Εγκυκλοπαιδική και Κοινωνική Μόρφωση, Εκλαϊκευμένα : Φιλοσοφία, Διεθνές Δίκαιο, Διεθνείς Σχέσεις, Πολιτολογία, Βιβλίο, Πρώτος Τόμος,Παναγιώτης Δημητρίου Τερζόπουλος (Panos Terz)

Βιβλίο

Εγκυκλοπαιδική και Κοινωνική Μόρφωση, Εκλαϊκευμένα

Φιλοσοφία, Διεθνές Δίκαιο, Διεθνείς Σχέσεις, Πολιτολογία

Πρώτος Τόμος

ISBN : 978-620-0-61337-0

Publ. House :  Globe Edit

Saarbrücken   2020

By (author): Παναγιώτης Δημητρίου Τερζόπουλος

Number of Pages: 300

In honorem illustris philosophi et theologi Graeci Christo Giannara

Αφιέρωμα στον έξοχο Ελληνα Φιλόσοφο και Θεολόγο Χρήστο Γιανναρά

Προοίμιον

Από το 2012 έως τις αρχές του 2020 έχω αναρτήσει πολυάριθμα ειδικά σχόλια στις κεντρικές ελληνικές εφημερίδες πρωτίστως στην Καθημερινή καθώς και στο Βήμα και στα Νέα. Ευθύς εξ αρχής είχα τον σκοπό, στο μέλλον να εκδόσω τα πιο ενδιαφέροντα σχόλια ως επιστημονικά εκλαϊκευμένο βιβλίο. Αυτός ήταν ο λόγος που σχεδόν πάντα έχω αναφέρει και τις ως επί το πλείστον επιστημονικές πηγές σε μερικές γλώσσες. Αφετηρία του σκεπτικού μου είναι το ηθικό καθήκον κάθε πανεπιστημιακού, να διαθέσει με κατάλληλο τρόπο τις γνώσεις του και σε ενδιαφερόμενους μη ειδικούς. Οι σπουδές στα Νομικά και ιδιαιτέρως στο Διεθνές Δημόσιο Δίκαιο (πρωτίστως Διεθνές Συμβατικό Δίκαιο, Διπλωματικό Δίκαιο, Διεθνές Δίκαιο της Θαλάσσης και Ανθρώπινα Δικαιώματα) στην Θεωρία των διεθνών σχέσεων, στις Πολιτικές Επιστήμες και στην Φιλοσοφία είναι η κυρία Βάση των επιστημονικών μου γνώσεων. Το ιδιαίτερο του παρόντος βιβλίου έγκειται στο ό,τι δημοσιεύεται υπό το ελληνικό μου όνομα, ενώ στην διεθνή επιστημονική κοινότητα είμαι από δεκαετίες γνωστός ως Panos Terz.

 

Σκελετός

 

1.Φιλοσοφία. 14

1.1 Φιλοσοφία, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 14

1.2 Επιστημολογία. 21

1.3. Ηράκλειτος, Επιγραμματικά. 21

1.4 Αρχαίοι Ελληνες και Αρχαίοι Ινδοί Φιλόσοφοι 22

1.5 Ερευνητές, Επιστήμονες, Ζηλώτες της Γνώσης. 23

1.6 „Κοινή Λογική“. 24

1.7 Kριτική Σκέψη, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 24

1.8 Παπαγαλία. 26

1.9 Ισότητα (Αριστοτέλης, Thomas Aquin, Locke, Γαλλική Επανάσταση) 27

1.10 Kοσμοϊστορικός Ευρωπαϊκός Διαφωτισμός και οι Εχθροί του, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά  28

1.10.1 Προοίμιον. 28

1.10.2 Εννοια του Διαφωτισμού. 29

1.10.3 Ιστορικές Ρίζες και Βάσεις του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού. 29

1.10.4 Αγγλία, η Γενέτειρα του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού. 30

1.10.5 Γαλλικός Διαφωτισμός, Αποκορύφωμα και Υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού  33

1.11 Ευρωπαϊκός Διαφωτισμός (Συνοπτικά) 39

1.12 Διάλογος με τον Επίσκοπο Πειραιώς Σεραφείμ. 40

1.13 Πλάτων και Αριστοτέλης, Ποιός από τους δύο είναι πιό Σπουδαίος; Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά  42

1.13.1 Πλάτων. 43

1.13.2 Αριστοτέλης. 44

1.14 Δικαιοσύνη, Αρχαίοι Φιλόσοφοι, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 46

1.15 Διαλεκτικός Υλισμός, Ιστορικός Υλισμός ως Βάση της Μαρξιστικής-Λενινιστικής Φιλοσοφίας, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 48

1.15.1 Διαλεκτικός Υλισμός. 48

1.15.2 Ιστορικός Υλισμός ως ο Σημαντικότερος Πυλώνας της Μαρξιστικής-Λενινιστικής Φιλοσοφίας  49

1.16 Μεθοδολογία, Γενική και Ειδική, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 50

1.17 Ελληνικά Προβλήματα, Μεθοδολογική Θεώρηση, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 51

1.18 Εξεύρεση και Επίλυση Προβλημάτων. 56

1.18.1. Εξεύρεση. 56

1.18.2 Επίλυση. 57

1.19 Αλήθεια, Μεθοδολογικά Προβλήματα, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 58

1.20 Θεωρίες-Αλήθεια-Πραγματικότητα. 60

1.21 Γενικά, Βασικά και Συστηματικά (Επίκαιρα Πολιτικά και Κοινωνικά Ζητήματα), Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά (Χ.Γ.) 60

1.21.1 Προοίμιον. 60

1.21.2 Μεθοδικά. 61

1.21.3 Μεθοδολογικά. 62

1.22 Οντολογία, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 66

1.23 Μεταφυσική, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 68

1.23.1 Η Εννοια της Αριστοτελικής Μεταφυσικής. 68

1.23.2 Εννοια και Ουσία της Μεταφυσικής. 69

1.23.3 Αντίπαλοι της Σχολαστικής Μεταφυσικής. 69

1.23.4 Μεταλλαγή της Μεταφυσικής. 70

1.24 Μυστικισμός (Αποκρυφισμός), Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 72

1.25 Βασική Εποικοδομητική Κριτική στον Χρήστο Γιανναρά. 78

1.26 Ελευθερία, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 80

1.27 Ελευθερία του Λόγου, Οχι Απόλυτη. 83

1.28 Λόγος (Ratio) και Συναίσθημα (Emotio) 86

1.29. Διάλογος με Μίκη Θεοδωράκη. 87

1.29.1 Μίκης Θεοδωράκης ως Μουσικοσυνθέτης. 87

1.29.2 Μίκης Θεοδωράκης ως Πολιτικός. 88

1.30 Εmotio vs Ratio, Διάλογος με Κώστα Γαβρά. 90

1.31 Aισιοδοξία και Aπαισιοδοξία. 91

1.31.1 Αισιοδοξία. 91

1.31.2 Απαισιοδοξία. 91

1.32 Κρίση, Μεθοδολογική Θεώρηση. 92

1.33 Αξίες. 95

1.33.1 Αξίες και Αξιοκρατία, Meritocracy, Μία Συστηματική Προσέγγιση στο Θέμα. 95

1.33.2 Αξίες, Απλουστεύσεις. 99

1.34 Μέτρον Αριστον, Μηδέν άγαν, Μεσότης (Aurea mediocritas) ή Εφαρμογή των Γνώσεων του Αριστοτέλη επί του Ελληνικού Πολιτικού Σκηνικού. 100

1.34.1 Μεθοδολογική Πτυχή. 100

1.34.2. Πηγές και Τρόπος Διατύπωσης του Αποφθέγματος „Μέτρον Αριστον“: 101

1.34.3 Συμπεράσματα. 102

1.35 Δικαιοσύνη, Σουμερία, Κίνα, Ελληνες, Φιλόσοφοι (Πλάτων, Αριστοτέλης), Κινέζοι Φιλόσοφοι, Ευρωπαίοι Φιλόσοφοι, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 103

1.36 Συμφέρον, „Χησιμοθηρία“, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 107

1.36.1. Προοίμιον. 107

1.36.2. Αρχαίοι Ελληνες Φιλόσοφοι και το Συμφέρον. 107

1.36.3 Γάλλοι και Αγγλοι Φιλόσοφοι 109

1.37 Κοινωνικό Συμβόλαιο, Αντιφών, Επίκουρος, Ευρωπαίοι Φιλόσοφοι, Rousseau, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 110

1.37.1 Προοίμιον. 110

1.37.2 Κοινωνική Συνθήκη του Επικούρου. 111

1.37.3 Κοινωνική Συνθήκη των Ευρωπαίων φιλόσοφων. 112

1.38 Ανθρωπος-Διαστάσεις, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 113

1.39 Ανθρωποκεντρισμός, Ατομοκεντρισμός, Ατομικότητα, Ατομικισμός, Συμφεροντολογισμός, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 114

1.40 Ατομο και κοινωνία, Πολίτης και κράτος, Βορράς και Νότος της Ευρώπης ή η απωλεσθείσα αρχαία ελληνική επιστημονική κληρονομιά στην Ελλάδα και η αξιοποίησή της στην Ευρώπη. 117

1.40.1 Αρχαίοι Ελληνες Φιλόσοφοι 117

1.40.2 Ευρωπαίοι Φιλόσοφοι 118

1.41 Ατομον, Πολίτης, Κοινωνία κράτος, Κοινωνική, Κρατική, Νομική και Φορολογική Συνείδηση, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 119

2. Διεθνές Δημόσιο Δίκαιο. 120

2.1 Βona fides (Καλή πίστη), Pacta sunt servanda („Ειλλημμένες υποχρεώσεις δέον να τηρούνται“), Clausula rebus sic stantibus. 120

2.2 Αναξιοπιστία (Μονομερές Σβήσιμο Δανείων) 121

2.3. Αμοιβαιότητα υπό το πρίσμα του Διεθνούς Δημοσίου Δικαίου και ιδιαιτέρως του Διεθνούς Συμβατικού Δικαίου. 122

2.4. Αποτυχημένο Κράτος (failed state) 124

2.5 Γενοκτονία. 125

2.6 Ρατσισμός, Φυλετικές Διακρίσεις. 126

2.7 Αλλοδαπός, Πολιτικοί Πρόσφυγες, Οικονομικοί Πρόσφυγες. 128

2.7.1 Εισαγωγικές Παρατηρήσεις. 128

2.7.2 Αλλοδαπός. 129

2.7.3 Πολιτικοί Πρόσφυγες. 129

2.7.4 Οικονομικοί Πρόσφυγες. 130

2.8 Πρόσφυγες στην Γερμανία, Η Γλώσσα των Αριθμών. 131

2.9 Μωαμεθανοί στην Ευρώπη, Ενσωμάτωση. 131

2.10 Ατομική Βόμβα, Σωστή η Χρησιμοποίηση της. 132

2.11 Το Κουρδικό Πρόβλημα (Τουρκία, Ιράκ, Ιράν, Συρία) 133

2.11.1 Εισαγωγή. 133

2.11.2 Εθνολογική και Γλωσσολογική Πτυχή. 133

2.11.3 Κουρδικοί Πληθυσμοί στη Δυτική Ασία. 134

2.11.4 Επίλυση του Κουρδικού Προβλήματος. 135

2.12 Νταβούτογλου και οι Κούρδοι (όχι „Αποσχισμός“) 136

2.13 Συμφωνίες και Τρίτοι 137

2.14 Αποσχιστικές Τάσεις, Ευρωπαϊκά Κράτη. 138

2.15 Ισπανία, Βάσκοι, Καταλάνοι, Αποσχιστικές Τάσεις. 139

2.16 Καταλωνία και Ισπανία υπό το πρίσμα του Κρατικού Δικαίου, του Συνταγματικου Δικαίου και του Διεθνούς Δημοσίου Δικαίου. 140

2.17 Υποχρεώσεις και Δικαιώματα ως Μέλος του ΟΗΕ.. 141

2.18 Η σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων υπό την Σκοπιά του Διεθνούς Δικαίου  142

2.19 Επιθετική Εξωτερική Πολιτική των ΗΠΑ.. 144

2.20 Υποχρέωση του ΝΑΤΟ να βοηθήσει την Τουρκία στην Βόρεια Συρία. 146

2.21 Βενεζουέλα και η Αρχή της μη Ανάμειξης στις Εσωτερικές Υποθέσεις, Μία Αξιολόγηση υπο την Σκοπιά του Διεθνούς Δημοσίου Δικαίου. 147

2.22 Ιράκ, Θρησκευτική Συνείδηση και Συνείδηση των Φύλων, αλλά όχι Εθνική και Κρατική Συνείδηση, Μία Ομοσπονδία?. 148

2.23 Στενό του Κερτς, Αζοφική Θάλασσα, Διένεξη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, Θεώρηση υπό την σκοπιά του Διεθνούς Δημοσίου Δικαίου. 149

3. Διεθνείς Σχέσεις. 150

3.1.Υπερδύναμη, Μεγαλοδυνάμεις, Μεσοδυνάμεις. 150

3.2 Αλλαγή του Διεθνούς Σκηνικού, Ισορροπίες Υπερδυνάμεων. 151

3.3 Ισορροπία των Δυνάμεων. 151

3.4 Ισορροπία, Συμφέροντα, Διπλωματία, Μεσόγειος. 152

3.5 Σοβιετική Ενωση, Ρωσία, Καθεστώς, Ιστορία. 154

3.5.1 Καθεστώς. 154

3.5.2 Ρωσία και Ευρωπαϊκή Ενωση. 154

3.5.3 Σοβιετική Ενωση, Σύμφωνο με την Γερμανία, Νίκη μόνον του Κόκκινου Στρατού; Σύντομες Παρατηρήσεις. 155

3.6 Ελληνες και Τούρκοι, Διαλλακτικότητα. 156

3.7 Διεθνής Οργανισμός, Υπερεθνικός Οργανισμός (ΕΕ), „Παγκόσμιο Κράτος“, „Παγκόσμια Κυβέρνηση“  156

3.8 „Βαρβαρικός Μεσαίωνας“ στην Ευρώπη, Μοναστήρια και Πανεπιστήμια, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά  157

3.9 Ευρώπη, Ανατολή και Δύση, Προσπάθεια μιας Συστηματικής Προσέγγισης. 159

3.10 Pax Germanica και „Imperium Germanicum Politicum et Oeconomicum”? („Γερμανική Ειρήνη“ και Πολιτική και Οικονομική „Αυτοκρατορία“) 161

3.11 Ευρωπαϊκή Ενωση, Μία Συστηματική και Νηφάλια Θεώρηση χωρίς Φθηνούς Συναισθηματισμούς  163

3.12 Ευρωπαϊκή Ενωση, Μεθοδολογικό Πρόβλημα, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 165

3.13 Ευρωσκεπτικισμός (ΕΣ), Επιγραμματικά. 167

3.14 Ευρωπαϊκή Ενωση, Σόρος ο Ψευτοπροφήτης. 168

3.15 Εχθρός της ΕΕ, Διάλογος με Χρήστο Γιανναρά. 170

3.16 Ευρωπαϊκή Ενωση, Αλληλεγγύη. 170

3.17 Παγκοσμιοποίηση, Ευρωπαϊκή Ενωση, Ελλάδα. 172

3.18 Ευρωπαϊκή Ενωση, Ελλάς, „Επεμβάσεις“. 173

3.19 Ευρωπαϊκή Ενωση και Εθνική – Κρατική Κυριαρχία. 174

3.20 Η Ελλάς Προτεκτοράτο; Οχι 175

3.21 Αξιοπρέπεια του Εθνους και του Κράτους, Εννοιολογικό Χάος. 177

3.22 Διεθνείς Διαπραγματεύσεις, Προϋποθέσεις, Συμβιβασμός. 178

3.23 Διαπραγματεύσεις, Προετοιμασία a la grec. 180

3.24. Ισραήλ και Αραβικά Κράτη, Στρατιωτικά. 180

3.25 Αγκελα Μέρκελ, Καγκελάριος της Γερμανίας. 181

4. Πολιτικά. 183

4.1 Δημοκρατία και Παρλαμενταρισμός (Κοινοβουλευτισμός) 184

4.1.1. Δημοκρατία (Δ.) 184

4.1.2 Παρλαμενταρισμός (Π.), Κοινοβουλευτισμός. 185

4.2 Ορισμός της Δημοκρατίας, Γερμανία, Αντιπαράθεση με Γιώργο Μαλούχο. 186

4.3 Ολοκληρωτικά Συστήματα: Φασισμός, Εθνικοσοσιαλισμός, Κομμουνισμός. 188

4.4 Μαρξισμός / Λενινισμός και „Υπαρκτός Σοσιαλισμός“. 189

4.5 Marx, Engels και ο Διαλεκτικός Υλισμός. 191

4.6 Κάρολος Μάρξ, Αποτυχημένος Οικογενειάρχης, Καλός Κοινωνιολόγος και Οικονομολόγος  191

4.7 Στάλιν και Σταλινικοί 191

4.8 Φασισμός, Εθνικοσοσιαλισμός, Ορισμοί, Εννοιολογικό χάος. 192

4.8.1 Φασισμός (Ιταλία) 192

4.8.2 Εθνικοσοσιαλισμός (Γερμανία) 193

4.9 Χιτλερικός Χαιρετισμός. 193

4.10 Ρωσικός Κομμουνισμός, Γερμανικός Εθνικοσοσιαλισμός, Σύγκριση. 194

4.11 (Εθνικοκοινωνισμός), Εθνικοκομμουνισμός, Αριστερο-εθνικισμός (Εθνικοαριστερισμός) 195

4.12 Καπιταλισμός, Φιλελευθερισμός και του Νεοφιλελε-υθερισμός ή Σαφήνεια vs του Νεοελληνικού Εννοιολογικού Χάους. 195

4.12.1 Καπιταλισμός. 195

4.12.2 Φιλελευθερισμός, Νεοφιλελευθερισμός. 196

4.13 Φιλελευθερισμός στην Ελλάδα. 196

4.14 Κρατισμός και Ιδιωτική Πρωτοβουλία ή Οικονομικός Κρατισμός κατά των Παραγωγικών Δυνάμεων και της Προόδου. 197

4.15 Αναρχισμός, Τριτοκοσμικός Νεοελληνικός Αναρχισμός. 198

4.16 Επανάσταση. 201

4.17 Εμφύλιος Σπαραγμός. 203

4.18 Τρομοκρατία. 204

4.19 Tρομοκράτες ως Ηρωες ή το Νεοελληνικό Εννοιολογικό χάος. 209

4.20 Aνθρώπινα Δικαιωματα,Υποκειμενικά (Ατομικά), „Αντικειμενικά“. 211

4.21 „Λαϊκό Δικαίωμα“; Μεγάλο λάθος. 212

4.22 „Πελατειακό κράτος“, „Κομματική Πελατειοποίηση του Δημοσίου“ ή Κλιεντελισμός; 213

4.23 Οικογενειοκρατία Νεποτισμός a la grec. 216

4.24 ΣΥΡΙΖΑ και Νεποτισμός (Παραδείγματα) 219

4.25 Εθνος, Εθνική Συνείδηση, Εθνική Ταυτότητα. 219

4.26 Εθνική Συνείδηση ως Προϊόν του 19ου αι. 221

4.27 Πατριωτισμός, Φιλοπατρία, Mεθοδολογικά. 222

4.27.1 Γλωσσολογική διάσταση, Ετυμολογικώς. 222

4.27.2 Πατριωτισμός, Σημασιολογικώς. 222

4.27.3 Ιστορική διάσταση. 222

4.27.4 Εθνική Διάσταση. 223

4.27.5 Κοινωνική Διάσταση. 223

4.27.6 Εθνολογική Διάσταση. 224

4.27.7 Μεθοδολογικά. 224

4.28 Απόδημος Ελληνισμός. 226

4.29 Πατριωτισμός, Απόδημος Ελληνισμός. 228

4.30 Λαός, Οχλος. 229

4.31 Ελλάδα, Εθνος – Κράτος. 230

4.32 Κρίση, Ενοχοι, Συνένοχοι 230

4.33 Πολιτικό Κόμμα, Πολιτικό Κίνημα. 231

4.34 Εξωπραγματικότητα, Φαντασιώσεις, Παραλογισμοί, Νεοελληνικό Κράτος. 232

4.35 Ελλάς, μία „Περίκλειστη“ Χώρα. 233

4.36 Ελλάς, Απελπιστική Κατάσταση. 234

4.37 Ελλάς, Μίζα και Διαφθορά. 235

4.38 Ελλάς, Ελλειψη Περιβαλλοντικής Συνείδησης. 237

4.39 Αδράνεια, Εθνοψυχολογία. 238

4.40 Αριστερά, Δεξιά, Κέντρο, Κεντροαριστερά, Προοδευτικός, Μία Θεώρηση υπό το πρίσμα της Πολιτολογίας (Πολιτική Επιστήμη) σύμφωνα με διεθνή Κριτήρια. 239

4.41 Πολιτικός Συντηρητισμός. 241

4.42 Ελληνοκεντρισμός και άλλοι Εθνοκεντρισμοί 242

4.43 Παγκοσμιοποίηση και Ορθόδοξοι Ελληναράδες. 243

4.44 Εθναμύντοτορες και Πατριδοκάπηλοι ή „Η Ελλάδα ανήκει στους Ελληνες“, Νηφάλια Θεώρηση vs της Πατριδοκαπηλείας. 243

4.45 Λάθη του ΣΥΡΙΖΑ.. 245

4.46 Αριστεροστρεφής Συνωμοσιολογία και Κινδυνολογία. 246

4.47 Αριστερά, Τριτοκοσμικός Παραλογισμός. 247

4.48 Ανορθολογισμός και Υπερεξυπνακισμός της Αριστεράς. 248

4.49 Συγκρουσιασμός και Διχασμός με Ιδεολογικές Ρίζες. 249

4.50 Ανορθολογικός Κρατισμός της Αριστεράς. 250

4.51 Κρατισμός και Ιδιωτική Πρωτοβουλία ή Οικονομικός Κρατισμός κατά των Παραγωγικών Δυνάμεων και της Προόδου. 250

4.52 „Αριστεροί“ Πολιτικοί και οι Γυναίκες τους. 251

4.53 Τσίπρας, Αλέξης, Πολιτικός, Προσωπικότητα. 252

4.54 Κρίση, Λαϊκισμός, Μεσσίας, Κίβδηλες Υποσχέσεις. 253

4.55 ΣΥΡΙΖΑ – Λατινοαμερικανοποίηση. 255

4.56 Τσίπρας, El Griego Chaves? (Ο Ελλην Τσάβες) 256

4.57 Βαρουφακιάδα: Πανεπιστημιακός ή Πολιτικός; Νοοτροπία, Ατομο. 258

4.57.1 Πανεπιστημιακός. 258

4.57.2 Βαρουφάκειος Σουρεαλισμός. 258

4.57.3 Νοοτροπία-Πολιτισμικό Πρόβλημα. 259

4.58 Πολιτική Δεξιά. 259

4.59 Αριστερά vs Αριστείας. 260

4. 60 Χρυσή Αυγή, Μία Προσωρινή Ανάλυση. 260

4.61 Λαϊκισμός, Περιεχόμενο και Καθοριστικά Συστατικά Στοιχεία. 262

4.62 Πολυδωρισμός, Μία από τις Νοελληνικές Κατάρες ή το Ακρων Αωτον της Πατριδοκαπηλείας  264

4.63 Νέα Δημοκρατία, Ριζική Μεταλλαγή, Επιγραμματικά. 266

4.64 Αξιολόγηση των Πολιτικών Θάτσερ και Ρήγκαν. 267

4.65 Νεοέλλην Ανήρ Πολιτικός, Αλήτης, Κάθαρμα, Μπάσταρδο. 267

4.65.1 Εισαγωγή. 267

4.65.2 Αλήτης. 269

4.65.3 Κάθαρμα. 272

4.65.4 Πολιτικό Μπάσταρδο. 273

4.65.5 Εφαρμογή της Συστημικής Θεωρίας και Συμπεράσματα. 275

4.66 Πολιτισμικό Πρόβλημα: Βαλκανοανατολίτες Πολιτικοί 276

4.67 Λουκάς Παπαδήμος, Πρωθυπουργός. 277

4.68 Μπουτάρης, ο Κατάλληλος Δήμαρχος για την Θεσσαλονίκη. 277

4.69 Ανευθυνότητα Ελλήνων Πολιτικών en general 279

4.70 Πολιτική Μαγεία. 279

4.71 Συνεννόηση (Εξαίρεση), Συγκρουσιασιασμός (Κανόνας) 280

4.72 Συνειδητοποίηση, Πολιτική, Κοινωνική. 282

4.73 Τεχνοκρατία, Τεχνοκράτης. 282

4.74 Υπερεξειδικευμένοι Σύμβουλοι 283

4.75 Σύμβουλοι (Εμπειρογνώμονες) Κυβερνήσεων, Συγκροτημένοι Σχεδιασμοί 284

4.76 Αλλαγή, Μεταρρύθμιση, Ελίτ, Οικονομικός Κρατισμός. 284

4.76.1 Αλλαγή. 284

4.76.2 Μεταρρύθμιση. 285

4.76.3 Ελίτ. 285

Πηγές όλες μαζί στο τέλος του Δεύτερου Τόμου

 

 

 

“Πελατειακό Κράτος” ή “Κομματική Πελατειοποίηση του Δημοσίου” ή Κλιεντελισμός, Μία γλωσσολογική, κοινωνιολογική και εθνολογική έρευνα

Πελατειακό κράτος», „ Κομματική πελατειοποίηση του Δημοσίου» ή  Κλιεντελισμός ;

Εδώ πρόκειται για  μία γλωσσολογική , κοινωνιολογική και εθνολογική έρευνα μίας πτυχής του βαλκανοανατολίτικου που σημαίνει υποανάπτυκτου ελληνικού κομματικού συστήματος.

Είναι γενικά γνωστό, ότι  ύστερα από την Αστική Επανάσταση στην Γαλλία  το 1789, την επικράτηση του αστικού κράτους, την  ραγδαία εξέλιξη των επιστημών και την εμπέδωση  νεωτεριστικών  εννοιών και όρων  επί τη βάσει  αρχαίων  ελληνικών και λατινικών  λέξεων,  άρχισαν  όλοι οι λαοί της Ευρώπης να τις χρησιμοποιούν κατ ευθείαν στην γαλλική γλώσσα ή να τις μεταφράζουν στην εκάστοτε εθνική γλώσσα. Μεταξύ άλλων έγιναν διεθνώς γνωστές πολυάριθμες έννοιες με την κατάληξη  -ism (π.χ. patriotism, nationalism  etc.). Εν τω μεταξύ συμβαίνει  ύστερα από τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο  κάτι το παρόμοιο με την αγγλική γλώσσα μεν, αλλά στην ουσία στηρίζονται και οι δύο γλώσσες στα αρχαία Ελληνικά και στα Λατινικά. Επομένως πρέπει να πάμε  ad fontes (στις ρίζες) για να κατανοήσουμε καλύτερα περί τίνος πρόκειται, γιατί υπάρχει όντως μεγάλος κίνδυνος της σύγχισης  των εννοιών, όπως έχει αποδειχθεί σε πολυάριθμα  σχόλια από 2012 έως  σήμερα.

Σην  αρχαία ελληνική γλώσσα δσημειώνεται η λέξη πελάτης από το ρήμα πελάζω με την σημασία «ο πλησιάζων» (Ιδέ Langescheidts Taschenwörterbuch, Altgriechisch,   Berlin et alt., 1990, S.340 ) ή ένα άτομο είναι εξαρτημένο από άλλο άτομο ( Ιδέ Benselers Griechisch-Deutsches Wörtersbuch, Leipzig, 1981, S. 613 ).  Αυτή η ερμηνεία είναι οπωσδήποτε  δανεισμένη από τον Πλάτωνα : «ο αντι τροφών υπηρετών και προσπελάζων , από του πέλας ήτοι εγγύς  εκαλείτο ο δι ένδειαν  προσιών  μίσθιος δε υπηρετών « (Ιδέ Γ. Μπαμπινιώτη, Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας,  Αθήνα, 2010, σ. 1074). Το Λεξικόν της Νέας Ελληνικής Γλώσσης, Πρωίας ( Αθήναι, χωρίς έτος, δεύτερος τόμος, σ. 1893 ) ερμηνεύει την λέξη πελάτης ως εξής : «ο πλησιάζων  και δη όπως ζητήση προστασίαν , προστατευόμενος, υποτακτικός».

Και όμως  έχει επικρατήσει  μάλλον η λατινική γλώσσα αρχικά με την λέξη  cliens ( Γεν. clientis), η οποία είναι στην περίπτωση αυτή  ευρύτερη αναδεικνύοντας τις εξής  ερμηνείες : προστατευόμενος, υποτακτικός, ο  patronus είχε την υποχρέωση να προστατεύσει τον  clientem , ενώ αυτός είχε έναντι του προστάτη  υποχρεώσεις και  μεταξύ τους υπήρχε  μια κάποια σχέση  αμοιβαιότητας  (clientula), ( Ιδέ K.E. Georges, Kleines Lateinisch-Deutsches  Handwörterbuch, Leipzig, 1890, S.434. Αυτό το  «μικρό» Λεξικό έχει 2700 πυκνογραμμένες σελίδες ! ). Εχω συγκρίνει μερικά  Λεξικά νεολατινικών γλωσσών (Ιταλικά, Γαλλικά, Ισπανικά και Πορτογαλλικά) καθώς και ένα της αγγλικής γλώσσας και διεπίστωσα, ότι μόνον ένα  Λεξικό της ισπανικολατινοαμερικανικής  γλώσσας   αναφέρει την λέξη  cliente με την σημασία του προστατευόμενου.

Μόνον μέσω γκουγκλαρίσματος κατόρθωσα να βρω  λίγα  κοινωνιολογικά και εθνολογικά  άρθρα περί του φαινομένου του clientelism  μεν, όμως  τα παραδείγματα δεν αφορούν  ουδεμία ευρωπαϊκή χώρα, αλλά κυρίως αφρικανικές και λατινοαμερικανικές χώρες  (sic) ! Πέραν τούτου έχω διαπιστώσει, ότι  πρωτίστως Αμερικανοί και Αγγλοι Κοινωνιολόγοι και Εθνολόγοι έχουν ερευνήσει  το ενδιαφέρον φαινόμενο του Κλιεντελισμού. Σημειώνονται και μερικές προσπάθειες ερμηνείας εκ μέρους Ισπανών, Ιταλών και Βραζιλιανών. Υπάρχει και μία μικρή ελληνική προσπάθεια , η οποία αγγίζει το ελληνικό πρόβλημα του «πελατειακού κράτους». Διαπιστώνουμε , ότι ο μη επιστημονικός αλλά μόνον πολιτικός  και  δημοσιογραφικός όρος του «Πελατειακού κράτους» είναι μία μετάφραση του όρου των Πολιτικών επιστημών, της Κοινωνιολογίας και της Εθνολογίας clientelism(us)  στην ελληνική γλώσσα. Δηλαδή  είναι μερικές φορές  ωφέλιμο και σκόπιμο να μεταφράσουμε πίσω σχεδόν καθιερωμένες εκφράσεις  από τα Ελληνικά στην αρχική γλώσσα. Μέσω αυτού του  τρόπου είμαστε σε θέση να διεισδύσουμε στον  πυρήνα ενός φαινομένου (punctum quaestionis).

Το πρόβλημα όμως είναι πιό πολύπλοκο , γιατί σημειώνεται και το φαινόμενο της «κομματικής πελατείας» ή σωστότερα του «πελατειακού κόμματος». Ακριβώς τώρα που το γράφω αυτό θυμήθηκα, ότι η έκφραση «πελατειακό κόμμα» , χρησιμοποιείται συχνά στην Ευρώπη  και αφορά δυστυχώς μόνον τα πολιτικά κόμματα  στην Ελλάδα ! Αυτό σημαίνει, ότι τα κόμματα αυτά εκτός από το ΚΚΕ (δεν είμαι οπαδός του) δεν έχουν πραγματικά  πολιτικά προγράμματα, ούτε σωστούς μηχανισμούς και εξαρτώνται από σημαντικές πολιτικές προσωπικότητες, οι οποίες επιβάλλονται και σε μερικές περιπτώσεις μεταβάλλουν το λεγόμενο κόμμα σε οικογενειακή υπόθεση ( Παπανδρέοι, Καραμανλήδες, Μητσοτάκηδες  ). Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει μία στενή σχέση μεταξύ του Κλιεντελισμού και της οικογενειοκρατίας (νεποτισμός).

Να δούμε, τι γράφουν οι ειδικοί επιστήμονες : «Clientelism is definide as transactions  between politicians and citizens where be material favors are offered in return for political  support at the polls“ (L. Wantschekon, Clientelism and voting behavior Evidence from a Field Experiment in Benin , in : World Politics, 55/2003 , p.400, εφιστώ την προσοχή των συσχολιαστών επί του ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΟΥ παραδείγματος).

Λίαν ενδιαφέρων είναι ο ορισμός σε ένα λατινοαμερικανικό άρθρο  : Clientelismo : „relaciones  INTERPERSONALES en el sistema politico ha incluido con frecuencias“.  Εδώ επισημαίνονται δύο πτυχές του φαινομένου : Σχέσεις μεταξύ ατόμων και επανάληψη. Το βραζιλιανό  Λεξικό αναφέρει άλλες πτυχές  : «sub-sistema de relacao politica- em general ligado ao coronelismo „ : Πρόκειται για ένα πολιτικό υποσύστημα , το οποίο επικρατούσε όντως τον 19ο αι. και εμπεριείχε υπολλείμματα του φεουδαρχισμού ! Ενα ιταλικό Λεξικό επισημαίνει εντονότατα το αμοιβαίο συμφέρον, το αμοιβαίο όφελος και την ανταλλαγή ως χαρακτηριστικά  στοιχεία του Κλιεντελισμού : «La practica del clientelismo  tende a garantire il reciproco interesse o il mutuo vantaggio tra chi fornisse i benefici e chi ne ottiene il controcambio“.

Ο ορισμός του Κλιεντελισμού  σε ένα ειδικό  Λεξικό στα Γερμανικά είναι πιό στρογγυλός και αναφέρει και ομάδες, δηλαδή όχι μόνον άτομα  και τονίζει την άνιση ισχύ μεταξύ τους και επομένως  την εξάρτηση  καθώς και την βοήθεια, προϋποτιθέσθω, οτι  θα υπάρξει φερεγγυότητα του αδύναμου έναντι του ισχυρού. Και εδώ επισημαίνεται η αμοιβαιότητα της δημιουργηθείσας σχέσης : »Verhältnis zwischen Gruppen  oder Personen mit ungleichen Machtpositionen , wobei die eine Seite (Patron)  der anderen  (Klientel) Unterstützung  bietet, wenn diese ihre Loyalität zusichert“ (C. Lenz und N. Ruchlak, Kleines Politisches Lexikon,  München, Wien, Oldenbourg, 2001, S.111).

Συμπεράσματα

1. Η δημοσιογραφική και το πολύ πολιτική έκφραση »Πελατειακό κράτος» είναι άστοχη και επιπόλαια μετάφραση   του ευρωπαϊκού  καθιερωμένου όρου (terminus scientificus) της Κοινωνιολογίας , των Πολιτικών Επιστημών  και της Εθνολογίας Clientelism(us). Συνέχεια

2.  Πρόκειται για σχέση  μεταξύ ατόμων ή σε σπάνιες περιπτώσεις μεταξύ  ενός ατόμου και μίας ομάδας.

3. Τα άτομα είνα σχετικά με την θέση στην κοινωνία και στο κράτος άνισα ( προστάτης-προστατευόμενος).

4. Ο πολίτης ως ανίσχυρος αναλαμβάνει συνήθως την πρωτοβουλία και αποτείνεται σε ένα πολιτικό λόγω μίας εξυπηρέτησης.

5. Ο πολιτικός υπόσχεται  να εξυπηρετήσει τον πολίτη (π.χ. διορισμός , προσέχετε, όχι στην   ανύπαρκτη επιχείρηση του πολιτικού, αλλά στο ΔΗΜΟΣΙΟ). Ετσι προκύπτει για την οικογένεια του πολίτη με την τακτοποίηση του παιδιού της ένα τεράστιο όφελος, αλλά για τα ίσως καταλληλότερα «παιδιά» μία επίσης τεράστια αδικία.

6. Ο πολίτης εκπληρώνει την υπόσχεσή του, ψηφίζοντας τον πολιτικό, ο οποίος θα γίνει βουλευτής, ίσως  κάποτε και υπουργός, εν ολίγοις αυτός οικονομικά μπορεί για πολύν καιρό να τακτοποιηθεί .

7. Η αμοιβαιότητα  είναι δυνατόν να συνεχισθεί , γιατί από το ένα μέρος ο πολίτης έχει και άλλα παιδιά, ανεψιούς, γαμπρούς κτλ. που πρέπει και αυτοί να τακτοποιηθούν συνήθως εις βάρος του συνόλου. Ετσι εξαπλώνεται η αναξιοκρατία ως καρκίνωμα σε όλην την κοινωνία. Από το άλλο μέρος ο   πολιτικός συνήθησε να ζεί σχετικά πλούσια και θέλει να συνεχισθεί αυτή η παραδεισιακή ζωή ( π.χ. κάποιος Καλογγιάννης από την Κρήτη ήταν 50 (πενήντα χρόνια) μέλος της  Βουλής ).

8. Μεταξύ του πολίτη και του πολιτικού (όχι του δημοσίου υπαλλήλου) εστιάζεται το Δημόσιο ως κρατικό εργαλείο και ως  κυρία βάση του Κλιεντελισμού. Αντιμετωπίζουμε λοιπόν όχι το «Πελατειακό κράτος», αλλά το «Πελατειακό κόμμα» και επομένως την «Κομματική Πελατειοποίηση του Δημοσίου», την νεοελληνική εκδοχή του Κλιεντελισμού.

9. Επικρατεί όμως όπως πολύ συχνά  ένα εννοιολογικό χάος. Γι αυτό προτείνουμε εδώ  να χρησιμοποιηθεί ο terminus scientificus generalis Κλιεντελισμός και όχι οι εκφράσεις «Πελατειακό κράτος» ή «Κομματική Πελατειοποίηση του Δημοσίου».

10. Ο Κλιεντελισμός είναι συνήθως ένα τριτοκοσμικό φαινόμενο , όπως και η Οικογενειοκρατία.  Και όμως στην Ελλάδα διαπιστώνουμε και τα δύο υπολλείμματα του Φεουδαλισμού.

11. Το φαινόμενο του Κλιεντελισμού είναι ένδειξη υποανάπτυκτων  παραγωγικών δυνάμεων σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μην διατίθεται εργασία για όλους. Δηλαδή δεν είναι τυχαίο που αυτό είναι ευρέως διαδεδομένο σε τριτοκοσμικές χώρες και στην Ελλάδα.

12.  Ο Κλιεντελισμός συνοδεύει την ελληνική κοινωνία  ως μίασμα απο την  εμπέδωση του νεοελληνικού κράτους και ανήκει   από εθνολογική άποψη στις διαχρονικές εθνικές παθογένειες  ως κάτι το αυτονόητο.

13. Ο Κλιεντελισμός  επικρατεί  σε ο,τι αφορά την Ευρώπη , κυρίως στην Ελλάδα, γιατί εδώ  διαπιστώνουμε ένα κρατικό μόρφωμα χωρίς την  conditio sine qua non (τελείως απαραίτητητη προϋπόθεση) ενός κράτους, την ΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ των πολιτών, την οποία δεν βρήκα  έως τώρα ως όρο σε κανένα νεοελληνικό Λεξικό. Ο μεσαίος Νεοέλληνας θεωρεί το κράτος σχεδόν εχθρό του. Το κακό έγκειται στο  ό,τι δεν υφίσταται ούτε ο όρος ΝΟΜΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ  των πολιτών , αλλά αυτό το παράξενο «αίσθημα του Δικαίου», το οποίο μπορεί  ο κάθε παμπόνηρος να ερμηνεύσει σύμφωνα με το δικό  του εγωϊστικό συμφέρον. Αδιανόητα φαινόμενα στη προηγμένη  Ευρώπη. Και οι δύο όροι κρατική συνείδηση και νομική συνείδηση είναι  στη νεοελληνική γλώσσα σχεδόν άγνωστοι.

14. Εγείρεται στα σοβαρά  το βασικό ερώτημα, εάν η Πατρίδα μας ίσως να είναι ένα  failed state (αποτυχημένο κράτος), όπως μερικά αφρικανικά κράτη. Τί ντροπή ιστορικών διαστάσεων !

Ιδέ επίσης  εδώ  στο Μπλογκ μου το αρθρο  “Κοινωνική Συμφωνία  a la grec της αμοιβαίας Διαφθοροποίησης”, «Nεοέλλην , Ανήρ Πολιτικός,  Αλήτης, Κάθαρμα, Μπάσταρδο».

Δημοσιευθέν από το 2014 συχνά στον κεντρικό ηλεκτρονικό τύπο (Καθημερινή, Το Βήμα, Τα Νέα, Ελληνική Γνώμη (25.7.17)