αλλά πέραν τούτου έχουν εξαφανισθεί τελείως.

Εγείρεται ούτως ή άλλως το εύλογο ερώτημα, πώς είναι δυνατόν να επιλυθούν οικονομικά προβλήματα πρωτίστως με ιδεολογικά και πολιτικά μέτρα και μέσω του απαρχαιομένου και ανίκανου κρατισμού, μια που σημειώνεται μεταξυ του κρατισμού και της οικονομικής προόδου μία contradictio in adiecto( οξύμωρον) .
Απαιτήσεις για απόλυτη κοινωνική δικαιοσύνη είναι πέραν τούτου και έκφραση του σουρεαλισμού και της ουτοπίας. Ηδη ο Κικέρων (Cicero έχει ασχοληθεί με  το λίαν ενδιαφέρον θέμα του απόλυτυ δικαίου :“Summum ius, summa iniuria“(„Απόλυτο δίκαιο, απόλυτο άδικο“ ).

Διαφοροποίηση

Λαμβάνονται υπόψη οι υπάρχουσες ιδιαιτερότητες και διαφορές μεταξύ ανθρώπων, εθνών και φαινομένων, ειδάλλως μπορεί να είναι μία αξιολόγηση επί τη βάση της απλούστευσης και της γενίκευσης όχι μόνον εσφαλμένη, αλλά και άδικη. Εφαρμόζεται συνήθως ένας κανόνας, εάν πρόκειται π.χ. για εθνολοψυχολογικά ζητήματα για την πλειοψηφία ή την μειοψηφία.
Δεν είναι π.χ. σωστό να πρεσβεύσουμε την άποψη ότι όλοι οι Γερμανοί είναι εργατικοί και πειθαρχικοί. Πιό σωστή είναι η διαφοροποιημένη αποτίμηση, ότι οι Γερμανοί είναι στην πλειοψηφία τους εργατικοί και πειθαρχικοί. Επίσης θα ήταν λίαν εσφαλμένο και άδικο να διατυπώσουμε την άποψη, ότι όλοι οι δημοσιογράφοι είναι εντεταλμένοι.

Ούτως ή άλλως διαθέτουν οι μορφωμένοι αναγνώστες του τύπου την διανοητική ικανότητα να ξεχωρίσουν τους έντιμους από τους πολλούς εντεταλμένους δημοσιογράφους. Τα γενικά γνωστά κλισέ περί ανθρώπων και εθνών αντιτίθενται στους κανόνες της λογικής , δεν δύνανται να ανταποδώσουν την πραγματικότητα και μπορούν να θεωρηθούν άδικα.

Συγκριτικότητα

Μόνον μέσω της σύγκρισης με άλλους ανθρώπους μπορεί κανείς να εννοήσει καλύτερα, πού αυτός βρίσκεται, σε ό,τι αφορά μόρφωση, επαγγελματικές επιτυχίες κλπ.
Το ίδιο ισχύει και για τους λαούς. Συγκρίνοντας π.χ το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων με εκείνο των άλλων βαλκανικών λαών , διαπιστώνουμε , ότι οι Ελληνες ζουν πολύ καλύτερα, αν και μερικοί πιστεύουν, ότι φυτοζωούν.

Μόνον σε σύγκριση με την „Χρυσή εποχή“ της Μεταπολίτευσης με την επίπλαστη ευημερία και τον πρωτόγονο ηδονισμό επί τη βάση τεραστίων δανείων βγαίνει το συμπέρασμα, ότι το βιοτικό επίπεδο έχει δραστικά επιδεινωθεί. Σε σύγκριση με τους λαούς των χωρών της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης είναι σήμερα το βιοτικό επίπεδο στην Ελλάδα όντως χαμηλό.

Αλλά μπορούμε να κάνουμε και άλλες συγκρίσεις, όπως στην παραγωγικότητα και στην διεθνή ανταγωνιστικότητα των προϊόντων , στην αποδοτικότητα του Δημοσίου, στο επίπεδο της παιδείας , στην οργανωτικότητα, συστηματικότητα, μεθοδικότητα και αποτελεσματικότητα. Σε αυτούς τους τομείς είναι η καθυστέρηση της Ελλάδας σε αφάνταστο βαθμό μεγάλη.

Κανονικά θα έπρεπε οι Ελληνες να καταβάλλουν αυτοβούλως τις απαραίτητες προσπάθειες για να φθάσουν στο επίπεδο των προηγμένων ευρωπαϊκών χωρών. Εν τούτοις, κάθε προσπάθεια εκμοντερνισμού της Ελλάδας προσκρούει στην λυσσώδη αντίδραση των συνδικαλιστών και των αριστερών κομμάτων, τα οποία ακόμη δεν έχουν αντιληφθεί, ότι η ανέμελη ζωή με δανεικά ( και αγύριστα) έχει παρέλθει εσαεί.

Ιστορικότητα

Αυτή σημαίνει σε γενικές γραμμές, ότι φαινόμενα και απόψεις του παρελθόντος δέον να αξιολογούνται στο συγκεκριμένο τους ιστορικό πλαίσιο και   όχι επί τη βάση κριτηρίων του παρόντος. Σε περίπτωση της θεματικής απομόνησης υπάρχει ο κίνδυνος της μη διείσδυσης στον πραγματικό πυρήνα τους και της εσφαλμένης εφαρμογής γνώσεων του παρελθόντος επί φαινομένων του παρόντος. Αναφέρουμε μόνο δύο παραδείγματα.

Ο υλιστής φιλόσοφος Δημόκριτος προερχόταν από τα μεσαία δημοκρατικά στρώματα, κάτι που επηρέασε σημαντικά και τον τρόπο της σκέψης του, ενώ ο ιδεαλιστής Πλάτων ήταν εκπρόσωπος του δουλοκτητικού συστήματος με ανάλογες επιδράσεις επί της  θεωρίας του, όπως  π.χ. η άποψή  του , ότι δίκαιο είναι αυτό που εμπεριέχει ο νόμος. Σχεδόν στην ίδια εποχή είπε ακριβώς το ίδιο ο λίαν πραγματιστής Κονφούκιος> σαν εκπρόσωπος της κινεζικής αριστοκρατίας !

Πιό σπουδαίο από ιστορική άποψη είναι το γεγονός, ότι μία από τις προϋποθέσεις για τις πνευματικές επιτυχίες στην αρχαία Ελλάδα ήταν το ατομικό, όχι το ατομικιστικό και εγωϊστικό συμφέρον.

Από μίαν σωστή εφαρμογή του κανώνα της ιστορικότητας επί των Νεοελλήνων δεν μπορούμε να βγάλουμε το συμπέρασμα, ότι ως απόγονοι των ευφυέστατων αρχαίων Ελλήνων είμαστε a priori ( ευθύς εξ αρχής ) διανοητικά τέρατα.
Κάτι τέτοιο δεν λένε άλλοι λαοί με επίσης επιτυχέστατους προγόνους, όπως π.χ. οι Αιγύπτιοι και οι Ιρακινοί  σαν απόγονοι των Σουμερίων, των Ακκάδων και των Βαβυλωνίων, οι οποίοι έχουν δημιουργήσει τους πρώτους μεγάλους πολιτισμούς στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Ρεαλισμός

Σχεδόν κάθε μέρα σκοντάφτει ο ξύπνιος παρατηρητής στον σουρεαλισμό ,ο οποίος  ήδη εξέλαβε την διάσταση ενός  ηδονιστικού  εθισμού. Ο Νεοέλληνας αισθάνεται ευτυχέστατος , όταν αυτοβαυκαλίζεται και συγχίζει την σκληρή πραγματικότητα με τις αυταπάτες του. Αυτό το έχω πάμπολες φορές διαπιστώσει και σε ατομικό επίπεδο, ιδίως όταν μία από τις πολλές εκφάνσεις του σουρεαλισμού είναι η υπεραυτοεκτίμηση σε βαθμό παράνοιας.

Ας αναφέρουμε μερικά παραδείγματα : Οι πολιτικοί του ΠΑΣΟΚ κυρίες Βάσω Παπανδρέου και Αννα Διαμαντοπούλου έχουν προ δύο ετων επανειλλημένως με ιδιαίτερη υπερηφάνεια  υπογραμμίσει  ότι τουςThatcher ή εκπρόσωποι της ΕΕ )  τα είπαν : „Ποιοί είστε εσείς που θα μας πειτέ εμάς… „ ή  „Ποιός είναι ο κ. Αλμούνια… „ . Ακόμη και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας έκανε το τσαμπουκάδικο ερώτημα : „Τί είναι οι  Ολλανδοί, οι Φιννλανδοί…“. Είχα λόγο να θυμηθώ από τα παιδικά μου χρόνια την γραφική ερώτηση  : „Ξέρεις , ποιός είμαι εγώ ρε… „. Τοιαύτα που είναι και στις αραβικές χώρες γνωστά και πολύ συνηθισμένα,  δείχνουν την πολιτιστική καθυστέρηση των Νεοελλήνων.

Ο σουρεαλισμος είναι πολύ διαδεδομένος στον πολιτικό βίο, όπου κάποιος πολιτικός υπόσχεται, ότι θα ανοικοδομήσουμε μίαν νέα Ελλάδα, ότι σε λίγους μήνες θα περάσει η μπόρα και ότι το επομενο έτος θα βρεί η  Ελλάδα  στην διεθνή αγορά δάνεια και άλα ακατανόητα.

Αυτό είναι παροξυσμός par excellence. Είναι οθαλμοφανές , ότι ο Νεοέλληνας δεν δύναται να υπερβεί τον παθολογικό του σουρεαλισμό , γιατί αυτός ανήκει στα καθοριστικά χαρακτηριστικά του γνωρίσματα. Η έλλειψη ρεαλιστικού πνεύματος είναι ένδειξη της έλλειψης του ορθολογισμού μεν , αλλά αυτό δεν σημαίνει , ότι στην Ελλάδα ζουν μόνον σουρεαλιστές. Ο σουρεαλισμός σε συνδυασμό με τον υπερεξυπνακισμό είναι ευρέως διαδεδομένος σε πολιτικίζοντες καλλιτέχνες ιδιαιτέρως της Αριστεράς.

Εξέλιξη και μεταλλαγή

Οι Νεοέλληνες έχουν την ακατανόητη συνήθεια να λαμβάνουν υπόψη σε ό,τι αφορά τον εαυτό τους, μόνον τις επιτεύξεις των αρχαίων Ελλήνων, αλλά όταν πρόκειται για τους Ευρωπαίους και ιδίως για τους Γερμανούς, αναφέρουν τους όχι και τόσο πολιτισμένους αρχαίους Γερμανούς καθώς και τα εγκλήματα των εθνικοσοσιαλιστών.

Δεν είναι διατεθειμένοι ούτε σε θέση να δουν την πραγματικότητα, ότι „ πάντα ρεί“( αποδίδεται στον Ηράκλειτος) που σημαίνει ότι οι λαοί εξελίσσονται, προοδεύουν , αλλάζουν συνήθειες και συμπεριφορές και προσαρμόζονται στα νέα διεθνή δεδομένα.
Ο εθνικοσοσιαλισμός έχει επικρατήσει στην Γερμανία μόνον  12 έτη , από το 1933 έως το 1945, αλλά η γερμανική ιστορία έχει μία πιό μεγάλη διάρκεια και είναι συνυφασμένη ιδίως από τον 18ο αι. με πολιτιστικές και επιστημονικές επιτεύξεις διεθνούς βεληνεκούς ( μεταξύ άλλων 86 βραβεία Νομπέλ ).

Διαπιστώνουμε όμως και συμπεριφορές , όπως τον ολέθριο συγκρουσιασμό, ο οποίος κατέστρεψε την αρχαία Ελλάδα ( Σπάρτη κατα Αθηνών ) και ακόμη παίζει έναν αρνητικό ρόλο στον σημερινό πολιτικό βίο. Το ίδιο συμβαίνει και με το διογκωμένο, ανίκανο και εν μέρει διεφθαρμένο Δημόσιο, για το οποίο, όπως φαίνεται, δεν ισχύει το απόφθευγμα του Ηρακλείτου. Μάλλον δεν είναι ουδεμία κυβέρνηση σε θέση να επιτύχει τον απαραίτητο εκσυγχρονισμό και εξορθολογισμό αυτού του πολιτικοκοινωνικού τέρατος, το οποίο καταστρέφει καθημερινώς την χώρα.

Αιτιολόγηση
Είναι σε γενικές γραμμές γνωστό, ότι η επιστήμη, όχι μόνον οι μεμονομένες γνώσεις, έχει εμφανισθεί για πρώτη φορά στη ιστορία της ανθρωπότητας τον 6ο αι. π.Χ. στην Ιωνία με την χρησιμοποίηση της λέξης Διατί, μέσω της οποίας έχει εισαχθεί η κριτική σκέψη. Ακριβώς αυτό το Διατί είναι ο πυρήνας της Φιλοσοφίας.

Το Διατί απαιτεί λογικές και πειστικές απαντήσεις χωρίς ιδεοληψίες και παρωπίδες, τις οποίες διαπιστώνουμε κάθε μέρα στα ελληνικά ΜΜΕ. Εκτός από σπάνιες περιπτώσεις , δεν είναι οι δημοσιογράφοι ούτε διατεθειμένοι , ούτε σε θέση να εφαρμόσουν το Διατί και να γράφουν δομημένα, λογικά και πειστικά κείμενα. Στα άρθρα των περισσότερων εφημερίδων επικρατούν επιπολαιότητα, ρηχότητα, υπερεξυπνακισμός, δημαγωγία και φθηνός λαϊκισμός. Οι σοβαρές εφημερίδες είναι δύο έως τρεις ( η Καθημερινή, το Βήμα και το Εθνος ίσως και τα Νέα ), αλλά και σε αυτές δημοσιεύονται μερικές φορές άρθρα αυτού του είδους. Αυτονοήτως κατέχουν κείμενα των λίγων πανεπιστημιακών αρθρογράφων ( π.χ. Χ. Γιανναράς και Π.Ιωακειμίδης ) υψηλό επίπεδο, αν και δεν συμφωνούμε με κάθε άποψη, αλλά κάτι τέτοιο δεν είναι σε κάθε περίπτωση απαραίτητο.

Διατί έχει αυτοκαταστραφεί η Ελλάδα ; Ποιές είναι οι κύριες αιτίες και ποιοί πολιτικοί είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για την κατάπτωση ; Εχω λόγο να αμφιβάλλω, ότι οι πολιτικοί και πολλοί δημοσιογράφοι θα ήταν σε θέση να δώσουν λογικές και πειστικές απαντήσεις.
Μόνον ειδικοί επιστήμονες διαθέτουν τα αναγκαία μεθοδολογικά εργαλεία, την πείρα, τις γνώσεις και τις απαραίτητες ειδικές προϋποθέσεις όπως π.χ. εργατικότητα, συστηματικότητα, οργανωτικότητα, ισχυρή βούληση, αντοχή , υπομονή και επιμονή για να πραγματοποιήσουν έρευνες βάθους με αντικειμενικότητα και επιτυχία.

Ο σοβαρός ερευνητής εστιάζει την προσοχή του στην επιστημονική έρευνα και όχι στα κανάλια , δηλαδή δεν πάσχει από αρρωστημένο ναρκισσισμό. Οι ναρκισσιστές πολιτικοί αρκούν.

Προγνωστικότητα

Μία από τις διαχρονικές εγγενείς παθογένειες είναι  η τσαπατσουλιά στα οικονομικά και γενικά στην διεύθυνση του κράτους. Αντί να προετοιμάζουν ένα σοβαρό χρονοδιάγραμμα σαν αποτέλεσμα πολυετών συστηματικών μελετών, παρασκευάζουν μέσα σε μερικές εβδομάδες τελείως πρόχειρα κάτι , το οποίο ονομάζουν με υπερηφάνεια „χρονοδιάγραμμα“ , το οποίο  ούτως ή άλλως ποτέ δεν υλοποιούν.Το κακό έγκειται στο ό,τι κάθε νέα κυβέρνηση επεξεργάζεται τα δικά της υπερεξυπνακίστικα  και τσαπατσούλικα „χρονοδιαγράμματα“.
Δεν υπάρχει δυστυχώς ουδεμία παράδοση της συνέχειας και υλοποίησης χρονοδιαγραμμάτων όπως στις εξελιγμένες ευρωπαϊκές χώρες.
Αφετερία της προγνωστικότητας είναι η γνώση περί της σημερινής κατάστασης στην ολότητά της. Λαμβάνονται υπόψη μεταξύ άλλων εθνικές και διεθνείς διαστάσεις των υπαρχόντων προβλημάτων στην διαλεκτική τους αλληλοεξάρτηση. Επί τη βάση των κανόνων της λογικής βγάζουμε συμπεράσματα για πιθανές εξελίξεις μεσοπρόθεσμα ή και μακροπρόθεσμα. Αδιάκοπα παρακολουθούμε τις πραγματικές εξελίξεις των φαινομένων ( κοινωνιολογική μέθοδος στην ουσία του Αριστοτέλη ). Αυτός ο τρόπος προσέγγισης στα προβλήματα διαφέρει φυσικά από προφητείες, πολύ διαδεδομένες στους κόλπους της Ακρας Αριστεράς.

Εγείρεται το ερώτημα, τί άραγε κάνουν οι πολλοί „ειδικοί σύμβουλοι“, μεταξύ αυτών και απόφοιτοι με διδακτορικά γνωστών διεθνών πανεπιστημίων. Ισως να μην είναι οι υπεύθυνοι πολιτικοί , οι οποίοι στην Ελλάδα έτσι ή αλλιώς ασχολούνται πρωτίστως με την κομματική τους πελατεία , σε θέση να εκτιμήσουν τις συστάσεις των επιστημόνων, ενώ στα προηγμένα κράτη οι πολιτικοί εισακούουν προθύμως τους ειδικούς επιστήμονες, γιατί σέβονται τις επιστημονικές γώσεις. Εχω περί αυτού προσωπική πείρα.

Σημειώνεται και ένα γνωστότατο φαινόμενο στο να είναι ένας πολιτικός τόσο πεπεισμένος από τις ex officio ικανότητες και δήθεν γνώσεις του, ώστε να μην χρειάζεται τις συμβουλές των επιστημόνων.

Παρατήρηση

Το κείμενο έχει δημοσιευθεί ως εκτενέστατο σχόλιο κάτω από το αναφερθέν άρθρο του κ. Χ. Γιανναρά στην ηλεκτρονική  έκδοση της Καθημερινής. Εδώ πρόκειται για εκλαϊκευμένη επιστημονική αντιπαράθεση αυτονοήτως νηφάλια, ψύχραιμα και πολιτισμένα, κάτι που είναι στην Ελλάδα σχεδόν άγνωστο.

Δημοσιευθέν στην ηλεκτρονική έκδοση της Καθημερινής (Ιούλιος 2013 και 18.7.15)

———————————————————————————

Διεθνείς Σχέσεις, Αλλαγές

Είναι ζήτημα λογικής και νηφάλιας προσέγισης στην αντικειμενική πραγματικότητα .

Ακριβώς σήμερα αναδύεται βαθμιαία η δεύτερη υπερδύναμη , η Κίνα. Η μέλλουσα τρίτη υπερδύναμη ,η Ινδία αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς. Η Ευρωπαϊκή Ενωση αποτελεί σύμφωνα με την αξιολόγηση εκ μέρους του αμερικανού νομπελίστα της οικονομίας Stieglitz μίαν οικονομική υπερδύναμη.

Στην Δύση συντελούνται συγκλονιστικές επιτεύξεις στο πεδίο των υψηλών τεχνολογιών. Οι επιστήμονές της ερευνούν επιτυχέσταστα το σύμπαν, τα βάθη των ωκεανών, τον βιολογικό μικροκόσμο και τις πιο λεπτές πτυχές του ανθρώπινου εγκεφάλου, ενώ οι θεολόγοι της Ορθοδοξίας και οι Ελληναράδες κάνουν αενάως ασκήσεις “πνευματικής” και πατριδοκάπηλης αυτοικανοποίησης, αποχαυνωτικής ομφαλοσκόπης και αυτοκαταστροφικής αυτοπεριχαράκωσης.

Ο κ. Γιανναράς επιθυμεί το πλατωνικό απόλυτο το ηθικά τέλειο (σύμφωνα με τα μεσαιωνικά κριτήρια της Ορθοδοξίας), αλλά τέτοια πράματα σημειώνονται αποκλειστικά σε ουτοπίες και στην τελείως παρωχημένη θρησκευτική μεταφυσική.

Συνιστώ λοιπόν να εγκαταλείψουμε την αποκλειστικά ελληνοκεντρική θεώρηση του κόσμου και την βαρετή και παλιμπαιδιστική παρελθοντολογία. Αυτό όμως προϋποθέτει συστηματικές γνώσεις ανταποκρινόμενες στις αναγκαιότητες της εποχής της παγκοσμιοποίησης.

Καθημερινή (22.1.17)

 

 

Κοινωνικό Συμβόλαιο , Αντιφών, Επίκουρος, Ευρωπαίοι Φιλόσοφοι, Rousseau, Αντιπαράθεση με Χρήστο Γιανναρά

Κοινωνικό Συμβόλαιο, Αντιφών, Επίκουρος,  Rousseau

vs. Χρήστο Γιανναρά

Ο αρθρογάφος ως θεολόγος της Ορθοδοξίας έχει πάμπολλα πνευματικά και ψυχολογικά προβλήματα γενικά με την „τρισκατάρατη Δύση“ και ιδιαιτέρως με τoν Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό, ο οποίος θεωρείται διεθνώς ως  μία από τις μεγαλύτερες διανοητικές, πολιτισμικές και πολιτικές επιτεύξεις σε όλην την ιστορία της ανθρωπότητας. Χωρίς αυτήν δε θα υπήρχαν ούτε η σύγχρονη δημοκρατία, ούτε το κράτος του δικαίου, ούτε ο πολίτης, ούτε τα κοσμοϊστορικά ατομικά ανθρώπινα δικαιώματα, ούτε οι συγκλονιστικές επιστημονικές επιτεύξεις επί τη βάση του ελευθέρου ατόμου, μέσω των οποίων συντελούνται περαιτέρω κοινωνικές εξελίξεις. Το ότι σημειώνονται και πολυποίκιλα προβλήματα, είναι κάτι το φυσικό. Αλλά το διαρκές υπερβάλλειν στα άρθρα του μπορεί να θεωρηθεί πρωτίστως ως ένα  ψυχολογικό πρόβλημα sui generis.

Είναι γνωστό, ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία και η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία έχουν αντιδράσει λυσσωδώς  επί του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού λόγω του αθεϊσμού της, αλλά έχουν παρέλθει εν τω μεταξύ πολλές δεκαετίες και έχει ήδη από τις νευρωνικές επιστήμες αποδειχθεί, ότι γενικά η πίστη σε μίαν ανώτερη μεταφυσική δύναμη, όχι όμως σε μία συγκεκριμένη θρησκεία, είναι στον άνθρωπο έμφυτη.

Εντούτοις  είναι ακατανόητο, γιατί ο αρθρογράφος συκοφαντεί μανιωδώς σχεδόν σε κάθε άρθρο του την αστική αντίληψη περί του ατόμου και της ατομικότητας παρερμηνεύοντάς την ως  ατομικισμό και εγωισμό.
Τώρα επιτίθεται και κατά του Contrat social (Κοινωνικού Συμβολαίου) παραμορφώνοντας και αυτό. Αυτό είναι για μένα λόγος να παρουσιάσω κάπως συστηματικά αυτό το υπέροχο διανοητικό και πολιτικό επίτευγμα του Δυτικού Κύκλου Πολιτισμού.

Η Κοινωνική Συνθήκη του Επικούρου

Τον 5ο και 4ο αι. π.Χ. ωρίμασαν στην Αθήνα οι κοινωνικές συνθήκες για την ενασχόληση με ανθρωπολογικά θέματα, τα οποία έχουν εστιασθεί στο επίκεντρο φιλοσοφικών ερευνών, οι οποίες είχαν ως μεθοδολογική βάση την εικόνα του ανθρώπου και δη το μεμονωμένο άτομο με ατομικότητα και αυτοπεποίθηση. Τα άτομα ήταν ισότιμα και με αυτόν τον τρόπο  έχει εγερθεί το ερώτημα, πώς να δοθεί μία πειστική εξήγηση του ρόλου του ατόμου για τη συνεκτικότητα της πόλης (κράτους). Ετσι έχει βαθμιαία εμπεδωθεί η Θεωρία της Κοινωνικής Συνθήκης.

Ο πρώτος, ο οποίος έχει ασχοληθεί με αυτό το νέο θέμα ήταν ο Σοφιστής Αντιφών: „Και οι κανόνες της πόλεως είναι το προϊόν μίας αμοιβαίας συμφωνίας, όχι όμως δεδομένοι. Οι κανόνες της φύσης… , δεν είναι προϊόν αμοιβαίας συμφωνίας“. Αυτή η σοφιστική αντίληψη έχει προσλάβει από τον Δημόκριτο μίαν κοσμική διάσταση: Δημιουργία της κοινωνίας μέσω συμφωνίας αρχικά μεμονομένων ατόμων, όπως έχει συγκροτηθεί το σύμπαν μέσω της συνένωσης σωματιδίων της ύλης. Ο Επίκουρος παρέλαβε μεν μερικές γνώσεις των σοφιστών, αλλά τις εξέλιξε περαιτέρω: „Το ανταποκρινόμενο δίκαιο στη φύση είναι μία συμφωνία, η οποία αφορά το όφελος, με τον σκοπό να μη ζημιώνει ο ένας τον άλλον, ούτε να ανεχθεί ζημία“. Υφίστανται και άλλες όμοιες διατυπώσεις εκ μέρους του Επικούρου.

Παρακάτω θα προσπαθήσω να ερμηνεύσω την άποψή του:

1. Οι Ανθρωποι και όχι οι θεοί δημιουργούν την κοινωνία και το κράτος. Τοιουτοτρόπως περατώνονται οι μύθοι περί θεών και ημίθεων, οι οποίοι δήθεν συγκρότησαν την κοινωνία και το κράτος.

2. Οι σχέσεις μεταξύ των ατόμων καθορίζονται από τα συμφέροντά τους. Αυτή η βασική αντίληψη του φιλόσοφου είναι όντως χρησιμοθηρική, αλλά ακόμη και σήμερα επίκαιρη.

3. Η Συνθήκη προϋποθέτει, ότι οι εταίροι είναι ελεύθεροι με ιδίαν βούληση και εκτός τούτου είναι ισότιμοι.

4. Μία άλλη προϋπόθεση είναι η εθελοντικότητα των εταίρων χωρίς την οποία η συμφωνία δεν αποκτά ισχύ.

5. Εμπεδώνεται και η αρχή της αμοιβαιότητας, η οποία αφορά την εκατέρωθεν παράλειψη.

6. Εκφράζεται πέραν τούτου σε γενικές γραμμές μία ατομικιστική άποψη, γιατί σκοπός είναι η ευδαιμονία του ατόμου.

Η κοινωνική Συνθήκη των Ευρωπαίων φιλόσοφων

Η Θεωρία της Κοινωνικής Συνθήκης του Επικούρου έχει επηρεάσει σχεδόν όλους τους φιλόσοφους και ειδικά τους φιλόσοφους του κράτους, οι οποίοι έχουν ασχοληθεί με τη Συνθήκη σύμφωνα με τις απαιτήσεις της εποχής τους (17ος και 18ος αι.) σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Εδώ αναφέρουμε μόνον τα πιό σημαντικά παραδείγματα:
οι Ισπανοί Covarruvias, Vasquez (Escuela de Salamanca), οι Γερμανοί J. Althusius, C. Wolff (λόγω του κοινού σκοπού της συμφωνίας εκχωρεί ο πολίτης μέρος της ελευθερίας του ) καί S. Pufendorf (κοινοί σκοποί του πολίτη και του κράτους ως βάση της συμφωνίας), και οι Αγγλοι J.Locke (σκοπός της συμφωνίας είναι η ασφαλής και ειρηνική ζωή στην κοινωνία και στο κράτος) και Hobbes (Συμφωνία περί της εξουσίας, την οποία εφαρμόζει το κράτος, στο οποίο οι πολίτες έχουν εκχωρήσει  εξουσίες).

Όλες αυτές οι αντιλήψεις έχουν επηρεάσει κατά πολύ το μεγάλο διαφωτιστή J.J. Rousseau, ο οποίος έθεσε το κέντρο του δικού του „contrat social“ (Κοινωνικό Συμβόλαιο) επί τη βάση του ορθού λόγου και της χρηστοήθειας, την volonte generale (γενική βούληση). Αυτό σημαίνει, ότι το γενικό κοινωνικό συμφέρον εστιάζεται στο επίκεντρο και έχει προτεραιότητα έναντι των ατομικών συμφερόντων. Το ατομικό συμφέρον όμως είναι ένα κομμάτι του γενικού κοινωνικού συμφέροντος.
Ο κύριος σκοπός του ήταν να εμπεδώσει από τα διαφορετικά άτομα μίαν ηθική και πολιτική οντότητα. Ειδικά σχετικά με το δίκαιο αντανακλάται η άποψη του J.J.Rousseau στο άρθρο 6 της περίφημης και κοσμοϊστορικής Declaration de droits de l Homme et du Citoyen (1789): “La Loi est l expression de la volonte generale”.

Ενώ η θεωρία της Συνθήκης σοφιστικού και επικουρικού είδους στηριζόταν στον ατομικιστική εικόνα του ανθρώπου, η άποψη περί της Συνθήκης κομφουκιανισμού τύπου (Κομφούκιος) βασιζόταν στα χαρακτηριστικά γνώρισματά του της υποτέλειας του ανθρώπου και της υπακοής. Δεν υπήρχαν ούτε το άτομο, ούτε ο πολίτης. Αυτό ισχύει ακόμη και σήμερα και είναι η κυρία βάση του Κύκλου Πολιτισμού του Κομφουκιανισμού και στην παραλλαγή και περαιτέρω εξέλιξή του,  του Κομφουκιανισμού-Κομμουνισμού.

Αυτός είναι ο κύριος λόγος που οι Κινέζοι δεν μπόρεσαν να δημιουργήσουν μία θεωρία της κοινωνικής Συνθήκης. Εχουν όμως διατυπωθεί απόψεις οι οποίες θα μπορούσαν να θεωρηθούν το πολύ ως πρώτα βήματα για τη συγκρότηση μίας θεωρίας της Συνθήκης της Εξουσίας.

Αλλά γενικά ανεξάρτητα από το είδος της Συνθήκης, εάν π.χ. επρόκειτο για Κοινωνική ή για Σύμβαση Εξουσίας, ίσχυε σε γενικές γραμμές ένα μίνιμουμ αμοιβαιότητας μεταξύ των εταίρων καθώς και η αλληλουχία μεταξύ των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων.

Πηγές

-Επίκουρος, Απαντα, Αθήνα 1994

-Χ. Κεχρολόγου, Η Επικούρεια Φιλοσοφία- Ατομο και Κοινωνία, Θεσσαλονίκη 2013

-Θ. Πελεγρίνης, Ηθική Φιλοσοφία, Αθήνα 1997

-Epikur, Briefe, Sprüche, Werkfragmente, Stuttgart 1980

-M. Hosenfelder, Epikur, München 1991

-J.-J. Rousseau, Der Gesellschaftsvertrag, Leipzig 1984

-J. Locke, Bürgerliche Gesellschaft und Staatsgewalt, Leipzig 1980

-Th. Hobbes, Leviathan oder Materie, Form und Gewalt eines kirchlichen und  staatlichen Gemeinwesens, Leipzig 1978

-R. Wilhelm, Chinesische Philosophie, Wiesbaden 2007

-Konfuzius,  Gespräche in der Morgenstille, Düsseldorf  2008

-Han Fei, Die Kunst der Staatsführung, Die Schriften des chinesischen

Meisters Han Fei, Köln 1994

Δημοσιευθέν στην Καθημερινή (4.6.13).

από το βιβλίο μου:Παναγιώτης Δημητρίου Τερζόπουλος (Panos Terz), Εγκυκλοπαιδική και Κοινωνική Μόρφωση, Εκλαϊκευμένα: Φιλοσοφία, Διεθνές Δίκαιο, Διεθνείς Σχέσεις, Πολιτολογία, Πρώτος Τόμος (Enzyklopädische und Allgemeinbildung, populärwissenschaftlich: Philosophie, Völkerrecht, Internationale Beziehungen, Politik, Erster Band) ), ISBN: 978-620-0-61337-0, Saarbrücken 2020, 289 Σελίδες, σ.110.

Φιλοσοφία και Μεταφυσική, Αντιπαράθεση με Χρήστο Γιανναρά

Φιλοσοφία και Μεταφυσική, Αντιπαράθεση με Χρήστο Γιανναρά

Τα περισσότερα άρθρα του αξιότιμου κ.Χρήστου  Γιανναρά  είναι  λίαν ενδιαφέροντα, ανταποκρίνονται πλήρως στις πνευματικές και μορφωτικές απαιτήσεις των πανεπιστημιακών , γενικά των επιστημόνων και ιδιαιτέρως των φιλοσοφικά καταρτισμένων  αναγνωστών ,  τοιουτοτρόπως  αναβιβάζουν   σημαντικά το ούτως ή άλλως υψηλό διανοητικό επίπεδο της παρούσας ιστοσελίδας και γενικά και το επίπεδο της Καθημερινής και συγχρόνως  δημιουργούν  την  επιθυμητή και απαραίτητη  βάση για  έναν σοβαρό, εκλεπτυσμένο και ανεβασμένο  διάλογο.

Αυτό  φυσικά δεν σημαίνει , ότι συμφωνώ σε όλα με την άποψη του αρθρογράφου. Γι αυτό θα προσπαθήσω να κάνω ακόμη μίαν ανάλογη αντιπαράθεση.

Τα άρθρα είναι γραμμένα  σχεδόν σε στυλ Ιερεμιάδας, ενός καταγγελτικού και αορίστως ηθικολογικού λόγου,  διακατέχονται από ένα πνεύμα του απολύτου (απόλυτη αλήθεια, απόλυτη δικαιοσύνη, απόλυτη επιτυχία, απόλυτες απαιτήσεις), της εξιδανίκευσης του  παρελθόντος και αναδεικνύουν τάση σε  συναισθηματισμό, εν μέρει και σε σουρεαλισμό, , δεν διαφοροποιούν μεταξύ  των  όντως διαφορετικών  βασικών περιοχών της Ευρώπης (Βορράς, Νότος, καθολική, προτεσταντική και ορθόδοξη παράδοση), αγνοούν  καθοριστικές επιτεύξεις  στον τομέα των παραγωγικών δυνάμεων, των υψηλών τεχνολογιών  και δεν λαμβάνουν ουδόλως υπ όψη τις κοσμοϊστορικές αλλαγές , οι οποίες  σήμερα διαδραματίζονται διεθνώς, όπως π.χ. την παγκοσμιοποίηση σαν αντικειμενικό  φαινόμενο, τις υψηλές τεχνολογίες , οι οποίες είναι τα σύγχρονα  επιστημονικά και επικοινωνιακά θαύματα, το γεγονός , ότι υπάρχουν Κύκλοι Πολιτισμού (terminus technicus: επιστημονικός όρος ) και ιδιαιτέρως τον Δυτικό Κύκλο Πολιτισμού, στον οποίο ανήκουν  πρωτίστως η Ευρώπη και οι ΗΠΑ,  την άνοδο Κίνας με την δικιά της φιλοσοφική παράδοση ( π.χ. Κονφούκιος,  Λαο Τζε, Μο Τζι, Χσιουν Τζι και Χαν Φει ) ήδη ως δεύτερη υπερδύναμη.

Δεν αναφέρει το  διεθνές κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο   μέσα στο οποίο έχουν λάβει χώραν  τα φιλοσοφικά ψηλαφήματα , οι απορίες, τα ερωτήματα,  οι αντιλήψεις και τα θεωρήματα.  Αυτονοήτως έπαιξαν ρόλο οι εμπειρίες του καταστροφικού  2ου Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά αργότερα έχουν συμβεί γεγονότα , τα οποία έχουν συταράξει τον κόσμο, όπως  η εμφάνιση του παγκοσμίου σοσιαλιστικού κινήματος κατ αρχάς σαν κάτι το ελπιδοφόρο και κατόπιν  αναμφιβόλως  ως ολοκληρωτικό και απάνθρωπο σύστημα, η  άνοδος των ΗΠΑ ως  προκλητική και αλαζονική υπερδύναμη, η κατάρρευση του απαίσιου αποικιοκρατικού συστήματος και η συγκρότηση πολυαρίθμων νέων ανεξαρτήτων κρατών, ο ψυχρός πόλεμος κλπ.

Οπως δεν είναι τυχαίο που ο Πλάτων συνέγραψε την Πολιτεία ο Αριστοτέλης την Πολιτική και ο Επίκουρος την Συνθήκη,  που οι τρεις τραγικοί  Αισχύλος, Σοφοκλής και Ευριπίδης δημιούργησαν τις αθάνατες τραγωδίες τους, που συνέγραψαν  ο θεολόγος και φιλόσοφος Thomas de Aquin την Summa Theologiae, ο J.J. Rousseau  το   Contrat social , o Karl Marx  το Kapital και o J.P. Sartre τo περίφημο έργο του L etre et le neant ( Η ύπαρξη και το τίποτα ).

Κάθε εποχή  έχει τις δικιές της αναγκαιότητες, επιθυμίες , οράματα και παράγει τίς   ανταποκρινόμενες  φιλοσοφικές  αντιλήψεις. Επομένως δεν είναι ουδόλως τυχαίο που οι κορυφαίοι φιλόσοφοι της Ευρώπης και των ΗΠΑ  έχουν εστιάσει στο επίκεντρο των  ερευνών τους σε ζητήματα, τα οποία έχουν άμεση σχέση  με τις κοσμοϊστορικές αναζυμώσεις  και ανακατατάξεις, οι οποίες συντελούνται καθημερινά.

Γι αυτό ασχολούνται  φιλόσοφοι στα προηγμένα ευρωπαϊκά κράτη εντατικότατα με θεωρητικά προβλήματατα, τα οποία  είναι στενά συνυφασμένα πρωτίστως  με την  παγκοσμιοποίηση όπως π.χ. με τις αξίες Δικαιοσύνη και Αλληλεγγύη  καθώς και με την Δημοκρατία  σε όλον τον κόσμο. Πρόκειται για Πολιτικούς και  Κοινωνιολογικούς καθώς και για Πολιτισμικούς Φιλόσοφους( Sozialphilosoph, Politischer Philosoph, Kulturphilosoph) μια που ούτως ή άλλως υπάρχουν ήδη από χρόνια ειδικές έδρες στα πανεπιστήμα για Πολιτική Φιλοσοφία (ΗΠΑ :  J.Rawls, T. Neigel, D. Miller, C Beitz , M. Nussbaum, B.Barry  κ.α.) και για  Κοινωνιολογική Φιλοσοφία και Πολιτική Φιλοσοφία (Ευρώπη ).

Ο κορυφαίος κοινωνιολογικός φιλόσοφος της Ευρώπης, ίσως και παγκοσμίως είναι ο Γερμανός  J. Habermas, του οποίου τα σπουδαιότερα βιβλία έχουν μεταφρασθεί σε  πάνω από τριάντα γλώσσες. Διδάσκεται σε πολυάριθμα πανεπιστήμια σχεδόν σε όλον τον κόσμο. Οι σπουδαστές καταβροχθίζουν κυριολεκτικά  τα συγγράμματά του. Παρεμπιπτόντως θα ήθελα να  υπογραμμίσω, ότι αυτός έχει συγγράψει και “καθευτού“ φιλοσοφικά έργα.  Ας μου επιτραπεί να υπενθυμίσω , ότι οι μεγάλοι  Αγγλοι φιλόσοφποι  και αργότερα οι Γάλλοι διαφωτιστές ήταν εκπρόσωποι της Πολιτικής, της Κοινωνιολογικής  Φιλοσοφίας καθώς και της Φιλοσοφίας του κράτους.

Δεν είναι υπερβολή να διατυπώσουμε την άποψη, ότι η εποχή  της   „καθευτού“ Φιλοσοφίας υπό το νόημα της Μεταφυσικής  έχει παρέλθει.  Ανταποκρίνεται   άραγε στην ιστορική αλήθεια  , ότι όλοι οι μεγάλοι φιλόσοφοι ήταν εκπρόσωποι της Μεταφυσικής ; Ας  αναφέρουμε  τα παραπάνω  έργα του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη καθώς  και  το όπως φαίνεται άγνωστο γεγονός, ότι ο I.Kant  έχει ασχοληθεί συστηματικά και με φιλοσοφικές πτυχές του μεγάλου και λίαν συγκεκριμένου θέματος της ειρήνης ( „Ewiger Frieden“ ) και ότι αυτός και ο άλλος γίγας της παγκόσμιας φιλοσοφίας  Hegel (Διαλεκτική) έχουν εμπεδώσει  επί τη βάση των αναλόγων γνώσεων  των αρχαίων Ελλήνων  την νέα επιστήμη Φιλοσοφία του δικαίου   ( Rchtsphilosophie ),αναγνωρισμένη παγκοσμίως ; Διατί δεν έχουν οι Νεοέλληνες Φιλόσοφοι να αναδείξουν τέτοιες επιτεύξεις ;

Δημοσιευθέν το 2015 στην Καθημερινή.

Συμφέρον, “Χησιμοθηρία”, Αντιπαράθεση με Χρήστο Γιανναρά, Φιλία και Συμφέροντα (Ελλάς-Ρωσία)

Συμφέρον, “Χησιμοθηρία”, Αντιπαράθεση με Χρήστο Γιανναρά, Φιλία και Συμφέροντα (Ελλάς-Ρωσία)Συμφέρον, Διάλογος με Χ. Γιανναρά

Ορθόδοξοι θεολόγοι και ιδιαιτέρως κληρικοί της ορθοδοξίας ( Ρώσοι και Ελληνες ) εξαπολύουν αφηρημένως ηθικολογώντας δριμύτατες επιθέσεις κατά της „Χρησιμοθηρίας“ της Δύσης και πρωτίστως των προτεσταντών επισημαίνοντας εντόνως  την δήθεν ηθική „ανωτερότητα“ στην ουσία του μεσαιωνικού βυζαντινού πολιτισμού που σημαίνει του μυστικισμού και της θρησκοληψίας (Ιδέ εδώ στο Μπλογκ μου τις δύο  μελέτες περί του πολιτισμού του Βυζαντίου).
Δεν σκοπεύουμε να υπερασπισθούμε την Δύση και τους προτεστάντες, αλλά να ασχοληθούμε συστηματικά και εμπεριστατωμένα με το όντως αιώνιο , ενδιαφέρον αλλά και κάπως δύσκολο πρόβλημα του Συμφέροντος με τα συνώνυμά του Ωφέλημα και Χρησιμότητα. Ο αξιότιμος κ. Γιανναράς μας δίνει εκ νέου αφορμή να κάνουμε πολιτισμένη και εποικοδομητική κριτική.

Θα αποδείξουμε, ότι οι καταβολές αυτών των όρων είναι πράγματι αρχαίες ελληνικές. Ταυτόχρονα θα δείξουμε, με ποιόν τρόπο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για επιστημονικούς σκοπούς τον θησαυρό γνώσεων των αρχαίων ημών προγόνων χωρίς αρχαιολατρικό εθισμό, αρρωστημένη πατριδοκαπηλεία και παλιμπαιδιστική αποφθεγματολογία. Η Δύση ήπιε και περαιτέρω πίνει στην αστείρευτη πηγή του αρχαίου ελληνικού πνεύματος, ενώ οι Νεοέλληνες αντί να πάνε ad fontes ( προς τις πηγές), προτιμούν να διδαχθούν από τους Ευρωπαίους και στα τελευταία από τους Αμερικάνους, τι έχουν διδάξει οι αρχαίοι φιλόσοφοι. Αυτό είναι από εθνική άποψη αναξιοπρεπές. Και όταν μελετούν τις πηγές, το κάνουν αυτό αποκλειστικά φιλολογικά ή γλωσσολογικά.

Δηλαδή από την εποχή του Κοραή ασχολούμαστε μέσω της Δύσης με τους αρχαίους, αντί να τους μελετήσουμε άμεσα, συστηματικά και να βγάλουμε τα απαραίτητα συμπεράσματα ακόμη και για την σημερινή ζωή μας. Αλλά σημειώνεται και ένα άλλο λίαν δυσάρεστο φαινόμενο, το οποίο έγκειται στην άγνοια ή το χειρότερο, στην έμμεση απόρριψη της αρχαίας ελληνικής κληρονομιάς και στην αναζήτηση της επίλυσης των σημερινών προβλημάτων μας στον μυστικισμό και τον ανορθολογισμό του βυζαντινού Μεσαίωνα.

Οι αρχαίοι Ελληνες φιλόσοφοι και το συμφέρον

Ευθύς εξ αρχής ήταν το Συμφέρον συνυφασμένο με το Ατομον . Ο ρήτορας Λυσίας το έχει διατυπώσει αυτό σαφέστατα : „Οτι ου περί πολιτείας εισίν αι προς αλλήλους διαφοραί, αλλά περί των ιδία συμφερόντων εκάστω“ ( Δήμου καταλ. απολ. 10 ). Από αυτήν την αντίληψη απορρέει το λογικό συμπέρασμα, ότι το Οφελος του Πολίτου ήταν η βάση της Πόλεως.

Οι Σοφιστές Αντιφών, Καρνεάδης και Πρωταγόρας ήταν πιό συγκεκριμένοι σε ό,τι αφορά το Οφελος για το Ατομον. Ενώ όμως ο Αντιφών σκεπτόταν πρωτίστως το Ατομο, έχει εστιάσει ο Πρωταγόρας την προσοχή του στο Συμφέρον όλης της κοινωνίας. Αυτό είναι όντως καταπληκτικό , συγκλονιστικό και επίσης συγκινητικό για εμάς τους Ελληνες , γιατί 2.300 έτη αργότερα έχει εμφανισθεί ακριβώς η ίδια διαφορά μεταξύ του J. Bentham και του John Mill, όπως παρακάτω θα αποδείξουμε.

Οι εξελιγμένες κοινωνικές και πολιτικές αναγκαιότητες έχουν βαθμιαία επιφέρει έναν συνδυασμό του Συμφέροντος με την Θεωρία του Συμβολαίου, κάτι που είχε και ακόμη έχει μίαν μεγάλη σημασία για επιστήμη και πρακτική.

Στα μέσα του 5ου και στο τέλος του 4ου αι. π.Χ. , όταν η Δημοκρατία της αθηναϊκής Πόλεως βρισκόταν στο crescendo της εξέλιξής της, άρχισε μία συστηματική ενασχόληση με ανθρωπολογικά θέματα και δη με την Εικόνα του Ανθρώπου. Το Ατομον, η αυτοπεποίθησή του και η ισονομία των ελευθέρων πολιτών ήταν οι προϋποθέσεις για την συνοχή της κοινωνίας και της Πόλεως ( κράτους ). Εχει τεθεί το φιλοσοφικό καθώς και πρακτικό ερώτημα, πως λειτουργούν οι δυναμικές σχέσεις μεταξύ των Ατόμων καθώς και μεταξύ των Ατόμων και της Πόλεως.

Οι Σοφιστές Αντιφών και Πρωταγόρας έχουν ως πρώτοι πρεσβεύσει τη κοσμοϊστορική άποψη , ότι η κοινωνία έχει δημιουργηθεί μέσω ενός Συμβολαίου ( Συνθήκη,Συμφωνία ) μεταξύ των αρχικά μεμονομένων Ατόμων. Αυτό ήταν η αφετηρία για την επεξεργασία μίας ολόκληρης Θεωρίας του κοινωνικού Συμβολαίου από τον επίσης ανθρωποκεντριστή, δηλαδή όχι θεοκεντριστή Επίκουρο.

Ο Επίκουρος είχε ως αφετηρία της θεωρίας του επίσης το σκεπτικό, ότι η κοινωνία έχει αποτελεσθεί κατ αρχάς από μεμονομένα Ατομα, τα οποία έχουν συγκροτήσει μέσω συμφωνιών επί τη βάσει του αμοιβαίου ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΟΣ ( ΩΦΕΛΗΜΑΤΟΣ , ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ) και της αποφυγής της βίας μία μεγάλην οντότητα, την ανθρώπινη κοινωνία.

Ο Επίκουρος έχει εφαρμόσει την Θεωρία του Συμφέροντος όχι μόνον επί της κοινωνίας, της Πόλεως και των νόμων, αλλά και επί της φιλίας ( „Κάθε φιλία επιλέγεται ως αυτοσκοπός. Αυτή όμως έχει την απαρχή της στο όφελος“), των καλών τεχνών ( „Η καλή τέχνη είναι μία μέθοδος, η οποία δημιουργεί το χρήσιμο για την ζωή „) καθώς και επί της επιστημονικής εργασίας του ερευνητού ( „ Με μεγάλη ειλικρίνεια επιθυμώ να ανακοινώσω ως ερευνητής σε όλους τους ανθρώπους, τί είναι γι αυτούς χρήσιμο… „) .

Η Θεωρία του Συμφέροντος είναι αναπόσπαστο μέρος όλου του επιστημονικού οικοδομήματός του, το οποίο βασίζεται στην Ευδαιμονία και ιδιαιτέρως στην Ηδονή. Το τελευταίο ήταν λόγος να τον συκοφαντήσουν οι αντίπαλοί του, χωρίς να λάβουν υπ όψη , τί αυτός εννοούσε με Ευδαιμονία και Ηδονισμό : „Δεν είναι δυνατόν να ζει κανείς ηδονικά, χωρίς να ζει με ορθοφροσύνη, αξιοπρεπώς και δίκαια“. Σην πραγματικότητα έχει ο Επίκουρος προσδώσει στις „πνευματικές απλαύσεις“ προτεραιότητα έναντι των υλικών απολαύσεων.

Γάλλοι και Αγγλοι φιλόσοφοι

Εφιστώ την προσοχη των αξιότιμων αναγνωστών στο να διαβάσουν πολύ προσεκτικά το παρακάτω κείμενο, γιατί εμπεριέχει το νοηματικό και μεθοδικό κλειδί για την καλύτερη κατανόηση των θεωρητικών και επιστημονικών βάσεων σημαντικών πτυχών του παρόντος Κύκλου Πολιτισμού της Δύσης. Τον 17ο/18ο αι. έχουν ασχοληθεί κάτω από διαφορετικές συνθήκες πρωτίστως υλιστές φιλόσοφοι με τον Ευδαιμονισμό και το ζήτημα της Χρησιμότητας ( Συμφέρον, Ωφελος ).

Ο Γάλλος Holbach χρησιμοποιούσε την λέξη Χρησιμότητα υπό την έννοια της συμβολής κάθε ανθρώπου για την „ευτυχία των συνανθρώπων του“, αν και „αυτή είναι απαραίτητη για την δκή του Ευδαιμονία “.

Ενώ όμως αυτός προτιμούσε την Χρησιμότητα για όλόκληρη την κοινωνία, την περιόρισε ο Helvetius στην ιδιοτέλεια κάθε Ατόμου. Αυτός έχει διατυπώσει την αντίληψη, ότι το Συμφέρον („interet prive“) είναι „το μοναδικό κριτήριο για τις πράξεις του ανθρώπου“ . Ανήκει στους πρώτους φιλόσοφους , οι οποίοι έχουν συνδυάσει το Συμφέρον με την ηθική γράφοντας, ότι οι ηθικές απόψεις είναι συνέπειες των αντιλήψεων περί του Συμφέροντος.

Το αντίθετο από τον Helvetius έχει πρεσβεύσει ο περίφημος J.J. Rousseau (“contrat social”: “Κοινωνικό Συμβόλαιο”) . Το συμφέρον ανήκει μεν στην φύση του ανθρώπου, αλλά θα ήταν δυνατόν μέσω της διαπαιδαγώγησης να γίνει αυτό κινητήρια δύναμη για ηθικές πράξεις („interet moral“, „ amour de l ordre“), κάτι που δύναται να επιφέρει την „volonte general“( „γενική βούληση“) ως γενική ψυχολογική βάση της αστικής κοινωνίας.

Ενώ οι Γάλλοι έχουν ασχοληθεί πρώτα από όλα με τις φιλοσοφικές και ηθικές πτυχές του Συμφέροντος, ο Αγγλος Jeremy Bentham έκανε κάτι το πρωτότυπο συνδυάζοντας το Συμφέρον με την ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ! Αυτός εγινε διεθνώς φημισμένος ως θεμελιωτής του Ηδονιστικού Ουτιλιταρισμού (Ηδονιστική Χρησιμότητα ). Σύμφωνα με την Αρχή της Χρησιμότητας εξαρτάται η ηθική ποιότητα των ανθρωπίνων πράξεων από το εάν μεγενθύνουν την ευτυχία όλων των Ατόμων, τα οποία έχουν κάποια σχέση με αυτές ( Ιδέ το κύριο έργο του „An Introduction to the Principles of Morals and Legislation“).

Σύμφωνα με την δική του αντίληψη περί του „καλού του συνόλου“ αυτό εξαρτάται από τα συμφέροντα των πολιτών . Μέσω του Ουτιλιταρισμού ερμηνεύεται θεωρητικά το ανθρώπινο πράττειν υπό το νόημα , ότι η επίτευξη του Ωφελήματος είναι το κινητήριο μοτίβο των πράξεών του.

Στην περαιτέρω επεξεργασία και εξέλιξη του αγγλικού Ουτιλιταρισμού έχει συμβάλλει και ο John Mill ( Ιδέ το περίφημο σύγγραμμά του „Utilitarianism“). Μεταξύ άλλων γράφει :“Θα ήθελα εκ νέου να επαναλάβω, ότι οι αντίπαλοι της Ωφελημιστικής Αρχής σπάνια το αναγνωρίζουν : Οτι η ευδαιμονία, η οποία αποτελεί για τον ουτιλιταριστικό μοραλιστή το ηθικόν μέτρον , δεν είναι η δική του ευδαιμονία του ενεργούντος, αλλά όλων των συμπραττόντων“.

Το κύριο μήνυμά τους είναι το εξής : Μεταξύ της ατομικής και της γενικής Ευδαιμονίας δεν επιτρέπεται ουδεμία αντίθεση, δηλαδή να σκέπτεται το συγκεκριμένο Ατομο φυσικά το δικό του, αλλά και ταυτόχρονα και την Ωφελημότητα για όλην την κοινωνία. Και αυτό δεν λαμβάνεται υπ όψη εκ μέρους των γενικά ηθικολογούντων Θεολόγων ιδιαιτέρως της Ορθοδοξίας.

Ο Bentham και o Mill έχουν θεμελιώσει τον αγγλικό Ουτιλιταρισμό, ο οποίος εκπέμπει ένα ενδιαφέρον μήνυμα : „ the greatest happines of the greatest number“). Αλλά μέσω αυτής της θεωρητικής τοποθέτησης έχει δικαιολογηθεί ο φιλελευθερισμός, σύμφωνα με τον οποίο η μεγέθυνση του Οφέλους του ενός μπορεί να επιφέρει την μεγέθυνση του Οφέλους όλης της κοινωνίας.

Ειδικά η άποψη του Bentham έχει οδηγήσει με συνέπεια στο credo των πολυποίκιλων σχολών του ρεαλισμού. Ο Bentham δεν θα μπορούσε να φαντασθεί, ότι κάτω από τελείως διαφορετικές συνθήκες (παγκοσμιοποίηση) η θεωρία του έχει παραμορφωθεί στον τρισκατάρατο Νεοφιλελευθερισμό και στα τερατώδη „hedge funds“, τα οποία έχουν καταστρέψει την οικονομία ιδίως των αδύναμων χωρών.

Θα ήταν εν τούτοις εσφαλμένο και άδικο να βγάλουμε όπως ο κ. Γιανναράς τα συμπεράσματα , ότι όλη η Δύση σκέπτεται αποκλειστικώς χρησιμοθηρικά και δεν έχει ουδόλως ηθικές αρχές, και ότι οι ορθόδοξοι πληθυσμοί των φτωχών χωρών κατέχουν μίαν „ηθική ανωτερότητα“. Φτάνει πια ο βαλκανοανατολίτικος σουρεαλισμός. Ωρίμασε ο χρόνος να αποκτήσουμε επί τέλους ένα μίνιμουμ αυτογνωσίας. Αρκετά έχουμε διεθνώς ρεζιλευθεί.

Πληροφορία:

Το παρόν κείμενο είναι μία πολύ μικρή περίληψη ενός συγγράμματος αφιερωμένου στον έξοχο Επίκουρο : Panos Terz, Interessentheorie . Eine Studie im Koordinatensystem von Philosophie, Epistemologie und Völkerrechtsphilosophie, In honorem philosophi Graeci, praestabilis Epicuri ( Προς τιμήν του εξόχου Ελληνος φιλοσόφου Επικούρου ), in : Papel Politico, Pontificia Universidad Javeriana, Facultad de Sciencias Politicas y Relaciones Internacionales, 1/14/2009, pp. 223-272.

Πρόκειται για έναν ακαδημαϊκό τρόπο να εκφράσουμε τον θαυμασμό και την ευγνωμοσύνη μας απέναντι στους φωτοδότες προγόνους μας. Μπορείτε να διαβάσετε όλο το κείμενο με τις πολυάριθμες παραπομπές στο Ιντερνετ.

Στο Μπλογκ μου υπάρχει υπό τον τίτλο “Interessentheorie” ένα κείμενο με σύντομες περιλήψεις στα Αγγλικά και στα Ισπανικά και με μία εκτενή περίληψη στα Γερμανικά καθώς και ένα άρθρο με τον τίτλο “Συμφέροντα-Ισορροπίες-Συμμαχίες-Διπλωματία”. Η συστηματική ενασχόληση με αυτό το θέμα άρχισε ήδη στις αρχές της δεκαετίας του 70  του περασμένου αιώνα. Περί του θέματος υπάρχουν και άλλες μελέτες μου. Παράκληση : Εποικοδομητική κριτική.

Παρατηρήσεις

α )Το κείμενο ανήκει στην κατηγορία των εκλαϊκευμένων επιστημονικών άρθρων.
β ) Το κείμενο έχει δημοσιευθεί ως σχόλιο στην ηλεκτρονική έκδοση της Καθημερινής ως συστηματική αντιπαράθεση με τον Χ. Γιανναρά.Την τελευταία φορά(20.7.14, 16.7.17).

——————————————————-

Συμφέρον του Συνόλου, Ατομικό Συμφέρον

Είναι μεν αυτονόητο, ότι κανονικά κάθε άτομο έχει το δικό του συμφέρον , αλλά σε μία πολιτισμένη κοινωνία συντελείται η ειρηνική σύγκλιση των συμφερόντων ( Αντιφών, ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ) με σκοπό μία ΣΥΝΘΗΚΗ ( Ιδέ εδώ στο Μπλογκ τη μελέτη «Περί του contrat social» (Κοινωνική Συνθήκη) υπό  την μορφή του συντάγματος). Στις εξελιγμένες κοινωνίες είναι επίσης αυτονόητο, ότι το συμφέρον του συνόλου προέχει των ατομικών συμφερόντων.
Επειδή όμως η Ελλάδα δεν εβίωσε ούτε την Αναγέννηση, ούτε τον ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟ, ούτε την αστική επανάσταση , δεν ήταν δυνατό να δημιουργήσει το άτομο ή τον σύγχρονο πολίτη. Αυτό ίσως συμβεί στο απώτερο μέλλον. Καθημερινή.

———————————————

Το Γενικό Συμφέρον στην κοινωνία

έχει επισημανθεί ήδη από τον Δημόκριτο και τον Επίκουρο. Ο Αριστοτέλης το ονόμασε ¨το κοινόν καλόν” και το έχει παραλάβει ο Thomas Aquin (φιλόσοφος και θεολόγος) και το ονόμασε “commune bonum”.
Αργότερα έχει εισαχθεί στα σύγχρονα συντάγματα των προηγμένων χωρών.

Η ΕΦΑΡΜΟΓΉ Γενικού Συμφέροντος προϋποθέτει το ΑΤΟΜΟ και τον ΠΟΛΙΤΗ (Citoyen, Γαλλική Επανάσταση,1789), ο οποίος αναγνωρίζει την διαλεκτκή αλληλοεξάρτηση διακαιωμάτων και υποχρεώσεων.
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει ούτε το Ατομο , ούτε ο σύγχρονος Πολίτης , γι αυτό δεν είναι δυνατόν να εφαρμοσθεί το σύνταγμα.
Οι Νεοέλληνες στην πλειονότητά τους δεν είναι Ευρωπαίοι,αλλά πρωτίστως Βαλκανοανατολίτες. Το Βήμα (11.6.15)

———————————————

Οχι φιλία μεταξύ πολιτικών ή κρατών, αλλά συμφέροντα !

Υπενθυμίζω τον ρήτορα Λυσία :„Ότι ου περί πολιτείας εισίν αι πρός αλλήλους διαφοραί, αλλά περί των ιδία συμφερόντων εκάστω“ Λυσία ( Δήμου καταλ. απολ. 10 ) : “Οι διαφορετικές αντιλήψεις μεταξύ των ανθρώπων αφορούν όχι το πολιτικό συστημα, αλλά το ατομικό συμφέρον του καθένα„.
Ο Επίκουρος έχει εμπεδώσει ολόκληρη θεωρία περί του συμφέροντος. Εγραψε μεταξύ άλλων (τσιτάτο από μνήμη) : Η φιλία στηρίζεται αυτονοήτως στο αμοιβαίο συμφέρον.
Υστερα από δύο χιλιάδες χρόνια έχει διατυπώσει ένας από τους μαγαλύτερους φιλόσοφους του κόσμου, o Γερμανός Ηegel το εξής : “Interessen bestimmen das Handeln der Menschen und der Völker” ( “Συμφέροντα προσδιορίζουν την συμπεριφορά των ανθρώπων και των λαών”).

Εαν θέλετε να εμβανθύνετε, ιδέ στον Ιστότοπό μου την το 2009 ήδη δημοσιευθείσα μελέτη σε ένα επιστημονικό περιοδικό “Interessentheorie im Koordinatensystem von Philosophie. Epistemologie und Völkerrechtssoziologie” . Καθημερινή (1.2.15)

——————————————–

Σχέσεις Ελλάς-Ρωσία, Φιλία ή Συμφέροντα

Τί γράφουν οι Ευρωπαίοι ιστορικοί ομόφωνα περί της Ρωσίας και των Βαλκανίων , ιδιαιτέρωςτης Ελλάδας.

1. Η Ρωσία θεωρούσε επί αιώνες τον εαυτό της ως την “Τρίτη Ρώμη”. Από αυτή την γενική τοποθέτηση έβγαζε το δικαίωμα να κατακτήσει την Κωνσταντινούπολη.

2. Η Ρωσία επιθυμούσε διακαώς να αποκτήσει πρόσβαση στην Μεσόγειο. Αυτή η επιθυμία έχει εκπληρωθεί κάποτε στην Αλβανία ( βάση υποβρυχίων) και στην σημερινή Συρία (βάση ναυτικού). Γι αυτό υποστηρίζει η Ρωσία το καθεστώς της Συρίας.

3. Ο ορθόδοξος κλήρος της Ρωσίας το θεωρούσε ιερόν καθήκον του να προστατεύσει τους ομόθρησκους στα Βαλκάνια.

4. Και κάτι το προσωπικό : Οταν άρχισε η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, Ελληνες μεταξύ αυτών και οι έγκυες γιαγιάδες μου προσπαθούσαν να φτάσουν με βάρκες στα ρωσικά πλοία που βρισκόταν άπεναντι από την Τραπεζούντα.
Εν τω μεταξύ άρχισαν να κατευθύνονται οι Τούρκοι προς την παραλία. Τότε απεφάσισαν οι δικοί μας υπό την αρχηγία κάποιου προγόνού μου να αναχαιτήσουν τις επιθέσεις των Τούρκων. Πραγματικά πέτυχαν μεν τον σκοπό τους , αλλά όταν άρχισαν να τελειώνουν τα πυρομαχικά τους αυτοκτόνησαν όλοι για να μην πέσουν στα χέρια των Τούρκων που ούτως ή άλλως θα τους έσφαζαν.

Τα ρωσικα πλοία υποδέχθηκαν τους κατατρεγμένους και τους μετέφεραν στην Γερωργία από όπου λίγο αργότερα ο Καζαντάκης σαν εκπρόσωπος του Διεθνούς Ερυρθρού Σταυρού τους μετέφερε στην Ελλάδα.
Η μητέρα μου ζει ακόμη (97 ετών) και φυσικά αισθάνεται απέραντη ευγνωμοσύνη έναντι των Ρώσων.

Σύγκριση : Στα πλαίσια του μακελειού στην Σμύρνη, πετσόκεβαν οι Τούρκοι του Μικρασιάτες Ελληνες, πολλοί προσπαθούσν να φτάσουν στα πολεμικά πλοία των Αγγλων και Γαλλων, αλλά αυτοί όχι μόνον δεν τους επέτρεψαν να μπουν στα πλοία, αλλά τους πετούσαν στη θάσλασα ή τους έκοβαν τα χέρια γα να μην ανέβουν στα πλοία. Αυτή είναι η διαφορά μεταξυ των Ρώσων και των Δυτικών.

Εγώ προσωπικά αγαπώ τον ρωσικό λό, αλλά όχι τον Πούτιν. Ετερον εκάτερον. Καθημερινή (1.2.15)

 

Σουρής, Γεώργιος , Κωστής Παλαμάς και Ροϊδης και η Νεοελληνική Νοοτροπία

Ο Γεώργιος Σουρής και η νεοελληνική Νοοτροπία

Ο Γεώργιος Σουρής έγραψε  καταπληκτικά ποιήματα.
Πηγή : γεωργιου σουρη, ο φασουλης φιλοσοφος και άλλα ποιήματα, δωρικος, Αθήνα, 1985.

Από τον πρόλογο εκ μέρους του εκδότη : Πρόκειται για κοινωνικοπολιτική σάτιρα. Τα ποιήματα είναι γραμμένα με σκοπτική σφοδρότητα και καλοπροαίρετη διάθεση. Καυτηρίασε τα ελαττώματα και εξύμνησε τα προτερήματα της ρωμαίικης ψυχής. Ηταν βαθύς γνώστης της.

Ο Γεώργιος Σουρής γεννήθηκε το 1853 στη Σύρο και πέθανε το1919 στην Αθήνα.Στα ποιήματά του αντικατοπτρίζεται μία κοινωνία των κομματαρχών, των τραμπούκων,  των αμφίβολων εθνοπατέρων, των προεκλογικών υποσχέσεων και των μετεκλογικών υπαναχωρήσεων ,των θνησιγενών κυβερνήσεων, των πολέμων και των εκστρατειών. Κατείχε μία κοφτερή ρωμαίικη ματιά και μία δηκτική γλώσσα

Μερικά μανιτάρια από διάφορα ποιήματα :

-”βρίζω Εγγλέζους, Ρώσους, και όποιους θέλω
και στρίβω το μουστάκι μ αγέρωχο πολύ”.
–”τον Ελληνα εις όλα ανώτερο τον βρίσκω,
κ απάνω στην καρέκλα χαρούμενος πηδώ”.
–”Την φίλη μας Ευρώπη με πέντε φασκελώνω,
απάνω στο τραπέζι τον γρόθο μου κτυπώ…
–”Μ αρέσει ο παράδεισος, αλήθεια,
χωρίς δουλειά σκοτώνω τον καιρό”.
–”Δεν έχω κέφι για δουλειά,
πάλι με δέρνει τεμπελειά.
“–”Καλά θαρρώ πως τα λεγε για τους Ρωμηούς κι εκείνος ο Γιουβενάλης
ο γνωστός, σατιρικός Λατίνος, πως στην εξυπνάδα,
τον Ρωμηό κανένας δεν τον φτάνει,
ό,τι τον θέλεις γίνεται κι ό,τι κι αν θέλεις κάνει,
γι αυτόν κανένα δύσκολο δεν βρίσκεται στην σφαίρα,
μπορεί και σαν τον Ικαρο να πάει στον αέρα”.
–”Ηθελα Φαρδούλης να μαι , λαοπρόβλητος σωτήρ,
και των εργατών πατήρ, …
προστάτης να μαι του λαού του φουκαρά,
κι ο λαός μου μια χαρά
να με κάνει δυνατό κι είδωλό του λατρευτό”,
“Να προέχω λαμπερός, μεταξύ πολλών ειδώλων
και να παίζω κρατερός λαϊκού σωτήρος ρόλον.”
–”Σε βλέπω δεν εσπούδασες ούτ αρχαιολογία
και είσαι πρώτος μοναχά εις την πολυλογία”.
–”Του κρέατός μας κόβετε καμιά παχιά λωρίδα,
και τρώγετέ την λαίμαργα μαζί με την πατρίδα”.
–”Ο ένας και ο άλλος με γελά κι εγώ μ αυτούς γελώ,
ψέματα όλοι μου πουλούν και ψέματα πουλώ,
κι έτσι διαβαίνει ο καιρός”.
– “Πάψε Μούσα, να είσαι σκαρτάδα,
έλα λίγο και σύ εις την πράξη,
συλλογίσου πως ζεις στην Ελλάδα,
κι εδώ είναι “ποιός πρώτος θ αρπάξει.
–”Ου να χαθείς κηφηναριό…στων μελισσών το σμήνος,
εσύ ζηλεύεις μοναχά την θέσιν του κηφήνος,
και θέλεις πάντα χάρισμα να τρώγεις στην κυψέλην,
οπόταν είσαι μάλιστα γιγαντομάχος Ελλην”κλπ.

Καθημερινή (13.7.15)

–Γεώργιος Σουρής (Συνέχεια)

-Σπαθί αντίληψη, μυαλό ξεφτέρι,

κάτι μισόμαθε κι όλα τα ξέρει.

-Κι από προσπάππου κι από παππού

συγχρόνως μπούφος και αλεπού.

-Θέλει ακόμα -κι αυτό είναι ωραίο,

να παριστάνει τον ευρωπαίο.

Στα δυό φορώντας τα πόδια που ‘χει

στο ‘να λουστρίνι, στ’ άλλο τσαρούχι.

-Σουλούπι, μπόϊ, μικρομεσαίο,

ύφος του γόη, ψευτομοιραίο.

-Λίγο κατσούφης, λίγο γκρινιάρης,

λίγο μαγκούφης, λίγο μουρντάρης.

-Και ψωμοτύρι και για καφέ

το ‘’δε βαρυέσαι’’ κι ‘’ωχ αδερφέ’’.

-Ωσάν πολίτης, σκυφτός ραγιάς σαν πιάσει πόστο:

δερβέναγάς.

-Δυστυχία σου, Ελλάς,

με τα τέκνα που γεννάς!

-Ώ Ελλάς, ηρώων χώρα,
τί γαϊδάρους βγάζεις τώρα;»
-Ποιός είδε (το ωραιότερο ποίημά του)
-Ποιος είδε κράτος κλασικό
σ’ όλη τη γη μοναδικό,
εκατό να εξοδεύει
και πενήντα να μαζεύει;

-Να τρέφει όλους τους αργούς,
νά ‘χει επτά Πρωθυπουργούς
Ταμείο δίχως χρήματα
και δόξης τόσα μνήματα;
-Να χει Βουλή ωσάν κι αυτή
Με Τσουτσουνάτο βουλευτή,
να γεμίζει κάθε μέρα
από λόγια τον αέρα;
-Νά ‘χει κλητήρες για φρουρά
και να σε κλέβουν φανερά,
κι ενώ αυτοί σε κλέβουνε
τον κλέφτη να γυρεύουνε;
-Να χει και άνδρες  θηλυκούς,
Σακατεμένους, φθισικούς,
Να τους δέρνουν , να τους γδύνουν,
Και φωνή να μην αφήνουν ;
-Να θέλει δα κι απ την Τουρκιά,
Χωρίς να ρίξει τουφεκιά,
Χίλιες χιλιάδες στρέμματα,
Ν αυξήσει με τα  ψέμματα;

(σελίδα 20 στην προαναφερθείσα πηγή)
———————————
Τέσσερις ημέρες έπειτα από το «δυστυχώς επτωχεύσαμεν», ο ποιητής Βαγγέλης Κουσουλάκος δημοσιεύει, με το ψευδώνυμο «Πελαργός» στίχους σαν κι αυτούς:

Μαύρη είναι η νύχτα στα βουνά

Δεν δίνουμε κουπόνι

Τα βρήκαμε πολύ στενά

Γιατί δεν έχουμε λιανά

Και ρίχνουμε κανόνι

Οι έμποροί μας δεν πωλούν

Εις την οδόν Αιόλου

Τα μαγαζάκια των σφαλούν

Και δίχως διόλου να μιλούν

Τραβούν κατά διαβόλου

Κάπως έτσι ήταν βεβαίως τα πράγματα -στην Αιόλου- προτού καν επέλθει και επισήμως η κρατική πτώχευση. Ο «Πελαργός», όμως, είχε ραμφίσματα και για την πολιτική εξουσία. Δηλαδή για τον Τρικούπη:

Στα δυο του χέρια τα γυμνά

Κρατεί του Κρουπ κανόνια

Για δανειστάς δεν μεριμνά

Τους δίνει πέντε στ’ αχαμνά

Και φεύγουν τα κωθώνια

Οι δανειστές φεύγουν χλωμοί

Το φοβερό του χέρι,

δεν κάνει πλέον πληρωμή,

Ξέρει να ζήση με τιμή

Και να τα σκάζη ξέρει…

Βαρειά, βαρειά, βουίζ’ η γη

Ένα κανόνι πέφτει

Παντού τρομάρα και κραυγή

Παντού φυγή χωρίς …φαγί

Ζήτω του πρωτοψεύτη!

Οι σύντροφοί του οι χαζοί

Τον βλέπουν χορτασμένοι

Και τραγωδούν μ’ αυτόν μαζί,

Πως «όσω τρων το έθνος ζή

Και σαν δεν τρων πεθαίνει

Το ποίημα του Κουσουλάκου είναι άλλωστε αφιερωμένο, όπως ο ίδιος τονίζει, «εις τον κανονιέρην Χ, Τρικούπην».

«Που μας θαρρούσαν φρόκαλα και πρώτους τενεκέδες….»

Ο Σουρής πάντως επιστρατεύει λιγότερη τραχύτητα, χαλιναγωγημένη διάθεση ευθείας πολιτικής καταγγελίας και περισσότερο «σοφιστικέ» πνεύμα.

Πλάθει ένα «ψήφισμα μέγα εν συστολή, του Περικλέτου και του Φασουλή» – των δυο μόνιμων ηρώων του. Ψήφισμα το οποίο ανιχνεύει τη … θετική πλευρά του «κανονιού».

Ιδόντες Κραταιότατε, πως η χρεωκοπία

είναι εντελής ανάρρωσις και μόνη θεραπεία,

ότι προς τούτην συμφωνεί και του Ρωμηού η φύσις,

που δεν ανέχεται δεσμά, μηδέ ζυγών αλύσσεις,

μα τα τινάζη καταγής ημέρα μεσημέρι

και μήτε χρεωλύσια και τόκους υποφέρει

Ιδόντες με την κανονιά πώς τίποτε δεν χάσαμε,

απεναντίας μάλιστα πάρα πολύ ησυχάσαμε

και κάπως φιγουράραμε μ’ αυτήν την μπαταρία

και μέσα στην Ανατολή και μεσ’ την Εσπερία

και σήμερα μιλούν παντού για’ μας τους ρεμπεσκέδες,

που μας θαρρούσαν φρόκαλα και πρώτους τενεκέδες

Ιδόντες πως οι δανεισταί πολύ μας φοβερίζουν

κι αδιάκοπα συνέρχονται κι αδιάκοπα μας βρίζουν

και κάθε φαύλος δανειστής και της Ευρώπης λιάπης

σε κάθε γλώσσα παρδαλή βρισιαίς μας δίνουν τόσαις,

καθώς το Ευαγγέλιον, εκείνο της Αγάπης,

που στη Δευτέρα Ανάστασιν, σ’ επτά το λένε γλώσσαις.

Δημοσιευθέν από το 2015 συχνά στην Καθημερινή

—————————————————————————————

Ἀπό θαμπούς ντερβίσηδες καὶ στέρφους μανταρίνους,
κι ἀπό τοῦς χαλκοπράσινους ή πολιτεία πατιέται.
Χαρά στοῦς χασομέρηδες! χαρά στοῦς ἀρλεκίνους!
Σκλάβος ξανάσκυψε ό Β-ρωμιός καὶ δασκαλοκρατιέται.
Καὶ δημοκόποι Κλέωνες καὶ λογοκόποι Ζωίλοι,
καὶ Μαμμωνάδες βάρβαροι, καὶ χαύνοι λεβαντίνοι.
Λύκοι, κοπάδια, οί πιστικοί καὶ ψωριασμένοι οί σκύλοι,
καὶ οί χαροκόποι ἀδιάντροποι, καὶ πόρνη ή Β-ρωμιοσύνη.
Κωστής Παλαμάς

————————————————————————

Ροΐδης περί των Ελλήνων

“Ως οι Ινδοί εις φυλάς, ούτω και οι Έλληνες διαιρούνται εις τρεις κατηγορίας:
α) Εις συμπολιτευομένους, ήτοι έχοντας κοχλιάριον να βυθίζωσιν εις την χύτραν του προϋπολογισμού.
β) Εις αντιπολιτευομένους, ήτοι μη έχοντας κοχλιάριον και ζητούντας εν παντί τρόπω να λάβωσιν τοιούτον.
γ) Εις εργαζομένους, ήτοι ούτε έχοντας κοχλιάριον ούτε ζητούντας, αλλʼ επιφορισμένους να γεμίζωσι την χύτραν διά του ιδρώτος των”

 

 

Αξιολόγηση Πολιτικών, Ποιά Κριτήρια ; Αξιολόγηση των Πολιτικών Θάτσερ και Ρήγκαν

Αξιολόγηση Πολιτικών, Ποιά Κριτήρια ; Αξιολόγηση των Πολιτικών Θάτσερ και Ρήγκαν

(O γνωστός αντιευρωπαϊστής δημοσιογράφος Γεώργιος Μαλούχος απεκάλεσε τον πρόεδρο του Eurogrup αχυράνθρωπο κλπ.). Αλλά τα νεοελληνικά κριτήρια για την αξιολόγηση ευρωπαίων πολιτικών δεν είναι ακόμη ευρωπαϊκά, αλλά βαλκανοανατολίτικα.

Συγκεκριμένα αποτελούν ένα τριτοκοσμικό μείγμα από έλλειψη του κοινού νου (common sense), της αυστηρής λογικής σκέψης ,της αυτογνωσίας, των πολιτισμένων τρόπων έκφρασης και πέραν τούτου είναι ενδειξη της λεκτικής ασυδοσίας, της προκλητικότητας, του συγκρουσιασμού, του τσαμπουκά και της λίαν ενοχλητικής υπερεξυπνάδας (όλοι τα ξέρουν όλα). Το Βήμα (3.5.15 )

——————————————————

Αξιολόγηση των Πολιτικών Θάτσερ και Ρήγκαν

Η αξιολόγηση πολιτικών δεν είναι ζήτημα συμμπάθειας ή αντιπάθειας ή και εχθρότητας. Οποιος θέλει να αξιολογήσει ακόμη και τόν εθχρό του δέον να το κάνει αυτό τελείως αντικειμενικά και να βγάλει τα απαραίτητα συμπεράσματα χωρίς ιδεοληπτικές παρωπίδες.

α) Προτού αναλάβει η Θάτσερ βρισκόταν η αγγλική οικονομία λόγω του κρατισμού και των αναρχικών συνδικαλιστών σχεδόν σε ιταλικό επίπεδο. Μέσω των τεράστιων ιδιωτικοποιήσεων και της σύντριψης της παντοδυναμίας των συνδικαλιστών έχει επιτευχθεί η οικονομική άνοδος της τότε Μεγάλης Βρεταννίας.

β) Ο πρώην ηθοποιός Ρήγκαν είχε ως ύψιστο σκοπό του μέσω πανάκριβων εξοπλιστικών προγραμμάτων να “γονατίσει” (δική του έκφραση) την πάλαι τότε κραταιά Σοβιετική Ενωση.
Εχει πλήρως επιτύχει την επιδίωξή του. Βαθμιαία άρχισε η οικονομική κατάρρευση της ΣΕ, γιατί η οικονομία της αποτελούσε μόνον 25% της παραγωγικότητας των ΗΠΑ !!! (σήμερα σύμφωνα με τον Πούτιν μόνον 30%).

Ευκαιρίας δοθείσης ας επισημάνουμε και κάτι πιό συγκεκριμένο για την Ελλάδα :

Είναι τόσο πεπεισμένοι οι αιθεροβάμωνες, φαντασιόπληκτοι και άκρως εξωπραγματικοί πολιτκοί του ΣΥΡΙΖΑ, ότι ο διεθνής ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ θα τους επιτρέψει ύστερα από την κατάρρευση του “Υπαρκτού Σοσιαλισμού” να κάνουν μετακομμουνιστικά πειράματα στην μικροσκοπική Ελλάδα ; Θα τους διαλύσουν. Αυτό δεν σημασίνει, ότι χαίρομαι, αλλά είμαι οπαδός του πολιτικού ρεαλισμού, μίας άγνωστης λέξης στην ΑΚΡΑ Αριστερά. Καθημερινή (10.5.15)

Αριστεία Αρετή, Ατομον, Αριστερά Εχθρός της Αριστείας, Προτεσταντισμός-Καλβινισμός και Αριστεία

Αριστεία Αρετή, Ατομον, Αριστερά Εχθρός της Αριστείας, Προτεσταντισμός-Καλβινισμός και Αριστεία

Προτεσταντισμός-Καλβινισμός  και Αριστεία

H αριστεία είναι πρωτίστως σε χώρες με
προτεσταντική-καλβινιστική παράδοση εφικτή, γιατί σε αυτές επικρατεί η ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑ, η οποία έχει ως γερή βάση την ηθική αξία της ΑΓΑΠΗΣ στην ΕΡΓΑΣΙΑ ( Προτεσταντικό Εργασιακό Εθος, Protestantische Arbeitsethik) καθώς και τον κοινωνικό κανώνα βίου της  ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ Kalvinistisches Leistungsprinzip).

Δεν είναι λοιπόν τυχαίο, που ακριβώς αυτές οι χώρες έχουν τα πρωτεία στις κοσμοϊστορικές εφευρέσεις στο καθοριστικό πεδίο των υψηλών τεχνολογιών.

Νέοι Ελληνες επιστήμονες που κατάφεραν μέσω ιδιαιτέρων επιτυχιών να εργασθούν σε αμερικανικά και ευρωπαϊκά κέντρα ερευνών μαθαίνουν σχετικά εύκολα εκεί, όχι στην Ελλάδα την εξής conditio sine qua non για επιστημονικούς άθλους :

ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ, ΑΝΤΟΧΗ, ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΟΡΓΑΝΟΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΜΕΘΟΔΙΚΟΤΗΤΑ,
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΕΠΙΜΟΝΗ, ΥΠΟΜΟΝΗ, ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ της ΒΟΥΛΗΣΗΣ και ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ.

Γι αυτά είναι υπεύθυνοι οι εκάστοτε πανεπιστημιακοί – διευθυντές των ερευνητικών ομάδων.

iefimerida (17.2.16)

—————————————————

Αριστερά vs Αριστείας

Η απόρριψη της αριστείας εκ μέρους της Αριστεράς
στις χώρες του “Υπαρκτού Σοσιαλισμού” ιδιαιτέρως στην ανωτάτη παιδεία και στους ακαδημαϊκούς κύκλους άρχισε ήδη με τον Μαρξ και κράτησε έως την κατάρρευση του συστήματος. Την θεωρούσαν ως κάτι το μικροαστικό και ως έκφανση αστικής ελίτ-σκέψης.

Αυτή η παράλογη τοποθέτηση κατά της αριστείας έχει κατόπιν θεωρηθεί ως μία από τις σημαντικότερες αιτίες για τα πολυεπίπεδα προβλήματα και τελικά και για την κατάρρευση του ολοκληρωτικού συστήματος.

Εν ολίγοις, επρόκειτο για μίαν από τις πιό καταστροφικές εγγενείς παθογένειες της μαρξιστικής-λενινιστικής Κοσμοαντίληψης και Εικόνας του Ανθρώπου. Δηλαδή δεν είναι ένα τυχαίο φαινόμενο, που οι περισσότεροι οπαδοί των άκρων αριστερών και ιδίως των κομμουνιστικών κομμάτων είναι στην πλειονότητά τους καραμπινάτοι τεμπέληδες, οι οποίοι όμως αντικαθιστούν απαραίτητες πράξεις με αέναη και ανέξοδη ψευτοεπαναστατική ρητορική.

Επομένως είναι όλως αυτονόητο να γίνει κάποιος που δεν εργάσθηκε ποτέ στη ζωή του και ούτε καν μπορεί να φαντασθεί, τί είναι δημιουργικότητα και
παραγωγικότητα, σε μία ανεπαρκώς εξελιγμένη  χώρα ακόμη και πρωθυπουργός.

Δημοσιευθέν το 2016 συχνά στην Καθημερινή.

——————————————————–

Αριστεία, Αρετή

Στο γυμνάσιο, στο πανεπιστήμιο και αργότερα και ως πανεπιστημιακός έχω διαπιστώσει ένα άκρως ενδιαφέρον φαινόμενο του ψυχολογικού ισοφαρίσματος :
Οι αποτυχημένοι και μέτριοι υπογράμμιζαν εντόνως τον δήθεν καλό χαρακτήρα και τις δήθεν αρετές τους .

Εννοούμε τις γενικές, αφηρημένες και πρωτίστως ανέξοδες αρετές ή τις συγκεκριμένες, οι οποίες απαιτούν ιδρώτα, αυτοπειθαρχία, επιμονή, υπομονή ,δυναμικότητα εργατικότητα, συστηματικότητα και μεθοδικότητα ; Γενικά πρόκειται στην ουσία περί της κοσμοαντίληψης και της ΕΙΚΟΝΑΣ του ΑΝΘΡΩΠΟΥ ! Το Βήμα (14.2.15)

————————————————-

Ατομο και Αριστεία

Βασική φιλοσοφική γνώση του Δυτικού Κύκλου Πολιτισμού (Δύση) : Ανθρωπος – ΑΤΟΜΟΝ- Πολίτης (citoyen) και Κοινωνία – Κράτος.

Στην Ελλάδα όμως σημειώνεται έλλειψη του σύγχρονου  Ατόμου και του συνειδητού Πολίτου.

Η αριστεία έχει ως απαρχή το Ατομο . Αλλά μεταξύ του ατόμου και της κοινωνίας  υφίσταται γνωσιολογικά και οντολογικά μία διαλεκτική αλληλουχία (αλληλοεπίδραση, αλληλοεξάρτηση).

ιεφιμεριδα, Καθημερινή (25.5.12)

————————————————

Αριστοι και Μέτριοι

Οι άριστοι ενοχλούν τους πολικούς με παρωχημένες αριστερόστροφες αντιλήψεις, τους τεμπέληδες και αποτυχημένους.
Εχω πολλάκις διαπιστώσει σε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, ότι οι μέτριοι θεωρούν τους άριστους ως μία ψυχολογική πρόκληση και επισημαίνουν κάποιες γενικές και ασαφέις “αρετές” (ψυχολογικό ισοφάρισμα) , τις οποιες αυτοί δήθεν έχουν.
Καθημερινή (14.2.15)

Αντίληψη της Πραγματικότητας, Αλήθεια και Ερμηνεία, Θεωρία και Πραγματικότητα

Αντίληψη της Πραγματικότητας, Αλήθεια και Ερμηνεία, Θεωρία και Πραγματικότητα

Προϋποθέσεις για την σωστή αντίληψη της αντικειμενικής πραγματικότητας : α) Επαρκής νοητική ικανότητα. β) Κατάλληλη μεθοδική προσέγγιση.γ) Ξεκαθάρισμα του μυαλού από άχρηστες και επικίνδυνες ιδεοληπτικές αγκυλώσεις (μαρξισμός-λενινισμός, θρησκευτικός σκοταδισμός, , υπερεθνικισμός- ανέξοδος υπερπατριωτισμός) . δ) Σαν πολιτικός να έχει στο μαυλό του το γενικό συμφέρον (Δημόκριτος, Επίκουρος) ή το “κοινόν καλόν” (Αριστοτέλης) και όχι το συμφέρον του κόμματος ή την εξουσιομανία του.
ε) Να κατέχει κοινωνική, εθνική, κρατική, νομική και φορολογική συνείδηση κλπ. Απο ό,τι έχω διαπιστώσει, δεν υπάρχουν στην ελληνική γλώσσα οι έννοιες κρατική, νομική και φορολογική συνείδηση, ενώ στις προηγμένες ευρωπαϊκές γλώσσες είναι αυτές πασίγνωστες. Καθημερινή (22.2.15)

——————————————————

Αλήθεια και ερμηνεία, Κονφούκιος

Σε ό,τι αφορά την αλήθεια, ιδέ ένα κινέζικο ρητό : “Υπαρχουν τρείς αλήθειες : η δική σου, η δική μου και Η ΑΛΗΘΕΙΑ”.
Αυτό σημαίνει αντικειμενική αλήθεια, ενώ η ερμηνεία της είναι υποκειμενική έως βολονταριστική ιδιαιτέρως μέσω του πανίσχυρου τριτοκοσμικού λαϊκισμού με κίνδυνο διαστρέβλωσης.
Ο καθείς ερμηνεύει γεγονότα και φαινόμενα του αντικειμενικού κόσμου κατά το δοκούν και νομίζει ότι καπάρωσε αιωνίως την αλήθεια (π.χ. το ΚΚΕ και η Ορθοδοξία).
Εδώ πρόκειται για την τεθλασμένη αντανάκλαση της πραγματικότητας (Δημόκριτος, Θωρία της αντανάκλασης). Καθημερινή (21.1.15)

——————————————————-

Θεωρίες-Αλήθεια-Πραγματικότητα

Η αξία θεωριών εξαρτάται από την καταλληλότητά τους να συμβάλλουν στην διεύρυνση του επιστημονικού ορίζοντα και στην επίλυση ακόμη και προβλημάτων του βίου.
Δεν είνα τυχαίο που στα κεντρο- και βορειοευρωπαϊκά πανεπιστήμια υπάρχουν έδρες όχι μόνον της γενικής , αλλά και της Πρακτικής Φιλοσοφίας.

Μεταξύ του υλικού κόσμου και του πνεύματος, του υποκειμενικού και του αντικειμενικού ακόμη και στο ζήτημα της αλήθειας υφίστανται ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΕΣ αλληλοεπιδράσεις. Μεταξύ τους δεν σημειώνεται ένα σινικό τείχος.

Ειδικά στα πεδία των κοινωνικών και των πολιτικών επιστημών είναι κριτήριο για την αλήθεια μίας θεωρίας η πράξη.
Η δημοκριτική Θεωρία περί τον αντικατοπτρισμό μπορεί κάλλιστα να ερμηνευθεί και επί τη βάση της Διαλεκτικής και όχι μηχανιστικά.

Το λαμβάνειν υπ όψη (πνευματικό στοιχείο), ότι ο «Υπαρκτός σοσιαλισμός» έχει αποτύχει παταγωδώς σημαίνει ότι η βασική αρχή του Ιστορικού Υλισμού περί της δήθεν νομοτελειακής εξέλιξης της ανθρωπότητας στον Κομμουνισμό είναι εσφαλμένη.
Και όμως στην Ελλαδα εθελελοτυφλούν νεοκομμουνιστές και ανειροπολούν σε βάρος του λαού. Το παράδειγμα αυτό είναι αντικείμενο της Πολιτικής Φιλοσοφίας , η οποία αποτελεί επίσης ειδική φιλοσοφική έδρα.
Καθημερινή (4.6.15)

Προτεσταντισμός- Καλβινισμός, Επιτυχίες, Κέρδος, Αποδοτικότητα. Αποτελεσματικότητα

Προτεσταντισμός – Καλβινισμός, Επιτυχίες, Κέρδος, Αποδοτικότητα, Αποτελεσματικότητα

Οι διεθνώς καθοριστικές επιτυχίες στην οικονομία, στην επιστήμη και πρωτίστως στις κοσμοϊστορικές υψηλές τεχνολογίες, στην διοίκηση, στην παιδεία στον πολιτισμό κτλ. στις προτεσταντικές χώρες έχουν  βαθιές πολιτισμικές και θρησκευτικές  ρίζες και δη
α) το εργασιακό ΕΤΗΟΣ  (Arbeitsethik)  ήδη από τον Μεσαίωνα ως κάτι το θεάρεστο ( Προτεσταντισμός ) και

β) την ΚΑΘΑΓΙΑΣΜΕΝΗ ΑΡΧΗ της ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ( ο επιτυχής , δηλαδή αυτός
που επιτυγχάνει μεγάλο οικονομικό κέρδος, βρίσκεται ήδη στα πρόθυρα του
παραδείσου ) του Καλβινισμού, μίας ιδιαίτερης έκφανσης του Προτεσταντισμού.

Στην ιστορική επιστήμη της προηγμένης Ευρώπης
έχει επικρατήσει η εξής ενδιαφέρουσα άποψη : Ο Προτεσταντισμός στην  Γερμανία
) και ο Καλβινισμός  στην Ολλανδία ( Εμπορικός Καπιταλισμός ) έχουν σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες αποτελέσει τις γενικές βάσεις για την Βιομηχανική Επανάσταση  και την εμπέδωση του  Βιομηχανικού  Καπιταλισμού στην Αγγλία.
.Τα Νέα ( 30.1. 15 )

———————————————————–

Αποδοτικότητα, λειτουργικότητα, “εμονή στο κέρδος” (κάποιος τα απορρίπτει)

Απάντησή μου

α) Είστε αληθώς πεπεισμένος, ότι η λειτουργικότητα και η αποδοτικότητα είναι κάτι το αρνητικό σε μίαν εξελιγμένη κοινωνία; Αναφέρω και άλλα : δυναμικότητα, μεθοδικότητα, συστηματικότητα, οργανοτικότητα και αποτελεσματικότητα καθώς και ανταγωνισμός.

Εχω διαπιστώσει , ότι στην ελληνική γλώσσα λείπουν οι λέξεις, κανώνας της επίτευξης, κανώνας της εργατικότητας, αγάπη στην εργασία, κρατική συνείδηση, νομική συνείδηση κλπ. Το ίδιο ισχύει και για τις γλώσσες άλλων νοτιοευρωπαϊκών λαών (π.χ. Ιταλικά, Ισπανικά και Πορτογαλλικά).

Πρόκειται όμως στην ουσία για ιδιότητες που είναι προϋπόθεση για την επιτυχή λειτουργία μίας κοινωνίας. Αυτονοήτως πρέπει ναεφαρμόζονται και ηθικές αξίες. Δεν εννοώ την αόριστη και ανέξοδη ηθικολογία.

β) Η “εμονή στο κέρδος” αποτελεί συστατικό στοιχείο του παγκοσμίου οικονομικού συστήματος, το οποίο είναι ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ και το οποίο έχει κατατροπώσει τον “Υπαρκτό Σοσιαλισμό”. Ηδη οι αρχαίοι Ρωμαίοι έλεγαν : Salve lucrum : Ζήτω το κέρδος.

Λοιπόν, το κέρδος εμπεριέχει κινητήρια δύναμη για την οικονομική πρόοδο και για τις κοσμοϊστορικές επιτεύξεις των υψηλών τεχνολογιών.

Αλλά ας υπενθυμίσουμε, ότι αυτό το σύστημα είναι στενότατα συνυφασμένο με την αστική Δημοκρατία, το αστικό κράτος του δικαίου, με τις βασικές ελευθερίες , με τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα καθώς και με το κοινωνικό κράτος.

Παρατήρηση : Δεν υπερασπίζομαι τον καπιταλισμό, αλλά δέον να είμαστε ρεαλιστές. Η εποχή των ουτοπικών ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΩΝ πειραμάτων ( Φασισμός, Εθνικοσοσιαλισμός, Σοσιαλισμός-Λενινισμός-Σταλινισμός) έχει παρέλθει εσαεί.

Καθημερινή (17.1.16)

—————————————–

-Ο κ. Λαφαζάνης έχει δηλωσει το εξής προκλητικό : Τέρμα η Τρόϊκα και τα μνημόνια

Διατί αυτή η βιασύνη σε συνδιασμό με πρωτόγονο λεονταρισμό, αδικαιολόγητη προκλητικότητα, αμετροέπεια, παλιμπαιδιστική έπαρση, επαρχιωτισμό ,απερισκεψία και τριτοκοσμικό ανορθολογισμό ;

Δεν έχετε ουδεμίαν ιδέα από τον τρόπο σκέψης των Βορείων Ευρωπαίων, ιδίως των προτεσταντών που όντως διαθέτουν τα χρήματα. Επιθυμείτε την άκρως επικίνδυνη σύγκρουση μεταξύ του οικονομικά ξεβράκωτου Δαβίδ και του υπερπλούσιου Γολιάθ ; Σκοπεύετε να αυτοκτονήσετε ; Σκεφθείτε φανατισμένοι και ανεγκέφαλοι νεολενινιστές και τον ελληνικό λαό όχι μόνον με ψευτοεπαναστατικά λόγια. Τα Νέα ( 28.1.15

—————————————–

Λατινική Αμερική , Διάλεξή μου περί του Προτεσταντισμού

Απο τη διάλεξή μου στα πλαίσια επιμόρφωσης των καθηγητών πανεπιστημίου της κολομβιανής ολιγαρχίας το 1999 :

Οι προτεστάντες (προτεσταντική αρχή της εργατικότητας και καλβινιστική αρχή της επίτευξης) έχουν δημιουργήσει τις ΗΠΑ και οι καθολικοί Ισπανοί (αρχή της ήσσονος προσπάθειας και της φυγοπονίας) έχουν βάλλει τις βάσεις της Νότιας Αμερικής.

Δεν ήξερα, ότι μερικοί καθηγητές καταγόνταν από γνωστές οικογένειες των conquistadores ,γερουσιαστών , υπουργών και Latifundistas.

Βρήκα το μπελά μου, η υπόθεση εφτασε έως τον ανώτατο καρδινάλιο και το Υπουργείο Ανωτάτης Παιδείας, αλλά δε συνέβει τίποτα, γιατί ο υπουργός έχει σπουδάσει και αποκτήσει PhD στην  Yale Univer sity. Ορίστε.

Καθημερινή (30.10.16)

Αρχαίοι Φιλόσοφοι, Βυζάντιο, Αραβες, Δύση

Αρχαίοι Ελληνες Φιλόσοφοι, Βυζάντιο, Αραβες, Δύση

Τα κείμενα πρωτίστως του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη ήταν γνωστά στην Ευρώπη μέσω των λατινικών μεταφράσεων . Στην Ανατολή ήταν γνωστά ήδη στον 5ο αι. (Περσία) και στον 8 αιώνα έχουν μεταφρασθεί στα Αραβικά (Βαγδάτη, Δαμασκός), από τα οποία έχει στην αραβική και κατόπιν στην καθολική Ισπανία συντελεσθεί η μετάφραση στα Λατινικά πολύ πιό νωρίς από την πτώση της Πόλης.

Υστερα από την πτώση της Πόλης έφεραν λόγιοι από την Κωνσταντινουπολη τα έργα των Ελλήνων φιλόσοφων (όχι μόνον του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη) στα ΕΛΛΗΝΙΚΑ.
Σε αυτό έγκειται η συμβολή τους στην Αναγέννηση. Αλλά στην Βόρεια Ιταλία είχαν ωριμάσει οι οικονομικές , πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες για την κοσμοϊστορική αλλαγή. Αρχισε ήδη να διαφαίνεται η ανερχόμενη εμπορική αστική τάξη, η οποία χρειαζόταν νέες ιδέες όχι όπως στον Μεσαίωνα στα μοναστήρια και στις θεολογικές σχολές.
Για τους ενδιαφερόμενους Ιδέ στο Μπλογκ μου μελέτες περί του αντικειμένου, αλλά εκτενώς και περί του Βυζαντίου χωρίς ακρότητες και υπερβολές. Καθημερινή ( 8.3.15)

Ανθρώπινα Δικαιώματα, Υποκειμενικά (Ατομικά), Αντικειμενικά

Ανθρώπινα Δικαιωματα,Υποκειμενικά (Ατομικά), “Αντικειμενικά”

Υπάρχουν περί αυτών των ζητημάτων ολόκληρες θεωρίες στα πλαίσια της Φιλοσοφίας του Δικαίου και των Πολιτικών επιστημών.

Προ της Γαλλικής Επανάστασης (1789) έχει χρησιμοποιήσει η ανερχόμενη αστική τάξη μόνον την έκφραση “Droits de l Homme ( «Δικαιώματα του ανθρώπου»). Αυτό σημαίνει, ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι έμφυτα σε κάθε άνθρωπο ( φύσει δίκαιον: ius naturae, ius naturalis : φυσικό δίκαιο) και είναι απεριόριστα.

Αλλά ύστερα από την επανάσταση και την εμπέδωση της εξουσίας της αστικής τάξης έχει αυτή αντικατασταθεί με την έκφραση “Droits du Citoyen ” ( «Δικαιώματα του πολίτου) που σημαίνει, ότι αυτά είναι διατυπωμένα στο σύνταγμα ως  νομική βάση του αστικού πολιτικού συστήματος και μπορούν με νόμους να περιορισθούν. Το σύνταγμα πάλι είναι η συγκεκριμένη νομική έκφραση του «volonte generale“ (γενική βούληση, εννοείται του λαού).
Στις διεθνείς συνθήκες χρησιμοποιείται η έκφραση „human rights“ («ανθρώπινα δικαιώματα»), τα οποία όμως είναι μόνον εν μέρει απόλυτα.

Στα δημοκρατικά καθεστώτατα δικαιώματα του πολίτου είναι αυτονόητα και ατομικά ή υποκειμενικά (άτομο ίσον υποκείμενο ως φορεάς δικαιωμάτων και υποχρεώσεων ) και σε περίπτωση δυσκολιών έχει ο πολίτης το δικαίωμα να αποτανθεί στο συνταγματικό δικαστήριο.

Στις χώρες του πάλαι τότε “Υπαρκτού Σοσιαλισμού “  η χρησιμοποίηση της εκφρασης “υποκειμενικά” ή “ατομικά δικαιώματα” ήταν σχεδόν απαγορευμένη . Ακόμη και σήμερα συλλαμβάνονται ως εχθροί του συστήματος στην Κίνα αυτοί που απαιτούν τέτοια δικαιώματα.

Στα δικτατορικά και ολοκληρωτικά καθεστώτα , τα οποία φυσικά δεν εκφράζουν την πολιτική βούληση του λαού, διατυπώνονται μερικά δικαιώματα σύμφωνα με τις πολιτικές αντιλήψεις του δικτάτορα ή του ολοκληρωτικού συστήματος , αλλά αυτά περιορίζονται πολύ μέσω ειδικών διατάξεων και πέραν τούτου δεν υπάρχει ένα συνταγματικό δικαστήριο, στο οποίο θα μπορούσε να αποτανθεί ο συγκεκριμένος πολίτης. Τα δικαιώματα κατέχουν αντικειμενικό χαρακτήρα ( επιστημονικός όρος), γιατί προέρχονται έξωθεν ως «δώρο». Τέτοια «δικαιώματα» υπήρχαν στην Μέση Ανατολή ήδη προ 4 χιλιάδων ετών !

Αυτό ισχύει για όλα τα δικαιώματα και τις ελευθερίες όπως π.χ. για την ελεύθερη έκφραση της γνώμης , για την ελευθερία της συνείδησης, την ελευθερία των συνδικάτων κτλ.  Καθημερινή (22.3.15).

———————————————————————————————————-

Στα ευνομούμενα κράτη αυτές οι συμβάσεις αποτελούν βάση καθώς και υπό ορισμένες συνθήκες εργαλείο της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής ( π.χ. επί δεκαετίες η Δύση έναντι της Σοβιετικής Ενωσης , εν μέρει και τώρα ένατντι της Κίνας, της Ρωσίας, της Τουρκίας και του Ιράν. Τότε και τώρα γίνεται λόγος για επεμβάσεις της Δύσης στις εσωτερικές υποθέσεις . των προαναφερθέντων χωρών.

Ηδη στο στάδιο της επεξεργασίας των συμβάσεων λαμβάνει χώραν μία σύγκρουση, τελικά μία σύγκλιση των πολτικών συμφερόντων καθώς και των πολιτικών βουλήσεων των ενδιαφερομένων κρατών. Καθημερινή (25.5.18)

——————————————————————————————————-

«Λαϊκό δικαίωμα» ;μεγάλο λάθος

 

Η αριστεροστρεφής ορολογία εκφράζει άγνοια, υπεrεξυπνάδα, βουλησιαρχία και μεγίστη ρηχότητα  και αντιτίθεται σε βασικές διεθνείς συμβάσεις  γύρω από τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες και ιδιαιτέρως στα κάτωθι καθοριστικά διεθνή ντοκουμέντα :

 

-Universal Declaration of Human Rights, Déclaration universelle des droits de l’homme , Οικουμενική Διακήρυξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (1948)

-International Covenant on Civil and Political Rights , pacte international relatif aux droits civils et politiques, Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα

-International Covenant on Economic, Social and Cultural

Rights , pacte  international relatif aux droits économiques, sociaux et

culturels,  Διεθνές Σύμφωνο για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δικαιώματα

 

Αυτά τα κοσμοϊστορικά ντοκουμέντα βασίζονται στον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό και ιδιαιτέρως στην ΑΤΟΜΟΚΕΝΤΡΙΚΗ κοσμοαντίληψη .Γι αυτό χρησιμοποιούνται οι ανάλογες  εκφράσεις : στα Αγγλικά : every human, everyone, anyone και στα Γαλλικά : chacun, toute personne, tout individu κι στα Ελληνικά, καθείς, κάθε άτομο, κάθε πρόσωπο.

Συμπέρασμα : Πρόκειται για ΑΤΟΜΙΚΟ δικαίωμα ασφάλειας και όχι για ένα φαντασιακό “λαϊκό” Δικαίωμα. Καθημερινή ( 31.8.18)

Συνειδητοποίηση, Πολιτική, Κοινωνική

Συνειδητοποίηση, Πολιτική, Κοινωνική

Η πολιτική και κοινωνική συνειδητοποίηση προϋποθέτει πολλά πράγματα :
α) Μία πλατειά σύγχρονη μόρφωση που δεν είναι αποκλειστικά ελληνοκεντρική, ούτε μόνον ευρωποκεντρική , αλλά στην εποχή της παγκοσμιοποίησης διεθνής. Ειδάλλως δεν είναι ο πολίτης σε θέση να κατανοήσει τις διεθνείς διαστάσεις της λειτουργίας του κράτους του (Ιδέ εδώ στο στο Μπλογκ μου το άρθρο « Γενική και εγκυκλοπαιδική μόρφωση, παιδεία, παγκοσμιοποίηση). Η εποχή της υπερεθνικιστικής ομφαλοσκόπησης έχει παρέλθει εσαεί.
β) Μία λογική σκέψη που στην Ελλάδα σημαίνει πρωτίστως μία σκέψη χωρίς πολυποίκιλες παρωπίδες σαν αποτέλεσμα ιδεολογικής και πολιτικής (λαϊκισμός) πλύσης εγκεφάλου. Απλά : 1 και 1 κάνουν δύο. Αλλά στην άκρα Αριστερά κάνουν δέκα και στην άκρα δεξιά 100. Πρόκειται για το γνωστότατο φαινόμενο του νεοελληνικού σουρεαλισμού αλλά πολλαπλασιασμένο.

γ) Μία κριτική σκέψη, η οποία είναι στην ελληνική παράδοση σπάνια. Οι περισσότεροι πολίτες έχουν σαν αφετηρία των πολιτικών επιλογών αποκλειστικά το ιδιωτικό τους συμφέρον, ενώ το «συμφέρον του συνόλου» (Δημόκριτος) ή το «κοινόν καλόν» (Αριστοτέλης) είναι σχεδόν άγνωστο (Ιδέ εδώ στο Μπλογκ μου μου το άρθρο «Περί της κριτικής σκέψης»).

Λείπουν αυτές οι προϋποθέσεις, τότε δεν μπορεί να γίνει λόγος για συνειδητοποίηση , ούτως ή άλλως όχι για «ακαταμάχητη δυναμική των συνειδητοποιήσεων». Γενικά πρόκειται για βασικά ζητήματα παιδείας και μόρφωσης.
Παρόμοια προβλήματα υπάρχουν και στις ευρωπαϊκές χώρες, όπου οι πολίτες διαθέτουν γενικά μίαν ανώτερη και ποιό σύγχρονη μόρφωση. Λύση του προβλήματος : εκσυγχρονισμός και εξευρωπαϊσμός όλης της παιδείας. Καθημερινή (2015, 2017

ΟΗΕ, Υποχρεώσεις των Μελών, Γερμανία

ΟΗΕ, Υποχρεώσεις των Μελών, Γερμανία

Υπάρχει και μία σοβαρή θέαση, η οποία στηρίζεται σε γνώσεις και σε λογική σκέψη :
1.Οταν επιθυμεί ένα κράτος να γίνει μέλος του ΟΗΕ, εξεταζει ο Οργανισμός πρωτίστως δύο πράγματα :
α) Αξιολογείται το ενδιαφερόμενο κράτος σαν ειρηνικό ;
β ) Είναι σε θέση να εκπληρώσει τις πολυποίκιλες υποχρεώσεις, οι οποίες απορρέουν από τον Χάρτη του ΟΗΕ ; Δηλαδή είναι σε θέση, να συμβάλλει στην διασφάλιση της παγκοσμίου ειρήνης και στην επικράτηση της διεθνούς ασφάλειας ; Πιό συγκεκριμένα : Πρόκειται για περιπτώσεις των κατάλληλων και απαραίτητων μέτρων σύμφωνα με το Κεφάλαιο VII (7ο) του Χάρτη του διεθνούς Οργανισμού, στο οποίο γίνεται λόγος και για μέτρα στρατιωτικού χαρακτήρα.
Κοντολογίς : Η Γερμανία είναι υποχρεωμένη να συμμετάσχει όχι μόνον σε πολιτικές, διπλωματικές και οικονομικές ενέργειες αλλά και σε στρατιωτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ που είναι απαραίτητες σύμφωνα με το καταστατικό του. Πέραν τούτου έχει και το δικαίωμα συμμετοχής σε τέτοιες ενέργειες του ΟΗΕ.
Το 1973 έχει εκ μέρους του Οργανισμού διαπιστωθεί, ότι τα τότε δύο γερμανικά κράτη εκπληρώνουν τις προανεφερθείσες προϋποθέσεις και έτσι κατόρθωσαν να γίνουν μέλη του ΟΗΕ.

2. Υστερα από την συγκρότηση του ενιαίου γερμανικού κράτους , έχουν άλλα κράτη εκφράσει πολλάκις την επιθυμία έναντι της Γερμανίας να δραστηριοποιηθεί στις διεθνείς σχέσεις. Οι Γερμανοί πολιτικοί είχαν όμως λόγω του γνωστού παρελθόντως ενδοιασμούς, έως ότου έχει συμβεί κάτι το εκπληκτικό : Οχι το συντηρητικό Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα, αλλά η κυβέρνηση του «Μικρού Συνασπισμού ( Σοσιαλδημοκράτες συν Πράσινοι) και δη ο τότε καγκελάριος G. Schröder και ο υπουργός των εξωτερικών J. Fischer ήταν οι πρώτοι Γερμανοι πολιτικοί , οι οποίοι πρότειναν έναν επαναπροσδιορισμό της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής, επιδιώκοντας μίαν εξωτερική πολιτική πλέον σαν κανονικό κράτος στις διεθνείς σχέσεις. Εν ολίγοις : Η άποψη του Προέδρου του γερμανικού κράτους J. Gauck έχει συγκεκριμενοποιήσει, αν και πιό ήπια, τα ήδη διατυπωθέντα.

3. Γενικά το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο καθώς και συγκεκριμένα ο Χάρτης του ΟΗΕ προβλέπουν σε μερικές περιπτώσεις την άσκηση ακόμη και βίας με στρατιωτικά μέσα, όταν υπάρχουν οι απαραίτητες νομικές προϋποθέσεις.
Αγαπητοί αναγνώστες, όπως μπορείτε εύκολα να διαπιστώσετε, μεταξύ της γενικής πολιτικής ή και δημοσιογραφικής τοποθέτησης από το ένα μέρος και της νηφάλιας εκλαϊκευμένης ( διατυπωμένη από επιστημονικά καταρτισμένο, αλλά απλά για να την καταλαβαίνουν και μη επιστήμονες) επιστημονικής τοποθέτησης από το άλλο μέρος υφίσταται μία τεράστια και λίαν ουσιώδης και καθοριστική διαφορά. Chacun a sa place : Ο καθένας στον τόπο (κλάδο) του.
Δημοσιευθέν σαν σχόλιο στο άρθρο του Γ. Μαλούχου «Οι Γερμανοί στα όπλα» , Το Βήμα, (17.6.14 ).

Ναοί Μεγάλοι, ΜΕΓΑΛΟΜΑΝΙΑ

Μεγάλοι Ναοί,
Μεγαλομανία βαλακανομεσοανατολίτικου τύπου

κ. Κοκκόλη, έχετε γράψει πάλι ένα σφαιρικό και λίαν πετυχημένο άρθρο.Το φαινόμενο της μεγαλομανίας σχεδόν όλων των μεγάλων θρησκειών με έχει απασχολείσει πολλές φορές και από πολλού, ιδίως όταν στις αρχές των 60χρονων του περασμένου αιώνα άρχισε στα πλαίσια της ανώτερης εγκυκλοπαιδικής μόρφωσης μία εντατική συγκριτική ενασχόληση με τις μεγάλλες θρησκείες του κόσμου.

Παράπλευρα έχει βαθμιαία τεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και το φαινόμενο του ναού ( εκκλησία, τέμενος, συναγωγή, τσαμί, παγώδα κοκ.). Έχω διαπιστώσει, ότι οι παγκόσμιες θρησκείες διακατέχονται από την φιλοδοξία να οικοδομούν τεράστιους ναούς. Έχω διερωτηθεί, ποιές είναι άραγε οι κύριες αιτίες γαι το φαινόμενο αυτό.

Με βοήθησε πολύ η άποψη του γερμανού φιλόσοφου Hegel,ο οποίος θεωρείται ως διάδοχος του αθάνατου Αριστοτέλη, ότι τα συμφέροντα είναι η κινητήρια δύναμη των ενεργειών των ανθρώπων και των εθνών. Μόνον η πίστη δεν δικαιολογεί τέτοια μεγαλομανία. Το συμφέρον ( όφελος ) των αρχόντων ( βασιλείς, αυτοκράτορες κοκ. ) , οι κάστες των ιερέων και κοινωνικές τάξεις έκαναν την θρησκεία και τους μεγάλους ναούς εργαλείο για να πραγματοποιήσουν τα διάφορα συμφέροντά τους.

Οι πρώτοι τεράστιοι ναοί π.χ. έχουν οικοδομηθεί στην αρχαία Αίγυπτο, όπου ο Φαραώ ήταν ή υιός του θεού, ή έπαιζε ο ίδιος τον ρόλο του θεού. Η θρησκεία και οι ναοί ήταν η βάση της κοινωνικής ισχύος του εκάστοτε ιερατείου. Κάτι το παρόμοιο έχει συντελεσθεί και στην Μεσοποταμία, αργότερα στην Μέση Ανατολή ( Ιουδαϊσμός, Ισλάμ ) στις Ινδίες ( Ινδουϊσμός ), στην Άπω Ανατολή, στην Νοτιοανατολική Ασία ( Βουδδισμός ) και στον Χριστιανισμό. Πρόκειται για ένα κοινό γνώρισμα των παγκοσμίων θρησκειών.

Υπάρχει και μία θρησκοψυχολογική πτυχή του θέματος : Όσο πιό μεγάλος είναι ο ναός, τόσο πιό μικρός αισθάνεται ο πιστός τον εαυτό του. Σε όλες της θρησκείες δεν χρειάζεται κανονικά ο πιστός μεγάλους ναούς για να προσευχηθεί στον θεό του. Η οικοδόμηση επιβλητικών ναών άρχισε στην μεταπολεμική εποχή σε μερικά ισλαμικά κράτη. Πρωτοπόροι ήταν η Λυβίη και το Μαρόκκο. Ο Καντάφι επιδιώκοντας να αναλάβει την ηγεσία του αραβικού κόσμου έχει οικοδομήσει μεγάλους ναούς σε χώρες της Κεντρικής και της Δυτικής Αφρικής. Ο βασιλιάς του Μαρόκκου έκανε το ίδιο στη χώρα του με άλλο πολιτικό σκοπό : Ηθελε να δείξει στο λαό του ότι είναι καλός μουσουλμάνος και επομένως πρέπει να καταπολεμήσει τους φανατικούς, οι οποίοι απειλούσαν την εξουσία του. Εχει ως τώρα επιτυχία.

Αλλά γιατί χτίζονται στην φτωχή Ελλάδα τώρα μεγάλοι ναοί ; Όταν το 1995 είδα στην Αίγινα ένα τεράστιο  ναό τρόμαξα. Η παρούσα ξένη συνάδελφος μου είπε , ότι με τα χρήματα αυτά θα μπορούσαν οι Έλληνες να χτίσουν ολόκληρο πανεπιστήμιο. Αναγκάστηκα να ζητήσω πληροφορίες από τον παριστάμενο ιερέα, αλλά αυτός αντέδρασε εξοργισμένος και είπε μεταξύ άλλων, να ασχολούνται οι άπιστοι ξένοι με τα δικά τους προβλήματα και εκτός τούτου η μεγάλη εκκλησία είναι ένδειξη της επίσης μεγάλης πίστης !

Κατά τη γνώμη μου υφίστανται γι αυτό το πολύ δυσάρεστο φαινόμενο οι εξής λόγοι : α) Ενδυνάμωση της θέσης των κληρικών στην κοινωνία.
β)Αντίδραση στην βαθμιαία εξάπλωση του Ισλάμ σε όλον τον κόσμο, όπου χτίζονται μεγάλα τσαμιά ( π.χ. στη Ρώμη το μεγαλύτερο τσαμί έξω από τον ισλαμικό κόσμο ! ).
γ) Στα παρελθόντα τριάντα χρόνια έχει εξαπλωθεί σε όλη την Ελλάδα η μεγαλομανία ( βίλες σαν ανάκτορα, μεγάλα αυτοκίνητα, μεγάλα ιδιωτικά πλοία, αλλά και τρομερά μεγάλη αρπαχτή και η διαφθορά ).
δ) Οι Νεοέλληνες έχουν στην πλειοψηφία τους τη γνωστή νοοτροπία του “Βλαχοδήμαρχου”.
ε) Ιδιαιτέρως οι νεόπλουτοι διακατέχονται με δυνατή ροπή στη μεγαλομανία και στον ναρκισσισμό. Επιθυμούν οπωσδήποτε να μπουν και αυτοί στην ιστορία της χώρας. Τον 19ο αι. έχουν ανακηρυχθεί μερικοί σε ευεργέτες του γένους, πράγμα που είναι σωστό. Όποιος όμως οικοδομεί μίαν επιβλητική εκκλησία μπορεί να ανακηρυχθεί από τον Οικουμενικό Πατριάρχη και σε “Ευπατρίδη”!
ζ) Ενα από τα καθοριστικά χαρακτηριστικά στοιχεία της νοοτροπίας των Νεοελλήνων είναι η ενασχόληση με το περελθόν λίγο και με το παρόν όχι δυστυχώς ως προετοιμασία του μέλλοντος, το οποίο δεν παίζει κανένα ρόλο, εκτός εάν πρόκειται για την Δευτέρα Παρουσία ( Ιδέ και Στέλιος Ράμφος, Ο Καημός του ενός). iefimerida ( 19. 7. 12 )

Προφητεία, Αποκάλυψη, Μυθολογία, Ποίηση, Καταστροφολογία, Φουτουρολογία, Προγνωστικοτητα

Προφητεία, Αποκάλυψη, Μυθολογία, Ποίηση, Καταστροφολογία, Φουτουρολογία, Προγνωστικοτητα

Η σοβαρή ενσχόληση με πολύπλοκα και πολυσύνθετα φαινόμενα και γενικά αντικείμενα δέον να στηρίζεται στην κατάλληλη προσέγγιση, η οποία προϋποθέτει αναμφιβόλως γνώσεις περί της Μεθοδολογίας των επιστημονικών ερευνών, ακόμη και όταν πρόκειται για συγκεκριμένα επίκαιρα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα.

Με μεγάλη έκπληξη διαπιστώνω από τότε που άρχισα να δημοσιεύω σχόλια στον ελληνικό ηλεκτρονικό τύπο (Μάρτιος 2012), ότι σε σπάνιες περιπτώσεις εφαρμόζονται οι κανόνες της Μεθοδολογίας.Υπερτερούν οι ιδεοληψίες, ο ολέθριος νεοελληνικός σουρεαλισμός, ο υπερεξυπνακισμός, ο γνωστότατος πρωτόγονος τριτοκοσμικός λαϊκισμός, ένας φθηνός υπερσυναισθηματισμός, μία στην προηγμένη Ευρώπη αδιανόητη επιπολαιότητα, ο πατριδοκαπηλικός και όλως ανέξοδος υπερπατριωτισμός.

Ελάχιστοι δημοσιογράφοι και αναγνώστες είναι διατεθημένοι και σε θέση να κάνουν λογικό, νηφάλιο, ουσιώδη και εμπεριστατωμένο διάλογο.Το κακό έγκειται, στο ό,τι εδώ δεν πρόκειται για τυχαία φαινόμενα, αλλά σε γενικές γραμμές για διαχρονικές εγγενείς παθογένειες, οι οποίες είναι στενότατα συνυφασμένες με μία σχετικά χαμηλή όχι ευρωπαϊκή αλλά βαλκανοανατολίτικη παιδεία.

Ετσι δεν είνα τυχαίο, ότι λαμβάνει χώραν μία μεγάλη σύγχιση διαφορετικών εννοιών , οι οποίες κανονικά έχουν ως επί το πλείστον ένα συγκεκριμένο, καθορισμένο και διεθνώς αναγνωρισμένο περιεχόμενο. Σε ό,τι αφορά το θέμα μας αναφέρουμε τις έννοιες που μας ενδιαφέρουν : Προφητεία, Αποκάλυψη, Μυθολογία, Ποίηση, Μυστικισμό, Παράνοια, καταστροφολογία και Φουτουρολογία-Προγνωστικότητα. Παρακάτω θα εστιάσουμε μερικές από αυτές τις έννοιες στο επίκεντρο της ενασχόλησης με σκοπό την εξεύρεση των καθοριστικών χαρακτηριστικών τους.

ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ

Προφητεία είναι μία εφεύρεση και ικανότητα ήδη των σαμάνων. Στην αρχαία Ελλάδα είχε τη σημασία της εξαγγελλίας και της ερμηνείας του θεϊκού η του μελλοντικού. Ο προφήτης έπαιζε το ρόλο του διαμεσολαβητού μεταξύ των θεών και των ανθρώπων, οι οποίοι αποτείνονταν σε ένα μαντείο για να μάθουν τα περί του μέλλοντός των.Το προφητεύειν ή προειδείν ήταν συνδεδεδεμένο με έκσταση, με οράματα και πρωτίστως με αποκάλυψη ( Ιδέ J. Irmscher (Edit.), Lexikon der Antike, Leipzig, 1987, S. 473 και E. Hennecke (Edit.), Apokryphe Apokalypsen , Wiesbaden , 2005, S.11).

Ένώ όμως η αρχαία Ελλάς έχει εξελιχθεί σε γενέτειρα του Λόγου,  το αρχαίο Ισραήλ ήταν κέντρο της προφητείας και των πολυάριθμων προφητών (nabi, chozäh), οι οποίοι πολλές φορές έχουν συγκρουσθεί με την εκάστοτε άρχουσα τάξη και γενικά με το κοσμικό κράτος (J.Maier, Judentum von A-Z, Glauben, Geschichte, Kultur, Erftstadt, 2001, S. 330/332 ). Αυτοί έχουν συνήθως αναλάβει την πρωτοβουλία να κάνουν τις εξαγγελλίες των.

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

Αιτίες για την εμφάνιση του φαινομένου της Αποκάλυψης : Η ιδεολογική ρίζα της Αποκάλυψης εστιάζεται σε γενικές γραμμές στην τελεολογική αντίληψη περί της ιστορίας στο αρχαίο Ισραήλ μεν, αλλά οι Εβραίοι έχουν παραλάβει σημαντικά στοιχεία ανώτερων πολιτισμών και θρησκειών, π.χ. την ουσία της περσικής σωτηριολογίας και την αντίληψη των Βαβυλωνίων περί των επτά (7) Αιώνων της ανθρωπότητας. Από την ελληνιστική – ρωμαϊκή λογοτεχνία περί του μαντείου («Σιβυλλινικά Βιβλία»), παρέλαβαν τα περί κάποιας μυθικής προσωπικότητας από το εξιδανικευμένο παρελθόν, η οποία πραγματοποιεί την Αποκάλυψη, δηλαδή αυτό δεν το κάνει ο συγγραφέας του κειμένου.

Το αποτέλεσμα ήταν ολόκληρα βιβλία με Αποκαλύψεις ( Ιδέ C.Andresen et alt. (Edit.), Lexikon der Alten Welt, 3 Tom. , εδώ Τοm.1, S.206. Ενδιαφερουσα πληροφορία : Στην συγγραφή αυτού του Standart-Λεξικού ( πάνω από τρεις χιλιάδες σελίδες ) έχουν συμβάλλει 236 ειδικοί επιστήμονες απο όλες τις γερμανόφωνες χώρες. Αυτό είναι επιστημονική  εμβρίθεια, άγνωστη στα Βαλκάνια ).

Προ της εμφάνισης των πρώτων βιβλίων της Αποκάλυψης (Δανιήλ και Ενοχ)  η διεθνής πολιτική κατάσταση των Εβραίων ήταν άκρως απελπιστική. Αρχισε ήδη η πολιτιστική και η στρατιωτική σύγκρουση με τους Ελληνες κατακτητές (Αντίοχος 4ος ο Επιφάνης ). Οι Εβραίοι διανοούμενοι προτιμούσαν να μιλούν Ελληνικά και ήταν στην πλειοψηφία τους οπαδοί της στωϊκής φιλοσοφίας, από την οποία  ο Χριστιανισμός έχει παραλάβει την αλληλοαγάπη των ανθρώπων (Ιδέ στο Μπλογκ μου »Αγάπη προς αλλήλους, Ελληνες Στωϊκοί και Κινέζοι Φιλόσοφοι»(. Πολλοί ιθύνοντες Εβραίοι έχουν διαπιστώσει μεγάλους κινδύνους, όπως ίσως την απώλεια της θρησκευτικής και εθνοτικής τους ταυτότητας. Οι θεοσεβείς (chasidim), μάλλον θρησκόληπτοι, φανταζόταν το επερχόμενο τέλος του κόσμου.

Μεθοδικά έχουν αναφέρει στις πρώτες αποκαλύψεις τη νομοτελειακή κατάπτωση κραταιών βασιλείων και αυτοκρατοριών σύμφωνα με το «χρονοδιάγραμμα του Θεού» και κατέληγαν στο συμπέρασμα, ότι η ιστορία τελειώνει, αλλά κατόπιν θα ΑΝΑΣΤΗΘΕΙ  (Νεκρανάσταση) και θα θριαμβεύσει το Ισραήλ ! Και το βιβλίο του προφήτη Ησαϊα βρίθει από φαντασίες, εκστατικά όνειρα και συμβολισμούς με άγγελους, τέρατα, ζώα και σατανάδες (Ιδέ εκτενέστατα το διεθνώς φημισμένο Standard – έργο (4 Τόμοι) του Ρουμανογάλλου κορυφαίου ιστορικού των θρησκευτικών ιδεών M. Iliade , Histoire des croyances et idees religieuses, Paris1978, 1992, Cap. 25 ).

Από την πιό γνωστή Αποκάλυψη του «Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου» θα αναφέρω μερικά άκρως χαρακτηριστικά παραδείγματα των εκστατικών οραμάτων του : «Και είδον και ήκουσα ένα άγγελον πετώμενον εις το μεσουράνημα, όστις έλεγε μετά φωνής μεγάλης, Ουαί, ουαί, ουαί εις τους κατοικούντες επί της γης, δια τας λοιπάς φωνάς της σάλπιγγος των τριών αγγέλων των μελόντων να σαλπίσωσι» (ΚΕΦ. Η,13). Αλλο τεμάχιο: »Και ήκουσα φωνήν μεγάλην εκ του ναού λέγουσαν προς τους επτά αγγέλους, Υπάγετε και εκχέατε εις την γην τας φιάλας του θυμού του Θεού… Και ο έκτος άγγελος εξέχεε την φιάλην αυτού επί τον παταμόν τον μέγαν Ευφράτην και εξηράνθη το ύδωρ αυτού, δια να ετοιμασθη ή οδός των βασιλέων των από ανατολών ηλίου». » (ΚΕΦ.ιε,1,12).»

Και τώρα το αποκορύφωμα, πολύ επίκαιρο : «…και είδον γυναίκα καθημένην επί θηρίον κόκκινον, γέμον ονομάτων βλασφημίας, έχον κεφαλάς επτά και κέρατα δέκα….Και επί το μέτωπον αυτής ήτο όνομα γεγραμμένων, Μυστήριον, Βαβυλών η μεγάλη, η μήτηρ των πορνών και των βδελυγμάτων της γης. Και είδον την γυναίκα μεθύουσαν εκ του αίματος των αγίων , και εκ του αίματος των μαρτύρων του Ιησού… «(ΚΕΦ.ιζ, 3-6).

Οι συγγραφείς των Αποκαλύψεων ήταν ευφυέστατοι. Σκοπίμως επέστρεψαν αν στο παρελθόν και ανέφεραν γεγονότα, τα οποία έχουν συμβεί στο απώτερο παρελθόν με σκοπό να δώσουν στους κατατρομαγμένους Εβραίους παρηγοριά και θάρρος. Και όμως, στο μάθημα των θρησκευτικών στο Γυμνάσιο μας τα δίδαξαν έτσι, ώστε έχει σε εμάς δημιουργηθεί η εντύπωση, ότι οι προφήτες έχουν προειδεί την καταστροφή τεσσάρων βασιλείων και αυτοκρατοριών. Αλλά ανεξάρτητα από το μυστικιστικό και μυθολογικό χαρακτήρα της η Αποκάλυψη αποτελεί ένα αξιόλογο λογοτεχνικό δημιούργημα ιδιαιτέρου είδους.

ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΟΛΟΓΙΑ

Οι συγγραφείς των Αποκαλύψεων ήταν ίσως οι πρώτοι καταστροφολόγοι του κόσμου. Αλλά το σχεδόν απίστευτο έγκειται στο ό,τι Αμερικανοεβραίοι οικονομολόγοι ή και μεγαλοεπενδυτές (Krugman, Rubini, Soros ) παίζουν όπως φαίνεται ευχαρίστως τον ρόλο του καταστροφολόγου, διατυπώνοντας επανειλημμένως στα ΜΜΕ την άποψη με τεράστια αυτοπεποίθηση, ότι σε λίγο καταρρέει το Ευρώ και διαλύεται η ΕΕ και άλλα χαρίεντα και παράξενα. Ο Rubini έφθασε στο σημείο να οριστικοποιεί (έτος, μήνα) την επαλήθευση των ψευτοπροφητειών του. Με αυτούς έχουμε ασχοληθεί ήδη το 2012 και κατόπιν ( Ιδέ στο Μπλογκ μου τα άρθρα «Ρουμπινί, Ο μέγας καταστροφολόγος», «Τζωρτζ Σόρος, Ο Ψευτοπροφήτης», »Paul Kugman, Νομπελίστας»(.

ΦΟΥΤΟΥΡΟΛΟΓΙΑ, ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΟΤΗΤΑ

Ουδεμία σχέση υφίσταται με προφητείες και αποκαλύψεις, γιατί πρόκειται για επιστήμες, οι οποίες έχουν μεν εμφανισθεί ως τέτοιες ύστερα από τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά ήδη τον 19ο αι. μερικοί επιστήμονες ήταν σε θέση να προβλέψουν κοσμοϊστορικά γεγονότα, όπως τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο και το παγκόσμιο περιβαλλοντικό πρόβλημα.Ας υπενθυμίσουμε, ότι ο γνωστός Γάλλος συγγραφέας Jules Verne έχει προειδεί μερικές εξελίξεις των φυσικών επιστημών φυσικά επί τη βάση των μεγάλων επιτεύξεων των φυσικών και τεχνικών επιστημών της εποχής του.

Σε μερικές επιστήμες είναι σχετικά εφικτό να γίνουν προβλέψεις, αλλά αυτό προϋποθέτει χρονοβόρα συστηματική και μεθοδική προετοιμασία του είδους των ΒΑΣΙΚΩΝ επιστημονικών ερευνών με το απαραίτητο ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο από ειδικούς επιστήμονες ερευνητές.

δημοσιευθέν συχνά στην Καθημερινή (2015, 2016, 2017)

Αποφθέγματα, Ξένα, Ερμηνεία, Παλιμπαιδιστική Τσιτατολογία, Ηράκλειτος

Αποφθέγματα, Ξένα, Ερμηνεία, Παλιμπαιδιστική Τσιτατολογία, Ηράκλειτος

Η αποκωδικοποίηση σημαντικών μάλλον φιλοσοφικών αποφθεγμάτων είναι για έναν μη ειδικό πολύ δύσκολη .
.Chacun a sa place (γαλλικό): προφορά : σακάν α σαν πλας, μετάφραση : ο καθείς στη θέση του, σημασία : ο καθείς στον κλάδο ή στο επάγγελμά του.
.Chacun a sa facon (γαλλικό ) : προφ. : σακάν α σον φασόν, μετάφρ. : ο καθείς σύμφωνα με το γούστο του, σημ. : ο καθείς σύμφωνα με τον τρόπο ή με την πεποίθησή του. Το είπε ο πρώην πρώσος βασιλεύς Friedrich der Große και εννοούσε την ανεξιθρησκεία.Ο καθείς ήταν ελεύθερος να αποφασίσει για τον προτεσταντισμό ή για τον καθολικισμό. Εν τω μεταξύ εφαρμόζεται το απόφθεγμα και σε άλλες περιπτώσεις, όπως στην εφημερίδα : Κάθε σχολιαστής αποφασίζει, αν γράψει επιπόλαια και ρηχά ή συγκροτημένα.
.Cui bono (λατινικό) : προφ.: κουί μπόνο ?, μεταφρ. : για ποιόν είναι (αυτό) καλό ; σημ. : ποιόν ωφελεί ή ποιόν εξυπηρετεί (αυτό) συνήθως σε περιπτώσεις που αμολά κανείς μία περιτή ή ακατανόητη κοτσάνα ( π.χ. η κ. Ρεπούση ) .
.Suum cuique tribuere (λατινικό) : προφ. : σούουμ κουίκβε τριμπουέρε, μετάφραση : στον καθένα ό,τι δικαιούται, σημ. : να δώσεις στον καθένα ό ,τι ανταποκρίνεται σε αυτόν ή ό,τι του αξίζει. Στα λατινικά κατάγεται μεν από τον Ρωμαίο νομικό επιστήμονα Ulpianus , αλλά το είπε για πρώτη φορά ο Πλάτων και σχεδόν την ίδια εποχή και ο Κονφούκιος στην Κίνα ! Πρόκειται για την ανώτερη μορφή της δικαιοσύνης. Αλλά δυστυχώς οι γερμανοί εθνικοσοσιαλιστές το έχουν εφαρμόσει απάνθρωπα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και ειδικά στο Buchenwald : «Jedem das seine» , γραμμένο με τεράστια γράμματα στην είσοδο του Στρατοπέδου Συγκεντρώσεως του Buchenwald, όπου εξολόθρευαν τους Εβραίους. Πρέπει κανονικά να ισχύει πάντα το γνωστό ρητό των αρχαίων ημών « Γηράσκω αεί διδασκόμενος ! Το Βήμα

—————————————————

Ηράκλειτος, Τσιτατολογία

Απάντηση και σύντομες παρατηρήσεις, γιατί έχω εδώ στην σελίδα του κ.Τάκη Θοδωρόπουλου (Καθημερινή) ήδη δημοσιεύσει ολόκληρη μελέτη. Διευκρίνιση : Το σχόλιο προορίζεται για κάθε ανεγκέφαλο και παλιμπαιδιστή ξιτατολόγο.

1. Η Deutsche Bibliothek ( Leipzig και Frankfurt/Main ) έχει έναν τεράστιο πλούτο βιβλίων, περίπου 28 εκατομμύρια. Μόνον στην Λειψία βρίσκονται περί του Ηράκλειτου (Η.) 241 βιβλία και κτός τούτου πολλές διδακτορικές διατριβές.

2. Στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία έχει αναφερθεί ο Ηράκλειτος παρεμπιπτόντως μόνον μερικές φορές. Στην Δύση ήταν αυτός έως τον 12 αι. άγνωστος. Τον έχει αναφέρει για πρώτη φορά ο φιλόσοφος Bernardus Silvestris. Από τον 13 αι. άρχισε η δυτική σχολαστικιστική φιλοσοφία να ενδιαφέρεται για τον Η.
Το 1808 έχει εκδώσει ο προτεστάντης φιλόσοφος και θεολόγος F. Schleiermacher ένα βιβλιαράκι υπό τον τίτλο «Herakleitos oder der Dunkle“(«Ηράκλειτος η ο Σκοτεινός») με 73 Fragmenta. To 1913 έχουν εκδώσει πάλι Γερμανοί ένα πολύτιμο βιβλίο με 117 Framenta (H.Diels/W.Kranz, Die Fragmente der Vorsokratiker, Berlin ).
Το αποκορύφωμα της εκδοτικής δραστηριότητας είναι το βιβλίο του Γερμανοαμερικανοεβραίου C.Kahn, The Art and throught of Heraclitus, Cambridge, 1989.

3.Ως πηγές αναφέρονται πρωτίστως οι “Πατέρες της Εκκλησίας” («Πατρίστες») Clemens της Αλεξάνδρειας και ο Ιππόλυτος της Ρώμης καθώς και ο Διογένης Λαέρτιος, ο Στρωβαίος, ο Αριστοτέλης, ο Θεόφραστος, ο Πλούταρχος και άλλοι.

4. Σχεδόν όλοι οι μεγάλοι φιλόσοφοι της Ευρώπης, ακόμη και o Hegel και ο Heidegger έχουν ασχοληθεί με τον Η. Οι μαρξιστές φιλόσοφοι τον εκτιμούν ως φιλόσοφο πρώτης κατηγορίας και μαζί με τον Δημόκριτο ως εμπεδωτή της επιστημονικής σκέψης στην ιστορία της ανθρωπότητας. Κατά την ταπεινή γνώμη μου ισχύει αυτή η αξιολόγηση αναμφιβόλως για τον Δημόκριτο, ο οποίος είναι ισάξιος με τον Αριστοτέλη.

5. Δεν σκοπεύουμε να αναφέρουμε τα γνωστότατα περί της αντίθεσης μεταξύ του αρχαίου »ειδωλολατρικού» πνεύματος , το οποίο στηρίζεται στον Λόγο (Ratio) από το ένα μέρος και της χριστιανικής καθώς και της ισλαμικής θρησκείας από το άλλο μέρος, οι οποίες βασίζονται στην πίστη και στον μυστικισμό. Εδώ πρόκειται για μία contradictio in adiecto (οξύμωρον) ,(Ιδέ μεδώ στο Μπλογκ μου τις εξής μελέτες : «Επιστήμη vs Μυστικισμού, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά», “Φιλοσοφία και Μεταφυσική, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά»,  Οι θεολόγοι και των δύο θρησκειών αγνόησαν τους υλιστές και τους κοινωνιολόγους φιλόσοφους.
Και οι δύο θρησκείες παρέμειναν στον μεσαιωνικό σκοταδισμό, ενώ η Δύση έχει εμπεδώσει επί τη βάσει του αρχαίου ελληνικού πνεύματος τον ορθολογισμό (ius rationis). Η προτεραιότητα της τυφλής πίστης έναντι του Λόγου ήταν και είναι η αιτία της κατάπτωσης ειδικά της χριστιανικής ορθοδοξίας και του Ισλάμ . Οι χώρες τους έχουν καθυστερήσει σε απελπιστικό βαθμό σε όλα τα επίπεδα.

6.Τα αποφθέγματα δεν δύνανται ουδόλως να αντικαταστήσουν μη υπάρχουσες συστηματικές φιλοσοφικές και γενικά πανεπιστημιακές σπουδές . Δεν μπορεί κανείς να παριστάνει με αποφθέγματα και επιπόλαιες γνώσεις τον φιλόσοφο, μια που εκτός τούτου δεν έχει ουδεμία ιδέα από την επιστημονική μεθοδολογία, η οποία είναι η conditio sine qua non ( τελίως απαραίτητη προϋπόθεση ) για την κατανόηση φιλοσοφικών και γενικά επιστημονικών κειμένων, εκτός εάν διακατέχεται από το ολέθριο «πνεύμα» του γελοίου νεοελληνικού υπερεξυπνακισμού.
Αλλά ακόμη και οι πανεπιστημιακές γνώσεις δεν σημαίνουν , ότι κάποιος αυτόματα είναι σε θέση να διεισδύσει στο punctum quaestionis ( πυρήνας του ζητήματος ) και εκτός τούτου να σκεφθεί φιλοσοφικά, λογικά, δημιουργικά και όχι παπαγαλιστικά.

7. Η χρησιμοποίηση αποφθεγμάτων οπωσδήποτε παρμένων από βιβλία συλλογών αποφθεγμάτων και παροιμιών είναι τόσο αντιεπιστημονική που στα πανεπιστήμια της προηγμένης Ευρώπης δεν επιτρέπεται σε επιστημονικά κείμενα αντί επιχειρημάτων.
Η μαζική χρησιμοποίηση αυτών είναι πέραν τούτου ένδειξη έλλειψης σοβαρών γνώσεων ,επιστημονικής σκέψης, μη επαρκώς εξελιγμένης διανοητικότητας και εκτός τούτου και ένδειξη παλιμπαιδισμού. Πράγματι, όταν είμασταν στο Γυμνάσιο περίπου 15 ετών , προσπαθούσαμε να εντυπωσιάσουμε αδαείς ανθρώπους με αρχαία αποφθέγματα και πολλές γελοίες ελληνικούρες α λα Πολύδωρα και άλλους γραφικούς τύπους.

Καθημερινή ( 9. 1. 14 )

—————————————————————————–

-Ερμηνεία σημαντικών αποφθεγμάτων

Η αποκωδικοποίηση σημαντικών μάλλον φιλοσοφικών αποφθεγμάτων είναι για έναν μη ειδικό πολύ δύσκολη .
.Chacun a sa place (γαλλικό): προφορά : σακάν α σα πλας, μετάφραση : ο καθείς στη θέση του, σημασία : ο καθείς στον κλάδο ή στο επάγγελμά του.
.Chacun a sa facon (γαλλικό ) : προφ. : σακάν α σα φασόν, μετάφρ. : ο καθείς σύμφωνα με το γούστο του, σημ. : ο καθείς σύμφωνα με τον τρόπο ή με την πεποίθησή του. Το είπε ο πρώην πρώσος βασιλεύς Friedrich der Große και εννοούσε την ανεξιθρησκεία.Ο καθείς ήταν ελεύθερος να αποφασίσει για τον προτεσταντισμό ή για τον ρωμαιοκαθολικισμό. Εν τω μεταξύ το απόφθεγμα εφαρμόζεται και σε άλλες περιπτώσεις, όπως στην εφημερίδα : Κάθε σχολιαστής αποφασίζει, αν γράψει επιπόλαια και ρηχά ή συγκροτημένα.
.Cui bono (λατινικό) : προφ.: κουί μπόνο ?, μεταφρ. : για ποιόν είναι (αυτό) καλό ; σημ. : ποιόν ωφελεί ή ποιόν εξυπηρετεί (αυτό) συνήθως σε περιπτώσεις που αμολά κανείς μία περιτή ή ακατανόητη κοτσάνα ( π.χ. η κ. Ρεπούση ) .
.

Suum cuique tribuere (λατινικό) : προφ. : σούουμ κουίκβε τριμπουέρε, μετάφραση : στον καθένα ό,τι δικαιούται, σημ. : να δώσεις στον καθένα ό ,τι ανταποκρίνεται σε αυτόν ή ό,τι του αξίζει. Στα λατινικά κατάγεται μεν από τον Ρωμαίο νομικό επιστήμονα Ulpianus , αλλά το είπε  για πρώτη φορά και σχεδόν την ίδια εποχή και ο Κονφούκιος στην Κίνα ! Πρόκειται για την ανώτερη μορφή της δικαιοσύνης. Αλλά δυστυχώς οι γερμανοί εθνικοσοσιαλιστές το έχουν εφαρμόσει απάνθρωπα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και ειδικά στο Buchenwald : «Jedem das seine» , γραμμένο με τεράστια γράμματα στην είσοδο του Στρατοπέδου Συγκεντρώσεως του Buchenwald, όπου εξολόθρευαν τους Εβραίους. Πρέπει κανονικά να ισχύει πάντα το γνωστό ρητό των αρχαίων ημών « Γηράσκω αεί διδασκόμενος ! Το Βήμα (8.5.17)

“Βαρβαρικός Μεσαίωνας” ( Χ. Γιανναράς ), Μοναστήρια και Πανεπιστήμια, Βάρβαρος Ορος

“Βαρβαρικός Μεσαίωνας” ( Χ. Γιανναράς ), Μοναστήρια και Πανεπιστήμια

Ο γνωστός αρθρογράφος καθηγητής της Φιλοσοφίας και της Θεολογίας κ. Χρήστος Γιανναράς έχει έως τα μέσα του 2013 επιτεθεί επανειλλημμένα την Δύση, έως ότου αναγκάσθηκα να κάνω νηφάλια αντιπαράθεση. Παρακάτω ένα από τα κείμενά μου, φυσικά ως περίληψη.

Γίνεται λόγος για τον “ατομοκεντρισμό της μεσαιωνικής βαρβαρικής θρησκοληψίας”. Εδώ εγείρονται μερικά ερωτήματα.
α ) Έως τον κορυφαίο Φιλόσοφο και Θεολόγο της Δύσης  Thomas de Aquin ( Ακινάτης,13ος αι.) επικρατούσε στην καθολική Ευρώπη ο θεοκεντρισμός ως κάτι το τελείως αυτονόητο. Η άποψη του Thomas de Αquin άρχισε βαθμιαία να αναγνωρίζεται μεν, αλλά δεν ήταν ακόμη σε θέση να ανταγωνίζεται το θεοκεντρικό σύστημα ( γενικά Ιδέ : Aaron J. Gurjewitsch, Das individuum im europäischen Mittelalter (Το άτομο στον ευρωπαϊκό Μεσαίωνα ), μετάφραση από τα Ρωσικά, München, 1994 και Jaques Le Goff (Edit.), L Uomo Mediavale, Roma 1987 ).

β ) Δεν έχουμε ουδεμία κατανόηση για την χρησιμοποίηση του επιθέτου «βαρβαρική», κάτι που είναι σύνηθες στην Ελλάδα. Και δη ιδιαιτέρως σε εκπροσώπους της Ορθοδοξίας. Δηλαδή πολλοί ισχυρίζονται , ότι στην καθολική Ευρώπη επικρατούσε σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μεγάλη βαρβαρότητα. Αυτό είναι μία εσφαλμένη αντίληψη. Οι ειδικοί ιστορικοί για τον Μεσαίωνα έχουν πειστικά αποδείξει , ότι υπήρχε κουλτούρα και εκτός αυτής και Φιλοσοφία.

Αναφέρουμε μόνον τους πιo γνωστούς φιλόσοφους, όπως π.χ. τον Φιλόσοφο και Θελόγο Augustinus, τον Boethius, τον Anselm de Canterbury, τον Petrus Abaelard, τον Roger Bacon, τον Albert Magnus (“Doctor universalis” ), πρωτίστως τον Thomas de Aquin, τον J. Duns Scotus και τον John Wyclif ( Ιδέ λεπτομερειακά : Geschichte der mittelalterlichen Philosophie, Berlin , 1989 ).

Ας αναφέρουμε και την αγγλική Magna Charta Libertatum (Μεγάλη Χάρτα των Ελευθεριών) από το 1215, η οποία θεωρείται ως αφετηρία των ανθρωπίνων ελευθεριών.

Γενικά πρεσβεύεται η άποψη, ότι στα σπλάχνα του ευρωπαϊκού Μεσαίωνα έχουν βαθμιαία προετοιμασθεί οι αργότερες κοσμοϊστορικές εξελίξεις στην Ευρώπη.

γ ) Η αλήθεια είναι ιστορικά συγκεκριμένη, που σημαίνει, ότι δεν είναι σωστό να κρίνουμε φαινόμενα του παρελθόντος με σημερινά κριτήρια. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε, είναι να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε , γιατί υπήρχε τότε μεγάλη θρησκοληψία. Σήμερα σημειώνονται θρησκοληψία και φανατισμός πρωτίστως στους κόλπους του Ισλάμ. Καθημερινή ( 29. 4. 2013 , 9.7.17).

———————————————————————————-

Μοναστήρια και πανεπιστήμια στην Ευρώπη του Μεσαίωνα

Κέντρα της γνώσης ήταν τα μοναστήρια και οι θεολογικές σχολές, οι οποίες προοριζόνταν και για άλλους ενδιαφέροντες. Υπήρχαν ήδη τον 8ο και τον 9ο αι. στις πόλεις Tours, St. Gallen, Fulda, Lüttich, Paris , γνωστές ως scholae publicae. Hδη τον 11ο και τον 12ο αι. άρχισαν να εμφανίζονται δάσκαλοι (Magister), και ο Αυτοκράτωρ έδει δώσει επίσημη άδεια (authentica habita) για την εμπέδωση οργανωμένων σχολίων δημοσίου χαρακτήρα , αλλά πάντα υπό την εποπτεία της εκκλησίας.
Τον 11ο αι. έχουν ιδρυθεί μεν τα πρώτα πανεπιστήμια, αυτά είχαν όμως μόνον λίγες σχολές.
Πρωτίστως παιδιά των ευγενών είχαν την δυνατότητα να σπουδάσουν εκκλησιαστικό δίκαιο, κοσμικό δίκαιο και ιατρική.

Τα πρώτα πανεπιστήμια έχουν ιδρυθεί στην Bologna (1088) , η ιατρική σχολή στο Salerno, στο Παρίσι (1150) , στην Οξφόρδη (1167), στο Cambridge (1209), στην Salamanca (1218) και στο Montpellier (1220). Γενικά ήταν η Θεολογία και το Δίκαιο τα πιο σημαντικά μαθήματα. Αργότερα έχει προστεθεί και η Φιλοσοφία, η οποία έπαυσε πλέον να είναι η υπηρέτρια της Θεολογίας. Και όμως έως τον 15ο αι. (Αναγέννηση) είχε η εκκλησία το δικαίωμα να ελέγχει τα πανεπιστήμια.

Βαθμιαία έχουν μέσω της εμπέδωσης και άλλων σχολών (π.χ. Μαθηματικά, Φυσική, Χημεία κτλ.) εξελιχθεί τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια σε Universitas Litterarum (όλες οι επιστήμες) και έχουν συμβάλλει στην πολύπλευρη πρόοδο της Ευρώπης, ενώ τα Βαλκάνια έχουν αποκοπεί από αυτές τις ραγδαίες εξελίξεις.

Καθημερινή (25.6.17, 9.7.17)

————————————————————————-

Βάρβαρος , Ορος

Εως τώρα έχουμε ασχοληθεί με τη λέξη βάρβαρος στηριζόμενοι σε μίαν αποκλειστικά ελληνοκεντρική προσέγγιση στο θέμα ( Βάρβαρος : μη ελληνικά ομιλών, δηλαδή όχι με την τωρινή σημασία ).
Αλλά σημειώνεται διεθνώς στην παγκοσμιοποιημένη κοινότητα επίσης μία διεθνής θεώρηση.

α) Οι Κινέζοι θεωρούσαν πολύ υποτιμητικά και περιφρονητικά τους άλλους λαούς δυτικά καιβόρεια των συνόρων της τεράστιας αυτοκρατορίας τους (σημ ερινή Κεντρική και Βόρεια Ασία καθώς και όλους τους Ευρωπαίους) ως βαρβάρους. Ακόμη και
στα τέλη υου 18ου αι. ονόμαζαν τους Αγγλους και τους Αμερικανούς  βαρβάρους.

β) ΟΙ Ινδοί ονόμαζαν όλους τους λαούς πέραν των βορείων και των ανατολικών συνόρων “αγρίους” , για τους οποίους δεν ίσχυαν οι πρώτοι στην ιστορία της ανθρωπότητας ανθρωπιστικοί κανώνες πολέμου του Βιβλίου Μανού ( βλέπε Mahabharata και ιδιαιτέρως Bhagavadgita).
Αυτοί οι κανώνες απαγόρευαν μεταξύ άλλων την χρησιμοποίηση δηλητηριασμένων
βελών, την θανάτωση των αιχμαλώτων καθώς και την θανάτωση γέρων , γυναικών και παδιών.

γ) Οι Ισπανοί Conquistadores θεωρούσαν επίσηςς τους Indios ( Indigenas : Ιθαγενείς) στην Κεντρική και Νότια Αμερική ως “αγρίους”, τους οποίους μπορούσαν κατά το δοκούν να σφάζουν. Καθημερινή  (4.9.16)